Έληξε το θρίλερ της «ληστείας του αιώνα». Βρέθηκαν οι κλεμμένοι πίνακες του Πικάσο και του Μοντριάν από την Εθνική Πινακοθήκη μετά από έρευνες 9 χρόνων της ΕΛ.ΑΣ.

Ένας 49χρονος Έλληνας που μοιράζει τη ζωή του σε Αθήνα και εξωτερικό, φαίνεται να κρύβεται πίσω από τη μεγάλη αρπαγή του Πικάσο και Μοντριάν, από την Εθνική Πινακοθήκη.

Ο άνδρας, έκρυβε τους πίνακες σε μια αποθήκη στην Κερατέα και μάλιστα, όταν διαπίστωσε ότι οι αστυνομικοί τον παρακολουθούν και ήταν θέμα χρόνου η σύλληψη του προσπάθησε να τους ξεφορτωθεί σε μια ρεματιά για να μην τους βρουν στην κατοχή του.

Οι πρώτες πληροφορίες λένε ότι δεν κατάφερε ποτέ να τους βγάλει στο εξωτερικό για να τους σπρώξει στη μαύρη αγορά.

Τους τελευταίους μήνες η Ελληνική Αστυνομία ξεκίνησε μια προσπάθεια αναζωπύρωσης των ερευνών προκειμένου να βρεθούν τόσο ο πίνακας του Πικάσο όσο και τα άλλα δύο έργα -ο «Ανεμόμυλος Στάμμερ» (1905) από την πρώτη περίοδο του Ολλανδού Πιετ Μοντριάν και ένα σχέδιο θρησκευτικής απεικόνισης του Ιταλού Γουλιέλμο Κάτσια-, τα οποία και εκλάπησαν από το δίδυμο των αλλοδαπών φαντομάδων τα ξημερώματα της 9ης Ιανουαρίου του 2012 από την Εθνική Πινακοθήκη. Στόχος τους ήταν τα έργα να εντοπιστούν και να επιστρέψουν στην ανακαινισμένη πλέον Εθνική Πινακοθήκη.

Ο 49χρονος άνδρας που ομολόγησε ότι συμμετείχε στην κλοπή από την Εθνική Πινακοθήκη μένει στο Πόρτο Ράφτη και όπως αναφέρουν οι πρώτες πληροφορίες από αστυνομικές πηγές ο τρίτος πιο μικρός πίνακας που βρήκαν οι αστυνομικοί είναι… κατεστραμμένος.

Δηλώσεις σχετικά με τους πίνακες θα κάνουν σήμερα από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη ο υπουργός Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και η η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.

O πίνακας «Γυναικείο κεφάλι», ο οποίος εκλάπη από την Εθνική Πινακοθήκη

Τα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ

Το ενδιαφέρον των ερευνητών τράβηξε το γεγονός ότι ο ένας δράστης που μπήκε στην Εθνική Πινακοθήκη άνοιξε την κλειδαριά της μπαλκονόπορτας χωρίς να την παραβιάσει.

Επομένως, είτε είχε αντικλείδι που κάποιος του προμήθευσε, είτε ήταν «επιστήμονας» στο άνοιγμα κλειδαριών, και αυτό είναι ένα στοιχείο που ίσως φωτογραφίζει την ταυτότητά του.

Έχοντας αυτό το στοιχείο υπόψη τους, αλλά και τη φιγούρα του δράστη -ψηλός, λεπτός, σχετικά νεαρής ηλικίας, με αριστοτεχνικές κινήσεις και εμπειρία στις νυχτερινές επιδρομές- άρχισαν να ερευνούν ποιοι αλλοδαποί με τέτοια χαρακτηριστικά αποφυλακίστηκαν το τελευταίο εξάμηνο του 2011 από ελληνικά σωφρονιστικά καταστήματα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι σύνδεσμοι των ελληνικών και ξένων αρχών στον χώρο των συλλεκτών έργων τέχνης, αλλά και των ανθρώπων που τα διακινούν και τα εμπορεύονται υποστηρίζουν ότι ο συγκεκριμένος Πικάσο δεν υπάρχει σε καμία συλλογή συλλέκτη σε όλο τον κόσμο. Συνεπώς έλεγαν ότι ήταν κουκουλωμένος και κρυμμένος σε κάποια αποθήκη στην Ελλάδα.

Ο κλεμμένος από την Εθνική Πινακοθήκη πίνακας του Πικάσο με θέμα το “Γυναικείο κεφάλι” ήταν ένα αντίδωρο του μεγάλου ζωγράφου στον ελληνικό λαό για την αντίστασή του κατά των δυνάμεων του φασισμού. Πρόκειται, λοιπόν, για ένα έργο με ανυπολόγιστη συμβολική αξία για την Ελλάδα.

Η χειρόγραφη αφιέρωση του Πικάσο στους Έλληνες στο πίσω μέρος του πίνακα

Το «Γυναικείο κεφάλι», διαστάσεων 56×40 εκ., που φιλοτέχνησε το 1939 ο Ισπανός ζωγράφος, αποτυπώνει τη μούσα του, φωτογράφο Ντόρα Μάαρ, με την οποία έζησε μια θυελλώδη σχέση για εννέα ολόκληρα χρόνια. Ενας παράφορος έρωτας που ξεκίνησε στα 54 του χρόνια ενώ εκείνη ήταν μόλις 29 ετών, ο οποίος, αν και έληξε άδοξα, με την ίδια να βυθίζεται για πάντα στα σκοτάδια του εαυτού της και τη μοναξιά, παρέμεινε αιώνια μούσα και η πιο δυνατή σχέση της ζωής του. Μια σχέση που αποτυπώθηκε σε λευκό καμβά με γαλάζιες και πράσινες αποχρώσεις.

Ο ίδιος, έχοντας βιώσει τον Ισπανικό Εμφύλιο, που αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για το διασημότερο δημιούργημα του, την «Γκερνίκα», αποφάσισε να δωρίσει το «Γυναικείο κεφάλι» στον ελληνικό λαό ως τιμητική προσφορά για τη στάση του απέναντι στον φασισμό και τον ναζισμό κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

«Ανεμόμυλος Στάμμερ» (1905) του Ολλανδού Πιετ Μοντριάν

Τα 20 εκατ. ευρώ και η ανεκτίμητη συναισθηματική αξία του πίνακα

Ήταν ξημερώματα της 9ης Ιανουαρίου 2012 όταν ένας ψηλόλιγνος άνδρας τρύπωσε στην Εθνική Πινακοθήκη, μία μέρα πριν το οριστικό κλείσιμό της για ριζική ανακαίνιση, και άρπαξε ένα έργο τέχνης ανυπολόγιστης αξίας. Επρόκειτο για έναν πίνακα του Πάμπλο Πικάσο με τίτλο «Γυναικείο Κεφάλι», το οποίο φιλοτεχνήθηκε από τον κορυφαίο Ισπανό ζωγράφο το 1939 και η αξία του αγγίζει το αστρονομικό ποσό των 20 εκατ. ευρώ!

Στην πίσω πλευρά του πίνακα υπήρχε μια χειρόγραφη αφιέρωση του Πικάσο στον ελληνικό λαό – την είχε γράψει το 1949 – για την προσφορά του στον πόλεμο κατά του ναζισμού. Ο ίδιος εξάλλου χάρισε το πολύτιμο έργο του στη χώρα μας ως μια ένδειξη τιμής και σεβασμού στους αγωνιζόμενους Έλληνες. «Pour le Peuple Grec, Hommage de Picasso» (Για τον ελληνικό λαό, Φόρος τιμής από τον Πικάσο), γράφει στο πίσω μέρος του μουσαμά, τιμώντας τον αγώνα των Ελλήνων εναντίον του φασισμού.

Ήταν λοιπόν ο συνδυασμός της εμπορικής, της καλλιτεχνικής, της ιστορικής αλλά και μεγάλης συναισθηματικής αξίας αυτού του έργου που δικαιολογούσαν απόλυτα τον χαρακτηρισμό της αρπαγής του ως την «κλοπή του αιώνα».

Στο έργο «Γυναικείο Κεφάλι» ο Πάμπλο Πικάσο είχε αποτυπώσει, σε καμβά διαστάσεων 56×40 τη σύντροφό του Dora Maar, γνωστή φωτογράφο του σουρεαλιστικού κινήματος και πολιτική ακτιβίστρια. Οι δυο τους έζησαν έναν θυελλώδη έρωτα που διήρκεσε εννέα χρόνια.

Όλο αυτό το διάστημα συνεργάζονταν και καλλιτεχνικά. Ο Πικάσο ζωγράφισε πολλά πορτραίτα της χρησιμοποιώντας την κυβιστική του τεχνική ενώ εκείνη είχε τραβήξει, μεταξύ άλλων, μια σειρά φωτογραφιών με τα στάδια της δημιουργίας της αριστουργηματικού έργου του «Guernica».

To έργο σε χαρτί του Ιταλού Guglielmo Caccia

Την ίδια εκείνη νύχτα είχαν κλαπεί επίσης από την Εθνική Πινακοθήκη δύο ακόμη εκθέματά της.

O πίνακας «Ανεμόμυλος Στάμμερ», λάδι σε μουσαμά, διαστάσεων 35 Χ 44, φιλοτεχνήθηκε από τον ολλανδικής καταγωγής ζωγράφο Πιτ Μοντριάν το 1905. Το έργο αυτό αγοράσθηκε το 1963 από τον Αλέξανδρο Παππά και αποτέλεσε δωρεά προς την Εθνική πινακοθήκη.

Το τρίτο έργο που είχε κλαπεί έφερε την καλλιτεχνική υπογραφή του Ιταλού Γουλιέλμο Κάτσια (Moncalvo). Επρόκειτο για ένα έργο σε χαρτί, πέννα με αραιωμένη σέπια, διαστάσεων 27 Χ 16,8, που απεικονίζει τον Άγιο Diego de Alcala σε έκσταση με την Αγία Τριάδα και τα σύμβολα του πάθους. Ήταν δωρεά του Γρηγορίου Μαρασλή προς την Εθνική πινακοθήκη από το 1907.