Ο κόσμος πρέπει να υψώσει το ανάστημά του μπροστά στους εκφοβισμούς της Ουάσιγκτον και να υπερασπιστεί τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, φέρεται να τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών της Ισλαμικής Δημοκρατίας σε επιστολή του προς ομολόγους του, σύμφωνα με ιρανικά κρατικά ΜΜΕ, καθώς ο επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας εντείνει τις προσπάθειές του για να σωθεί το λεγόμενο Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (ΚΟΣΔ) μετά την απόφαση των ΗΠΑ να αποχωρήσουν από αυτό.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ τον περασμένο μήνα απέσυρε τη χώρα του από τη συμφωνία που είχε συναφθεί το 2015 ανάμεσα στην Τεχεράνη και έξι μεγάλες δυνάμεις και προέβλεπε την άρση των κυρώσεων σε βάρος του Ιράν με αντάλλαγμα την επιβολή περιορισμών στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Οι υπόλοιπες δυνάμεις που είχαν υπογράψει το κείμενο–τα άλλα τέσσερα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, δηλαδή η Ρωσία, η Κίνα, η Γαλλία και η Βρετανία, συν τη Γερμανία–συνεχίζουν να θεωρούν τη συμφωνία αυτή ως το καλύτερο μέσο προκειμένου η Τεχεράνη να μην μπει σε μια κούρσα για την απόκτηση πυρηνικού οπλοστασίου και προσπαθούν να τη διασώσουν.

Σε επιστολή η οποία εστάλη την περασμένη εβδομάδα από τον ιρανό ΥΠΕΞ Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ στους ομολόγους του απευθύνεται έκκληση «στα εναπομείναντα συμβαλλόμενα μέρη» της συμφωνίας και «σε άλλους εμπορικούς εταίρους» να «αντισταθμίσουν τις ζημίες του Ιράν» που προκαλεί η αποχώρηση των ΗΠΑ, εάν θέλουν να μην ακυρωθεί η διευθέτηση.

«Το ΚΟΣΔ δεν ανήκει στις χώρες που το υπέγραψαν κατά τρόπο ώστε το ένα από τα μέρη να μπορεί να το απορρίψει εξαιτίας εσωτερικών πολιτικών λόγων ή πολιτικών διαφωνιών με μια προηγούμενη κυβέρνηση», τόνισε ο Ζαρίφ στην επιστολή αυτή, αποσπάσματα της οποίας μεταδόθηκαν από το ιρανικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA την Κυριακή.

Η συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα ήταν το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας «σχολαστικών, λεπτών και ισορροπημένων πολυμερών συνομιλιών», επισήμανε ο Ζαρίφ, και δεν μπορεί να τεθεί σε επαναδιαπραγμάτευση, όπως απαιτούν οι ΗΠΑ.

Ο ίδιος εκτίμησε πως η «παράνομη αποχώρηση» της Ουάσιγκτον από τη συμφωνία και οι «μέθοδοι εκφοβισμού για να αναγκάσει άλλες χώρες να συμμορφωθούν προς τη δική της θέση» οδηγούν το διεθνές δίκαιο σε ανυποληψία.

Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ έθεσε μια σειρά όρων προς τις ευρωπαϊκές δυνάμεις εάν θέλουν η Τεχεράνη να συνεχίσει να τηρεί το ΚΟΣΔ, όπως για παράδειγμα μέτρα για την υπεράσπιση των εμπορικών συναλλαγών με τη χώρα του και εγγυήσεις για τις ιρανικές πωλήσεις πετρελαίου και αερίου.

Οι εναπομείνασες χώρες στη συμφωνία έχουν προειδοποιήσει την Ουάσιγκτον ότι η απόφασή της να αποχωρήσει από το ΚΟΣΔ θέτει σε κίνδυνο τις προσπάθειες να αποτραπεί η ανάπτυξη πυρηνικών όπλων από την Τεχεράνη.

Ανακοινώνοντας την εγκατάλειψη της συμφωνίας την 8η Μαΐου, ο Τραμπ επιχειρηματολόγησε ότι θέλει μια ευρύτερη συμφωνία, που δεν θα περιορίζεται στο πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας αλλά θα επιβάλλει επίσης περιορισμούς στο πρόγραμμά της για την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων και θα τερματίσει την υποστήριξή της προς δυνάμεις που τάσσονται υπέρ της Τεχεράνης σε χώρες όπως είναι η Συρία, το Ιράκ, η Υεμένη και ο Λίβανος.