Οι εκτιμήσεις για πολύ υψηλότερη παραγωγή ελαιολάδου την περίοδο 2024-2025 ενισχύουν την αισιοδοξία ότι οι τιμές στο ελαιόλαδο θα αποκλιμακωθούν σημαντικά το προσεχές διάστημα.

Μάλιστα, τα προκαταρκτικά στοιχεία της Κομισιόν δείχνουν ότι η παραγωγή λαδιού φέτος στην Ελλάδα θα φτάσει τους 250 χιλ. τόνους,  ποσότητα που αντιστοιχεί σε αύξηση κατά 42,9% σε σχέση με πέρυσι, όταν είχε ανέλθει σε 175 χιλ. τόνους.

Σε αυτό   το πλαίσιο, η ισπανική Deoleo είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός ελαιολάδου στον κόσμο και, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της, μια από τις πιο δύσκολες στιγμές στην ιστορία του κλάδου φαίνεται να πλησιάζει στο τέλος της, με τις τιμές του «υγρού χρυσού» να αναμένεται να μειωθούν σχεδόν στο μισό από το ιστορικό υψηλό τους κατά τους επόμενους μήνες..

Η παρατεταμένη περίοδος ακραίων καιρικών φαινομένων και ξηρασίας στη νότια Ευρώπη που προκλήθηκαν από την κλιματική αλλαγή επηρέασε σοβαρά τις συγκομιδές ελιάς τα τελευταία χρόνια, με αποκορύφωμα το ιλιγγιώδες ράλι τιμών που σόκαρε τόσο τους βετεράνους του κλάδου όσο και τους καταναλωτές.

Ωστόσο, οι τιμές έχουν έκτοτε αρχίσει να υποχωρούν, καθώς οι εκτιμήσεις του κλάδου δείχνουν μια πολύ καλύτερη συγκομιδή την περίοδο 2024-2025, ιδίως σε βασικές παραγωγικές χώρες όπως η Ισπανία, η Ελλάδα και η Τυνησία.

Η έλλειψη ελαιολάδου, μιας υπερτροφής που αποτελεί βασικό συστατικό της μεσογειακής διατροφής, ώθησε τον κλάδο σε κατάσταση κρίσης, ενίσχυσε τους φόβους για επισιτιστική ανασφάλεια και προκάλεσε ακόμη και έξαρση του εγκλήματος στα ισπανικά σούπερ μάρκετ.

«Αν και έχουν γίνει βήματα βελτίωσης, δεν θα ήταν απολύτως ακριβές να πούμε ότι η κρίση έχει τελειώσει», δήλωσε στο CNBC μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ο Μιγκέλ Ανχελ Γκουζμάν, επικεφαλής πωλήσεων της Deoleo.

«Διανύουμε ακόμη μια φάση έντασης στις τιμές του ελαιολάδου, ιδίως στα ελαιόλαδα υψηλότερης ποιότητας, όπως το έξτρα παρθένο», δήλωσε ο Γκουζμάν, σημειώνοντας ότι υπάρχει ακόμη κάποια αβεβαιότητα στην αγορά ενόψει της συγκομιδής των ελιών για την περίοδο 2024-2025.

«Ωστόσο, οι προοπτικές είναι θετικές για τους επόμενους μήνες, καθώς η αγορά αναμένεται να αρχίσει να σταθεροποιείται και η ομαλότητα αναμένεται να αποκατασταθεί σταδιακά καθώς η νέα συγκομιδή προχωρά και η προσφορά αυξάνεται», δήλωσε ο Γκουζμάν.

Ανεκμετάλλευτος ο «υγρός χρυσός»: Πως το 80% του ελληνικού ελαιόλαδου πωλείται ως... ιταλικό

Σταδιακή εξομάλυνση

Η Deoleo, η κατασκευάστρια εταιρεία οικιακών εμπορικών σημάτων ελαιολάδου, όπως τα Bertolli και Carbonell, περιέγραψε την καλοκαιρινή περίοδο που διανύσαμε ως «μια από τις πιο δύσκολες στιγμές στην ιστορία του κλάδου»  και κάλεσε για μια «βαθιά μεταμόρφωση» του κλάδου.

Οι τιμές του έξτρα παρθένου ελαιολάδου στην ισπανική Ανδαλουσία διαμορφώθηκαν στα 6 ευρώ (6,33 δολάρια) ανά κιλό στις 6 Νοεμβρίου, σύμφωνα με την Expana, μια εταιρεία πληροφοριών αγοράς με επίκεντρο τη γεωργία και τα τρόφιμα. Αυτό είναι μειωμένο κατά περίπου 19% σε μηνιαία βάση και σχεδόν 35% από το υψηλό ρεκόρ των 9,2 ευρώ τον Ιανουάριο.

Η Ισπανία αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 40% της παγκόσμιας παραγωγής ελαιολάδου, γεγονός που την καθιστά παγκόσμιο σημείο αναφοράς για τις τιμές.

«Η χαλάρωση των τιμών προέλευσης αναμένεται να ξεκινήσει μεταξύ Νοεμβρίου, Δεκεμβρίου και Ιανουαρίου, υπό την προϋπόθεση ότι οι καιρικές συνθήκες και οι συνθήκες συγκομιδής θα παραμείνουν σταθερές τις επόμενες εβδομάδες», δήλωσε ο Γκουζμάν.

«Οι ενδείξεις είναι ότι αν όλα εξελιχθούν κανονικά, ειδικά αν οι βροχές συνεχίσουν να ευνοούν την παραγωγή, θα μπορούσαμε να δούμε μια πτωτική τάση στις τιμές καθ’ όλη τη διάρκεια του 2025», πρόσθεσε.

Σύμφωνα με την Deoleo, οι τιμές του ελαιολάδου αναμένεται να πέσουν περίπου στα 5 ευρώ ανά λίτρο, μια απότομη πτώση από τα υψηλά επίπεδα των 9 έως 10 ευρώ, που είχαν γίνει ο κανόνας στα ισπανικά σούπερ μάρκετ φέτος.

Η εικόνα στις αγορές της Ευρώπης

Σε επίπεδο Ε.Ε. η παραγωγή εκτιμάται σε 1,95 εκατ. τόνους και θα είναι αυξημένη κατά 27,5% σε σχέση με πέρυσι, όταν είχε ανέλθει σε 1,53 εκατ. τόνους.

Φέτος, η παραγωγή έχει ανακάμψει πλήρως, αλλά μόνο στην Ισπανία -η οποία είναι η βασική ελαιοπαραγωγός χώρα στην Ευρώπη και στον κόσμο, την Ιταλία αλλά και στις βόρειο – αφρικανικές χώρες, με συνέπεια την πτώση των διεθνών τιμών του ελαιόλαδου.

Αντίστοιχη μείωση της χονδρικής τιμής του ελαιόλαδου έχουμε και στην Ισπανία (-10% σε ετήσια βάση), ενώ στην Ιταλία η νέα σεζόν παραγωγής ξεκίνησε με αυξημένη χονδρική τιμή (+5% σε ετήσια βάση). Η αύξηση της τιμής στην Ιταλία αποδίδεται στη μειωμένη περσινή παραγωγή ιταλικού λαδιού, αλλά φαίνεται ότι δεν επηρεάζει τις τιμές στην Ελλάδα και διεθνώς, καθώς τόσο στη χώρα μας όσο και σε επίπεδο Ε.Ε. η παραγωγή θα είναι αυξημένη. Στην Πορτογαλία, η παραγωγή αναμένεται οριακά υψηλότερη από πέρυσι (+8,8%) και μόνο στην Ιταλία αναμένεται μειωμένη κατά περίπου 32%.

Πώς διαμορφώνεται η τιμή στα ράφια των ελληνικών σούπερ μάρκετ

Μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα για τις τιμές στο ελαιόλαδο, ο γενικός γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή Σωτήρης Αναγνωστόπουλος ανέφερε ότι στους ανανεωμένους κωδικούς που ανακοίνωσε το υπουργείο Ανάπτυξης με τις μειωμένες τιμές στα σούπερ μάρκετ, βλέπουμε ότι «στους κωδικούς, κάποιοι από αυτούς είναι κωδικοί ελαιολάδου, που σημαίνει ότι πραγματικά έχει αρχίσει και εμφανίζεται και στα ράφια η μείωση και σταδιακά θα είναι όλο και πιο έντονη αυτή η εικόνα, δεδομένου ότι η φετινή σοδειά έχει ξεκινήσει αλλά η τυποποίηση του ελαιόλαδου θα έρθει -σταδιακά- τους επόμενους μήνες.

Αυτό είναι κάτι που συμβαίνει όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά και στο εξωτερικό. Σιγά-σιγά οι τιμές του ελαιολάδου έχουν αρχίσει και αποκλιμακώνονται. Περιμένουμε μία ακόμα μεγαλύτερη αποκλιμάκωση. Φέτος πάμε καλύτερα. Άρα, αυτό που θα υπάρχει θα έχει αντανάκλαση και στις τιμές».

Οι πρώτοι τόνοι αγουρέλαιο διατέθηκαν στη Λακωνία έναντι 10,20 ευρώ το λίτρο, στη Μεσσηνία πουλήθηκε στην τιμή των 6,90 ευρώ το λίτρο, η Κρήτη πούλησε από 6,70 ευρώ μέχρι 6,80 ευρώ το λίτρο και στη Λακωνία ο παραγωγός πουλάει σε τιμή από 7 ευρώ μέχρι 7,50 ευρώ το λίτρο. Οι τιμές αυτές είναι 10% – 15% χαμηλότερες από  τις περσινές.

Η διαμόρφωση των τιμών χονδρικής σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με πέρσι, θα οδηγήσει σε τιμές της τάξεως των 10 ευρώ/λίτρο στο ράφι των σούπερ μάρκετ, δηλαδή σε μία μείωση κοντά στο 20% -25% σε σχέση με πέρσι.