Ο Μίθρας ήταν ο κεντρικός θεός του μιθραϊσμού, μιας συγκρητικής ελληνιστικής και ρωμαϊκής μυστηριακής λατρείας η οποία αναπτύχθηκε στην ανατολική Μεσόγειο κατά τον 2ο και 1ο αιώνα π.Χ.
Η λατρεία του μιθραϊσμού ευδοκίμησε στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία από τον 1ο αιώνα π.Χ. ως τον 5ο αιώνα μ.Χ.
Ο Μίθρας ήταν περσικός θεός του φωτός και της σοφίας και η προέλευσή του ανάγεται σε μια αρχαιότερη βεδική θεότητα.
Στην Αβέστα, τα ιερά ζωροαστρικά συγγράμματα, ο Μίθρας παρουσιάζεται ως «ο αγαθοεργός» (γιαζάτα), «ο Σωτήρας», το πνεύμα του καλού, ο υπερασπιστής και φύλακας της άσα —της αλήθειας και της τάξης— και ο άρχοντας του κόσμου, στον οποίο ο θεός «ο Αχούρα Μάζδα (Ωρομάσδης) ανέθεσε την εποπτεία του κόσμου».
Αν και ελάχιστα στοιχεία για τον Μίθρα πάντως είναι γνωστά, κάποιοι θεωρούν πως ο Χριστός αποτέλεσε μια μυθική αποτύπωση του Μίθρα και πως τα περισσότερα στοιχεία προήλθαν από τη λατρεία του Μίθρα.
Είναι όμως έτσι;
