Εντός του 2023 πραγματοποιήθηκαν σημαντικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση από δύο κυρίως συστημικές τράπεζες: τη Eurobank και την Alpha Bank.

Τράπεζες: Πώς και πότε θα λειτουργήσουν - Τι θα γίνει με τις συναλλαγές και το δώρο του Πάσχα

Η Eurobank, η οποία απολαμβάνει μεγαλύτερες ελευθερίες λόγω της μικρότερης
συμμετοχής του ΤΧΣ στο μετοχικό της κεφάλαιο, διατήρησε καθ’ όλη την οικονομική κρίση την παρουσία της σε Βουλγαρία, Σερβία και Κύπρο.

Τον Μάιο του 2023 ολοκλήρωσε την εξαγορά της BNP Paribas Personal Finance Bulgaria και ανακοίνωσε την υπογραφή συμφωνιών για τη σημαντική αύξηση της συμμετοχής της στην Ελληνική Τράπεζα στην Κύπρο στο 55,3%. Σημειώνεται ότι η τελευταία συμφωνία βρίσκεται σε διαδικασία έγκρισης από τον SSM και, κατόπιν της έγκρισής της, το ενεργητικό της Eurobank στη χώρα θα ανέρχεται σε 29 δισ. ευρώ.

Τον Νοέμβριο πέρυσι η Eurobank αποφάσισε να αποεπενδύσει από τη Σερβία προχωρώντας σε πώληση της θυγατρικής της Eurobank Direktna στη Σερβία στην AIK Banka a.d. έναντι 198 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, διατηρεί ηγετική θέση στη Βουλγαρία μέσω της Eurobank Bulgaria (Postbank) με ενεργητικό ύψους 10 δισ. ευρώ.

Η δεύτερη ελληνική τράπεζα που επιδεικνύει ενδιαφέρον για περαιτέρω επένδυση στο εξωτερικό είναι η Alpha Bank, η οποία ανακοίνωσε τον Οκτώβριο στρατηγικό deal με τη Unicredit. Η εν λόγω συμφωνία προβλέπει τη συγχώνευση των θυγατρικών τους στη Ρουμανία έναντι τιμήματος περίπου 300 εκατ. ευρώ και τη διατήρηση ποσοστού 9,9% από την Alpha στο νέο σχήμα. Πρόσφατα, μάλιστα, οι CEOs των δύο τραπεζών αποκάλυψαν την πρόθεσή τους να διερευνήσουν περαιτέρω επενδυτικές ευκαιρίες στη ρουμανική αγορά.

Πού επενδύουν οι ελληνικές τράπεζες

Λωρίδα της Γάζας: Ομάδες ενόπλων έκλεψαν εκατομμύρια από χρηματοκιβώτια τραπεζών

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, όπως παρουσιάζονται στην Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, το συνολικό ενεργητικό των ελληνικών τραπεζών στο εξωτερικό ανήλθε το 2023 σε 35 δισ. ευρώ. Στο σύνολο του ενεργητικού τους, οι διεθνείς δραστηριότητες αναλογούν σε 11% από 10,8% το 2022.

Το μεγαλύτερο βάρος της ελληνικής παρουσίας στο εξωτερικό πέφτει - όπως αναμένεται - στη γειτονική περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, η οποία αντιπροσωπεύει το 83,2% του συνολικού ενεργητικού, με κυριότερες αγορές την Κύπρο και τη Βουλγαρία.

Το μερίδιο της περιοχές στις καταθέσεις και στα δάνεια εξωτερικού είναι ακόμη μεγαλύτερο (88,9% και 83% αντίστοιχα), όπου συγκεντρώνεται και ο μεγαλύτερος αριθμός εγκαταστάσεων και προσωπικού. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, οι ελληνικοί τραπεζικοί όμιλοι αριθμούν σχεδόν οκτώ χιλιάδες εργαζομένους στο εξωτερικό, με τη συντριπτική πλειονότητα να βρίσκεται στις χώρες της ΝΑ Ευρώπης όπου τηρούν 436 καταστήματα.

Αντιθέτως, η παρουσία σε χρηματοοικονομικά κέντρα όπως το Λουξεμβούργο, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία αναλογεί στο 16,7%, με τη μεγαλύτερη παρουσία να εντοπίζεται στο Λουξεμβούργο.

«Tη μυστική εν φόβω τραπέζη προσεγγίσαντες πάντες»

Τι κερδίζουν

Στα 661 εκατ. ευρώ ανέρχεται η κερδοφορία που καταγράφουν οι ελληνικές τράπεζες από την έκθεσή τους σε αγορές του εξωτερικού, ποσό που αναλογεί στο 13% των ομιλικών  κερδών προ φόρων. Σημαντικότερη συμβολή στα κέρδη από το εξωτερικό έχουν οι θυγατρικές στην Κύπρο και στη Βουλγαρία και μικρότερη οι δραστηριότητες στην Αίγυπτο, στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία.

Σε ό,τι αφορά στην ποιότητα του δανειακού τους χαρτοφυλακίου, παρατηρείται βελτίωση σε ετήσια βάση, καθώς τα δάνεια σε καθυστέρηση ανήλθαν σε 440 εκατ. ευρώ το 2023, από 486 εκατ. ευρώ το 2022, καταγράφοντας πτώση 9%, ενώ ο δείκτης NPEs ανέρχεται σε 2,4% -αισθητά χαμηλότερα από το εγχώριο χαρτοφυλάκιο.

Όπως επισημαίνει η ΤτΕ, οι προοπτικές για τις διεθνείς δραστηριότητες στην παρούσα συγκυρία χαρακτηρίζονται από αβεβαιότητα, λαμβάνοντας υπόψη τους αυξημένους γεωπολιτικούς κινδύνους, την επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και την περιοριστική κατεύθυνση της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής. Ωστόσο, υπογραμμίζει ο Επόπτης, "οι διεθνείς δραστηριότητες των ελληνικών τραπεζικών ομίλων συμβάλλουν στη διαφοροποίηση των πηγών εσόδων τους και στη μείωση του κινδύνου συγκέντρωσης".