Ερευνητές στην Αυστραλία ανακάλυψαν έναν νέο τύπο κυττάρων με ιδιότητες μετασχηματισμού και αυτοθεραπείας. Η ανακάλυψη αυτή θα μπορούσε να εγκαινιάσει μια νέα εποχή στην αναγεννητική ιατρική.

Η ερευνητική ομάδα από το Ινστιτούτο Υγείας και Ιατρικής Έρευνας της Νότιας Αυστραλίας (SAHMRI) εντόπισε έναν άγνωστο μέχρι σήμερα τύπο κυττάρων που μπορεί να μεταμορφωθεί σε δύο διαφορετικά είδη κυττάρων τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για την επούλωση και τον σχηματισμό αιμοφόρων αγγείων. Τα κύτταρα «EndoMac progenitors», όπως ονομάστηκαν, έχουν τη μοναδική ικανότητα να μετατρέπονται είτε σε ενδοθηλιακά κύτταρα, τα οποία σχηματίζουν την επένδυση των αιμοφόρων αγγείων, είτε σε μακροφάγα, κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στην αποκατάσταση και την άμυνα των ιστών.

«Αυτά τα κύτταρα έχουν μια σημαντική δουλειά, να βοηθούν στην ανάπτυξη των αιμοφόρων αγγείων όταν το απαιτεί το σώμα. Ενεργοποιούνται μετά από τραυματισμό ή προβλήματα στη ροή του αίματος, οπότε και επεκτείνονται γρήγορα για να βοηθήσουν στην επούλωση», εξήγησε η Δρ. Σανούρι Λιγιάνγκε, μέλος της ερευνητικής ομάδας, η οποία δημοσίευσε τη δουλειά της στο περιοδικό «Nature Communications».

Λιπώδες ήπαρ: Νέα έρευνα μελετά τα κύτταρα που οδηγούν σε έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία

Πριν από περίπου έναν αιώνα, οι επιστήμονες υπέθεσαν ότι τα βλαστοκύτταρα που κυκλοφορούν στο αίμα των θηλαστικών μπορούν να δημιουργήσουν νέα μακροφάγα, ανανεώνοντας τον πληθυσμό που ήδη ζει στους διάφορους ιστούς του σώματος. Η ομάδα SAHMRI κατάφερε να τα εντοπίσει στο εξωτερικό στρώμα της αορτής ενήλικων ποντικών, της μεγαλύτερης αρτηρίας του σώματος. Αξίζει να σημειωθεί πως η ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον καθηγητή Πέτρο Ψάλτη τα εντόπισε μετά από εννιά χρόνια έρευνας.

Αυτό που κάνει τα προγονικά κύτταρα EndoMac ιδιαίτερα συναρπαστικά είναι οι δυνατότητες χρήσης τους. Σε αντίθεση με πολλούς άλλους τύπους κυττάρων, τα εν λόγω κύτταρα δεν φέρουν τους συνήθεις δείκτες που τα χαρακτηρίζουν ως «αυτοδύναμα». Αυτή η ιδιότητα θα μπορούσε να τα καταστήσει ιδανικούς υποψήφιους για μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων, καθώς είναι λιγότερο πιθανό να απορριφθούν από το ανοσοποιητικό σύστημα του λήπτη.

Για να δοκιμάσουν τις θεραπευτικές ιδιότητες αυτών των κυττάρων, οι ερευνητές τα απομόνωσαν από ποντίκια και τα καλλιέργησαν στο εργαστήριο. Στη συνέχεια μεταμόσχευσαν τα κύτταρα σε διαβητικά ποντίκια με χρόνιες πληγές – μια κατάσταση που είναι γνωστό ότι είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί. Τα αποτελέσματα ήταν αξιοσημείωτα.

«Όταν μεταμοσχεύσαμε αυτά τα προγονικά κύτταρα στις πληγές των διαβητικών ποντικιών, είδαμε δραματική βελτίωση της ιδιότητας της επούλωσης μέσα σε λίγες ημέρες. Θεωρητικά, αυτό θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα για τους ασθενείς με χρόνιες πληγές» είπε ο ερευνητής.

Το εύρημα αυτό προσφέρει ελπίδα σε εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο που υποφέρουν από χρόνιες μη επουλούμενες πληγές, μια συχνή και εξουθενωτική επιπλοκή του διαβήτη.

Η ομάδα διερευνά ήδη αν υπάρχουν παρόμοια προγονικά κύτταρα σε άλλους ιστούς, με τρέχουσες μελέτες που επικεντρώνονται σε κύτταρα του δέρματος και των μυών. Τα αποτελέσματα αυτών των ερευνών αναμένονται εντός του επόμενου έτους.

«Είμαστε ενθουσιασμένοι που θα συνεχίσουμε να διερευνούμε τις δυνατότητες αυτών των κυττάρων. Είναι νωρίς ακόμα, αλλά οι επιπτώσεις θα μπορούσαν να είναι τεράστιες. Αυτό αποτελεί σημαντική πρόοδο στην κατανόηση της αναγέννησης των αιμοφόρων αγγείων και υπόσχεται τη δημιουργία πιο αποτελεσματικών θεραπειών που υποστηρίζουν την ικανότητα του σώματος να αυτοθεραπεύεται και να διατηρεί τη λειτουργία του με την πάροδο του χρόνου» δήλωσαν οι ερευνητές.