Ο Όσιος Χριστόδουλος, κατά κόσμον Ιωάννης, καταγόταν από τα περίχωρα της Νίκαιας της Βιθυνίας και γεννήθηκε στα χρόνια του Βασιλείου Β΄ του Βουλγαροκτόνου (976-1025). Οι ευλαβείς γονείς του ήθελαν να τον αρραβωνιάσουν με ενάρετη και όμορφη κόρη, αλλά εκείνος εξέφραζε την επιθυμία να ακολουθήσει τη μοναστική οδό. Για να αποφύγει την επιμονή των γονέων του, κατέφυγε αρχικά σε Μονή του Ολύμπου της Βιθυνίας όπου εκάρη μοναχός και έλαβε το όνομα Χριστόδουλος. Στη συνέχεια μόνασε για μερικά έτη στους Αγίους Τόπους και μετά την κατάληψή τους από τους Σαρακηνούς, κατέφυγε στο όρος Λάτρος της Μ. Ασίας, όπου έγινε πνευματικός πλήθους μοναχών.
Επιθυμώντας την απόλυτη ησυχία, κατέληξε τελικά στη νήσο Πάτμο, όπου ίδρυσε Ναό προς τιμή του Ευαγγελιστού Ιωάννη του Θεολόγου, που είχε ζήσει και συγγράψει εκεί το βιβλίο της Αποκάλυψης. Η μεγάλη αρετή και οι ασκητικοί αγώνες του Οσίου Χριστοδούλου, προσείλκυσαν μεγάλο αριθμό μοναχών, τους οποίους και εγκατέστησε στη νέα Μονή που ο ίδιος ίδρυσε. Ο Όσιος παρέδωσε την ψυχή του στον Κύριο, μετά από κακουχίες που υπέστη κατά τις επιδρομές των Σαρακηνών, εξαιτίας των οποίων αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Μονή και το νησί της Πάτμου.
Κοιμήθηκε κατά το έτος 1094, καταλείποντας στην αδελφότητα της Μονής την πνευματική του διαθήκη, που αποτελεί μέχρι σήμερα φωτεινό οδηγό των μοναχών. Επίσης, μεγάλη ευλογία θεωρείται το ιερό του λείψανο, που αποτελεί διαρκή πηγή θαυμάτων για τους πιστούς.
Σήμερα επίσης, Τετάρτη της Β΄ Εβδομάδας των Νηστειών τελείται το πρωί η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων (δηλ. ο Άγιος Άρτος έχει ήδη καθαγιασθεί κατά τη Θεία Λειτουργία της Κυριακής). Η Θεία Λειτουργία είναι αναστάσιμο και πανηγυρικό γεγονός. Η χαρμολύπη των εβδομάδων της Αγίας Τεσσαρακοστής δεν χωρεί τέλεση της Θείας Λειτουργίας από τη Δευτέρα μέχρι και την Παρασκευή. Όμως, επειδή οι πιστοί επιθυμούν να μεταλαμβάνουν τακτικά, η Εκκλησία καθιέρωσε την Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία. Tο εσπέρας τελείται το Μέγα Απόδειπνο.
Μια προσφιλής ευχή αυτές τις ημέρες της Σαρακοστής είναι κι αυτή του Αγίου Εφραίμ του Σύρου:
«Κύριε καὶ Δέσποτα τῆς ζωῆς μου, πνεῦμα ἀργίας, περιεργίας, φιλαρχίας, καὶ ἀργολογίας μή μοι δῷς.
Πνεῦμα δὲ σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, ὑπομονῆς καὶ ἀγάπης χάρισαί μοι τῷ σῷ δούλῳ.
Ναί, Κύριε Βασιλεῦ, δώρησαί μοι τοῦ ὁρᾶν τὰ ἐμὰ πταίσματα, καὶ μὴ κατακρίνειν τὸν ἀδελφόν μου, ὅτι εὐλογητὸς εἶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Αμήν».
Μέσα σε αυτή το πνεύμα και προοπτική προχωρά στην πορεία την Αγία Τεσσαρακοστή με προοπτική το Άγιο Πάσχα.