Για πρωτοβουλία που βελτιώσει την προσέγγιση απέναντι σε ζητήματα ενδοοικογενειακής βίας και στα εγκλήματα κατά των γυναικών, αλλά και των παιδιών και των πιο ευάλωτων συμπολιτών, κάνει λόγο το κυβερνών κόμμα φέρνοντας το σχετικό νομοθέτημα προς επεξεργασία στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή, με τα κόμματα ωστόσο της αντιπολίτευσης να εκφράζουν αντίθετη θέση και να μιλούν για ένα συνονθύλευμα τιμωρητικών ρυθμίσεων που δεν λύνουν κανένα πρόβλημα.
Το νομοσχέδιο, αναμένεται να ψηφιστεί εντός της εβδομάδας από την Ολομέλεια και αφορά στην ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1385 για την αντιμετώπιση νέων μορφών βίας κατά των γυναικών, περιλαμβάνει πρόσθετες ρυθμίσεις στον νόμο περί ενδοοικογενειακής βίας και ακόμη διατάξεις για την αναδιοργάνωση των ιατροδικαστικών υπηρεσιών, την ενίσχυση της λειτουργίας της Eurojust, μέτρα για την προστασία των ανηλίκων και την καταπολέμηση της εγκληματικότητας και δικονομικές διατάξεις αρμοδιότητας των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων και άλλες ρυθμίσεις.
Ο εισηγητής της πλειοψηφίας, Δ. Κούβελας, έκανε λόγο για άλλη μια ουσιαστική παρέμβαση της κυβέρνησης που απαντά σε υπαρκτές ανάγκες της κοινωνίας μας σήμερα, επισημαίνοντας πως πρόκειται για μια νομοθετική πρωτοβουλία που υπερβαίνει τη στενή ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας, καθώς φιλοδοξεί να βελτιώσει την προσέγγισή μας απέναντι σε ζητήματα ενδοοικογενειακής βίας και στα εγκλήματα κατά των γυναικών, αλλά και των παιδιών και των πιο ευάλωτων συμπολιτών μας.
Ο κ. Κούβελας, επισήμανε ότι είμαστε η πρώτη χώρα που επιτυγχάνει την ενσωμάτωση της Οδηγίας άμεσα, αποτελεσματικά και ολιστικά σε ότι αφορά το σκέλος των ποινικών προβλέψεων. Τόνισε ότι οι διατάξεις του νομοσχεδίου αφορούν αφενός την αντιμετώπιση νέων μορφών βίας κατά των γυναικών και αφετέρου την προστασία θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας προσθέτοντας πως το πεδίο εφαρμογής, λοιπόν, είναι διπλό: Εκκινώντας με τις νέες διατάξεις της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2024/1385 και παράλληλα, παρεμβαίνοντας βελτιωτικά στις ήδη υπάρχουσες διατάξεις του νόμου 3500 του 2006 για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας. Έτσι, είπε ότι ανοίγει ο δρόμος για να τυποποιηθούν και άλλες μορφές σύγχρονων αδικημάτων, όπως το mobbing, δηλαδή, κάθε καταχρηστική επιθετική συμπεριφορά σε βάρος εργαζομένου από συνάδελφο του στον εργασιακό χώρο, νομοθετούνται με έμφαση στην ενίσχυση του νομοθετικού μας πλαισίου του νόμου 3500 του 2006 για την ενδοοικογενειακή βία νέες ρυθμίσεις που ανταποκρίνονται στη σύγχρονη πραγματική κατάσταση που μπορεί να αντιμετωπίσει θύμα, ανεξάρτητα από το φύλο ή την ηλικία του, αν είναι ενήλικας ή παιδί ή αν ανήκει σε άλλες ειδικότερες ευάλωτες κατηγορίες ατόμων που μπορούν να δεχθούν με την ευρύτερη έννοια από τους οικείους τους βία στο πλαίσιο συμβίωσης ή συνύπαρξης σε οποιαδήποτε οικιακή μονάδα ή φορέα παροχής κοινωνικής μέριμνας. Επεκτείνεται το πεδίο εφαρμογής του νόμου και στον κυβερνοχώρο, καθώς οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν φέρει νέα είδη εγκλημάτων, όπως η παρενοχλητική παρακολούθηση μέσω διαδικτύου, το γνωστό cyber stalking, οπότε γίνονται οι σχετικές προβλέψεις. Η κυβερνοπαρενόχληση, δηλαδή, η παρακολούθηση μέσω διαδικτύου όπως προβλέπεται στο άρθρο 8 και το doxing, σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 9, δηλαδή, η διέγερση στη διάπραξη εγκλημάτων, βιαιοπραγίας ή πρόκληση διχόνοιας που είναι αδικήματα που τυποποιούνται για πρώτη φορά, δεδομένου ότι συναντώνται πλέον όλο και συχνότερα στην καθημερινότητα μας. Σε συνδυασμό με το προτεινόμενο άρθρο 12 για την αφαίρεση του διαδικτυακού υλικού με παράνομο περιεχόμενο που ήδη έχει βλάψει θύματα ενσωματώνονται μέτρα που θωρακίζουν τα θύματα τέτοιων επιθέσεων και αποτρέπουν την περαιτέρω στοχοποίηση, αλλά και ακόμη περισσότερο θυματοποίηση τους. Ανάμεσα σε άλλα, προστατεύονται και τα θύματα της εκδικητικής πορνογραφίας. Η δυνατότητα ηλεκτρονικών καταγγελιών, που προβλέπει το άρθρο 10, αποτελεί ένα αποφασιστικό βήμα προς την κατεύθυνση της άμεσης και ισότιμης πρόσβασης στη δικαιοσύνη, ανέφερε ακόμη ο εισηγητής της πλειοψηφίας. Συμπλήρωσε πως είναι η απάντηση σε μια κοινωνική ανάγκη, να υπάρχει, άμεσα προσβάσιμη και εύχρηστη ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα μπορεί απευθείας να υποβάλει καταγγελία οποιοδήποτε θύμα όλων των προαναφερθέντων εγκλημάτων και ταυτόχρονα, να αποφεύγει να εκτεθεί στον δράστη που είναι άτομο του ευρύτερου οικείου περιβάλλοντος, πράγμα το οποίο θα έφερνε το θύμα σε πάρα πολύ δύσκολη θέση. Προσέθεσε πως είναι μια συνέχεια πρωτοβουλιών και εργαλείων προστασίας των πολιτών, όπως το «Panic Button», τo «Risk Tool», τα οποία, λειτουργούν σαν ασπίδα προστασίας για τα θύματα τέτοιων συμπεριφορών. Επιπλέον τόνισε ότι προτείνονται διατάξεις για την προστασία των ανηλίκων και παράλληλα και την καταπολέμηση της εγκληματικότητας, με έμφαση στην ανήλικη παραβατικότητα και σε μορφές επαναλαμβανόμενης εγκληματικής συμπεριφοράς, μέσω ενός τριπλού πεδίου εφαρμογής, μια και περνάει πια το πεδίο των ποινικών κωδίκων, με τις προτεινόμενες αναθεωρήσεις τόσο στον Ποινικό Κώδικα όσο και στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Ως ιδιαίτερα σημαντική καινοτομία, χαρακτήρισε ο εισηγητής της ΝΔ, την ρύθμιση που έχει ως αποτέλεσμα τη δυνατότητα του θύματος να μην διαφεύγει της προσοχής του η εξέλιξη της υπόθεσης του καταδικασθέντος δράστη. Ακόμη ως σημαντικές παρουσίασε τις προσθήκες στο σχετικό άρθρο για την ποινικοποίηση της υποκίνησης σε επαιτεία και τις τροποποιήσεις δύο άρθρων του Ποινικού Κώδικα, που θεσπίζουν τη δυνατότητα για πλήρη απαλλαγή ή μείωση της ποινής για τους δράστες εγκλημάτων κατά της ιδιοκτησίας και της περιουσίας, εάν αυτοί επιδείξουν έμπρακτη μετάνοια επιστρέφοντας τα κλοπιμαία ή ικανοποιώντας πλήρως το θύμα, πριν την ολοκλήρωση της ακροαματικής διαδικασίας. Παράλληλα, προβλέπεται η παράταση προσωρινής κράτησης για περιπτώσεις σοβαρών εγκλημάτων, με τις διατάξεις που επιδιώκουν να αποτρέψουν περιπτώσεις φυγής κατηγορουμένων, που έχουν διαπράξει ειδεχθή εγκλήματα.
Αναφερόμενος στις ειδικότερες διατάξεις, που αφορούν τις ιατροδικαστικές υπηρεσίες και την αναδιοργάνωσή τους, ο κ. Κούβελας επισήμανε την εισαγωγή της χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης για την εξαγωγή ιατροδικαστικών εκθέσεων και αυστηρών πειθαρχικών ελέγχων για την αποτροπή παρατυπιών. Σημείωσε ότι επίσης δίνεται έμφαση στην ευρωπαϊκή δικαστική συνεργασία και στη διοικητική δικαιοσύνη, με επιμέρους σχετικές διατάξεις όπως η ενίσχυση της συνεργασίας της χώρας μας με την Ευρωπαϊκή Μονάδα Δικαστικής Συνεργασίας (Eurojust).
Εξάλλου, ο εισηγητής του κυβερνώντος κόμματος έκανε ειδική μνεία στις αλλαγές, που επιφέρει το νομοσχέδιο στην καθ΄ύλη και κατά τόπο αρμοδιότητα των διοικητικών δικαστηρίων, με στόχο τη σύμμετρη κατανομή των υποθέσεων και την αποφόρτιση των διοικητικών εφετείων, όπως: για την εκδίκαση φορολογικών διαφορών, τις ανακοπές κατά διοικητικών πράξεων και την αλλαγή αρμοδιότητας σε υποθέσεις δημοσίων συμβάσεων.
Τέλος, σημείωσε ότι περιέχονται διατάξεις που βελτιώνουν τη διαδικασία της προσωρινής κράτησης και των περιοριστικών όρων, ενισχύουν την αρμοδιότητα και τη λειτουργικότητα της Δικαστικής Αστυνομίας, αυστηροποιούν τις προβλέψεις για την αντιποίηση των επαγγελμάτων του γιατρού και του φυσικοθεραπευτή και τροποποιούν την διαδικασία ορισμού ανακριτών ανηλίκων.
Η Αντιπολίτευση
Η εισηγήτρια της μειοψηφίας, Ευαγγελία Λιακούλη, έκανε λόγο για νομοθετικές παρεμβάσεις, με όρους εντυπωσιασμού και επικοινωνιακής διαχείρισης και υπογράμμισε ότι η κυβέρνηση πανηγυρίζει για την ενσωμάτωση Οδηγίας για την ενδοοικογενειακή βία, ενώ στην πραγματικότητα φέρνει ένα νομοσχέδιο που πάρα πολύ όμως απέχει από την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Το κυριότερο, όμως, όπως είπε, είναι ότι δεν καταφέρνει αυτό που επιδιώκει η ενωσιακή νομοθεσία να κάνει, δηλαδή να υψώσει μια ασπίδα προστασίας στα θύματα που είναι και το πραγματικό διακύβευμα και το πραγματικό ζητούμενο τελικά. "Αντί να ρυθμίζετε τη Δικαιοσύνη την απορρυθμίζετε διαρκώς. Στην πραγματικότητα φέρνετε ένα πολυνομοσχέδιο σαρωτικών αλλαγών στους Κώδικες, στον Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων, στην κατάσταση των Δικαστικών Λειτουργών, αλλά ακόμη και στις Ιατροδικαστικές Υπηρεσίες, στη Δικαστική Αστυνομία και τεχνικές διατάξεις. Και όλα αυτά με μία προσχηματική διαβούλευση επτά ημερών" ανέφερε η εισηγήτρια του ΠΑΣΟΚ απευθυνόμενη στα κυβερνητικά έδρανα. Επιπλέον υποστήριξε ότι η κυβέρνηση έχει επιδοθεί στη ρητορική της ποινικής καταστολής και ακολουθεί την αντίληψη του ποινικού λαϊκισμού, εργαλειοποιεί τους θεσμούς, το θυμικό της κοινωνίας, το φόβο της κοινωνίας και παράγει διαρκώς επικαιρότητα με μεγάλους τίτλους στις εφημερίδες για να ανταποκριθεί στις κομματικές της επιδιώξεις. Η κα Λιακούλη, προσέθεσε ότι κάνει τροποποιήσεις επί τροποποιήσεων, επιβάλλει πολλές ποινές και μεγάλες διακηρύττοντας ότι έτσι λύνει τα προβλήματα στην εγκληματικότητα, στην έμφυλη βία, στους ανήλικους, σταθερά όμως δεν κάνει τίποτα για την τυποποίηση της "γυναικοκτονίας".
Όπως ανέφερε η εισηγήτρια της μειοψηφίας, η Ευρωπαϊκή Οδηγία προκρίνει ολιστικές πολιτικές για την πρόληψη και την καταπολέμηση της έμφυλης βίας μέσα από την προστασία των θυμάτων, την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας, την διευκόλυνση της πρόσβασης στη Δικαιοσύνη και η κυβέρνηση παίρνει αυτό το εξαιρετικά σοβαρό ευρωπαϊκό νομοθέτημα και το κατακρεουργεί, με σοβαρά άρθρα της συγκεκριμένης Οδηγίας να μένουν εκτός νομοσχεδίου.
Στενεύετε τους ορίζοντες, κάνετε δυστυχώς το σύστημα το νομικό να στενεύει και να πάει προς τα πίσω, να οπισθοχωρεί και να αναχρονίζεται.
Ο ειδικός αγορητής του ΣΥΡΙΖΑ, Θεόφιλος Ξανθόπουλος, τόνισε ότι από την αποσπασματική, επιμεριστική και εν πολλοίς κακότεχνη εισαγωγή του νομοσχεδίου αυτού στην εθνική αντιπροσωπεία, δημιουργούνται πλείστα όσα προβλήματα, αφού - όπως επισήμανε - είναι μία εντελώς προβληματική ενσωμάτωση ευρωπαϊκής οδηγίας, η οποία, λόγω και της βιασύνης με την οποία ήρθε, έχει και πολύ συγκεκριμένα λάθη. Πρόκειται ουσιαστικά ένα πολυνομοσχέδιο της Δικαιοσύνης και μας βάζει σε μία διαδικασία πολλαπλών συγκρίσεων και συγκρούσεων με το τι ισχύει και κυρίως το πώς θα θέλαμε να εφαρμόζεται και να ισχύει σε μία ευνομούμενη χώρα μια χώρα που είναι στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως είναι η Ελλάδα. "Μάλλον δεν σας αφορά αυτό. Σας αφορά η επικοινωνιακή διαχείριση. Νομοθετείτε με το «αυτί» στα δελτία των 8 και με το «μάτι» στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Είναι ένα νομοσχέδιο το οποίο κινείται στη γνωστή τακτική του «νόμος και τάξη», της τιμωρητικότητας και ποινικής αυστηρότητας ενόσω οι δείκτες εγκληματικότητας δεν υποχωρούν. Και ενώ η Οδηγία 1385 διαθέτει πολλές διατάξεις για την πρόληψη το σχέδιο νόμου παραγνωρίζει πλήρως τη διάσταση αυτή επιμένοντας αποκλειστικά στην καταστολή" είπε προς τα υπουργικά έδρανα. Καταλήγοντας, ο ειδικός αγορητής του ΣΥΡΙΖΑ, έκανε ειδική αναφορά στο κεφάλαιο για την ενδοοικογενειακή βία, λέγοντας πως η αποσπασματική ενσωμάτωση συνιστά μερική στρέβλωση της οδηγίας, διατηρεί και στρεβλώσεις που υπάρχουν στην ελληνική νομοθεσία και αποτελούν παραβίαση της διεθνούς σύμβασης της Κωνσταντινούπολης δεν μπαίνει βαθιά στην ουσία των προβλημάτων, τα οποία είναι κυρίως προβλήματα νοοτροπίας, υποδομών, υποστηρικτικού πλαισίου, τα οποία αργούν να αποδώσουν, ενισχύει το ποινικό σκέλος ενώ παραβλέπεται πλήρως ο παιδαγωγικός ρόλος του κράτους και κυρίως ο εγγυητικός για τα ατομικά δικαιώματα όλων. Τέλος σημείωσε ότι υπάρχει ανάγκη για την υιοθέτησης της ποινικής διάστασης της "γυναικοκτονίας".
Η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ, Μαρία Κομνηνάκα, υπογράμμισε ότι συνεχίζεται η πρακτική της κυβέρνησης στην ουσία και τη σύνθεση του νομοσχεδίου, αφού φέρνει τόσο πολλά διαφορετικά, σοβαρά και σύνθετα ζητήματα, στριμωγμένα όλα σε ένα νομοσχέδιο, με κοινή βάση την καταστολή και την ατομική ευθύνη, συνθέτοντας τελικά ένα εκτρωματικό αποτέλεσμα. Διότι - αιτιολόγησε - με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο για ακόμα μια φορά, όχι μόνο παρουσιάζεται ως πανάκεια η αυστηροποίηση των ποινών για την αντιμετώπιση σύνθετων κοινωνικών ζητημάτων, όπως η βία κατά των γυναικών, η ενδοοικογενειακή βία, η ανήλικη παραβατικότητα όπως λέγεται, αλλά προωθούνται και νέες αντιδραστικές αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα για πολλοστή φορά.
Η κα Κομνηνάκα, παρατήρησε επίσης ότι με το νομοσχέδιο δεν αντιμετωπίζονται οι πολλαπλοί σκόπελοι που αντιμετωπίζει μια γυναίκα, με ευθύνη διαχρονικά των κυβερνήσεων, μέχρι την τελεσίδικη καταδίκη του δράστη και που τελικά όλοι αυτοί οι σκόπελοι είναι που τις αποθαρρύνουν ακόμα και να καταγγείλουν σε νομικό επίπεδο το περιστατικό. Προσέθεσε πως το νομοσχέδιο αυτό εντάσσεται στη συνολική προσπάθεια να αθωωθεί ο αντιδραστικός για τα λαϊκά δικαιώματα και ελευθερίες χαρακτήρας του Ποινικού Κώδικα, να ξεπλυθεί η πολιτική διαχρονικά των κυβερνήσεων για τις τραγικές ελλείψεις σε ουσιαστικά μέτρα πρόληψης και προστασίας των γυναικών από την πολύμορφη βία.
Ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης, Βασίλειος Γραμμένος, είπε ότι το ενίοτε ακραία τιμωρητικό περιεχόμενο των διατάξεων φαίνεται να εμπνέεται από την ιδέα ότι η νομοθετική αντιμετώπιση των υπαρκτών προβλημάτων της παραβατικότητας ενηλίκων και ανηλίκων πρέπει να εξαντλείται στη θέσπιση αυστηρότερων κυρώσεων. Προσέθεσε ότι η ανορθολογική αυτή αντίληψη, υποβιβάζει τη νομοθετική πρωτοβουλία σε μια "χάρτινη", όπως τη χαρακτηρίζει η Ένωση Εισαγγελέων και Δικαστών, "συμβολική παραγωγή διατάξεων οι οποίες ενώ ουδέν ελάχιστον συνεισφέρουν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της παραβατικότητας, προκαλούν πλήθος ανεπιθύμητων και κοινωνικά βλαπτικών παρενεργειών που διασπούν την κοινωνική συνοχή, οδηγούν στο περιθώριο ευρείες ομάδες προσώπων, ευνοούν καταχρηστικές συμπεριφορές από κρατικά όργανα και ιδιώτες και μετατρέπουν το Ποινικό μας Δίκαιο από εγγυητή της προσωπικής ελευθερίας σε απειλή του".
Ο ειδικός αγορητής της Νέας Αριστεράς, Δ. Τζανακόπουλος, σχολίασε ότι η κυβέρνηση έρχεται επανειλλημένως χωρίς συζήτηση να τροποποιήσει ποινικές διατάξεις και να αυστηροποιήσει τις ποινές θεωρώντας ότι έλυσε το πρόβλημα, χωρίς να την απασχολεί τίποτα άλλο και πάντα στη βάση της επικοινωνιακής διαχείρισης.
Σε ότι αφορά το κύριο θέμα του νομοσχεδίου, που αφορά την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών, επισήμανε ότι ο τίτλος αυτός είναι "ψευδεπίγραφος", διότι από την ευρωπαϊκή οδηγία, ενσωματώνονται αποκλειστικά και μόνο οι ποινικές διατάξεις, ενώ οι διατάξεις που μιλούν για πρόληψη, για θεσμούς αποκατάστασης, για ζητήματα τα οποία δεν έχουν να κάνουν με την ποινική νομοθεσία δεν γίνεται καμία κουβέντα. Ακόμη έκανε λόγο για ενσωμάτωση διατάξεων (όπως η προσωρινή κράτηση, όταν συντρέχουν δύο διώξεις για συγκεκριμένα εγκλήματα) που "ανοίγουν κερκόπορτες, οι οποίες απειλούν το φιλελεύθερο και νεωτερικό χαρακτήρα του σύγχρονου Ποινικού Δικαίου στη χώρα".
Ο κ. Τζανακόπουλος, προσέθεσε ότι η ίδια αντίληψη ότι "η λύση σε όλα είναι η φυλακή" επικρατεί και σε ότι αφορά την αντιμετώπιση της βίας κατά των ανηλίκων και υποστήριξε ότι αντιθέτως αυτό κάνει τα πράγματα χειρότερα και "αποτελεί στίγμα, το οποίο αφορά και προσωπικά τον υπουργό, αλλά και συνολικά την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας".
Στην παρέμβασή της, η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωή Κωνσταντοπούλου κατήγγειλε την διαδικασία, σαν κατεπείγουσα χωρίς να συντρέχουν οι λόγοι και πρότεινε να τοποθετηθούν τα κόμματα της αντιπολίτευσης για να μην διεξαχθεί διότι - όπως είπε - κρύβει ένα νομοσχέδιο πάρα πολλών διατάξεων, με πάρα πολλά ζητήματα και προβλήματα και με πάρα πολλά θέματα που πρέπει να συζητηθούν και να ρυθμιστούν. Ζήτησε συγκεκριμένα να προγραμματιστεί κανονικά η συζήτηση μετά τη διαδικασία της εκλογής νέου Προέδρου της Βουλής, "διότι όλα αυτά που έχουν γίνει, αυτή τη στιγμή είναι στον αέρα και δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί σαν τρέχουσα η συνεδρίαση της Επιτροπής".
Στις αιτιάσεις των εκπροσώπων των κομμάτων ότι δεν προηγήθηκε της κατάθεσης του νομοσχεδίου επαρκής χρόνος διαβούλευσης, απάντησε ο υφυπουργός Δικαιοσύνης, Γιάννης Μπούγας, ο οποίος, επικαλέστηκε στοιχεία σύμφωνα με τα οποία κατά τη δημόσια διαβούλευση, υπήρξαν συνολικά 392 σχόλια - από τα περισσότερα που γίνονται στα νομοσχέδια - σε όλες τις θεματικές ενότητες του σχεδίου νόμου.
"Κατά συνέπεια, καταρρίπτεται ο ισχυρισμός της Αντιπολίτευσης ό,τι δεν υπήρχε επαρκής χρόνος και δεν δόθηκε χρόνος, τόσο στους φορείς όσο και στους ιδιώτες, να σχολιάσουν τα ζητήματα που αφορούν τις διατάξεις του νομοσχεδίου κατά τη διαβούλευση" είπε ο κ. Μπούγας, συμπλήρωσε ότι αυτό είναι ένα επιχείρημα που χρησιμοποιείται σε κάθε νομοσχέδιο και κάλεσε όποιον θέλει να παρέμβει στη διαδικασία να το κάνει με υπόμνημα, είτε με e-mail, είτε με επιστολή καθώς έχει όλο το χρόνο και κατά το χρονικό διάστημα της κοινοβουλευτικής επεξεργασίας. Τέλος, είπε ότι στο υπουργείο κλήθηκαν οι δικηγόροι, οι οποίοι είχαν παρατηρήσεις επί του σχεδίου νόμου και πολλές από αυτές έγιναν δεκτές και ενσωματώθηκαν στο κείμενο. Η επεξεργασία του νομοσχεδίου συνεχίζεται με την ακρόαση των εξωκοινοβουλευτικών φορέων.
