O Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έθεσε το πυρηνικό οπλοστάσιο της Ρωσίας σε «ειδικό συναγερμό», σκορπώντας τον τρόμο σε όλο τον κόσμο. Πόσο πραγματική είναι η απειλή του και, κυρίως, πόσα πυρηνικά όπλα έχει η Ρωσία;

Οι περισσότεροι αναλυτές, σύμφωνα με δημοσίευμα του BBC, εκτιμούν ότι πρόβαλε αυτή την απειλή πιο πολύ σαν προειδοποίηση προς τις άλλες χώρες να μην κλιμακώσουν την επέμβασή τους στην Ουκρανία, παρά επειδή θέλει στην πραγματικότητα να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα.

Τα πυρηνικά όπλα υπάρχουν εδώ και σχεδόν 80 χρόνια και πολλές χώρες τα αντιμετωπίζουν ως ένα μέσο αποτροπής των συγκρούσεων, το οποίο εγγυάται την εθνική τους ασφάλεια.

Πόσα πυρηνικά όπλα έχει η Ρωσία;

Μόνο κατ' εκτίμηση μπορεί κανένας να προσεγγίσει τα νούμερα, αλλά, σύμφωνα με την Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων, η Ρωσία έχει 5.977 πυρηνικές κεφαλές, αν και σε αυτόν τον αριθμό συμπεριλαμβάνονται περίπου 1.500 που είναι σε απόσυρση ή έχουν σταλεί για αποσυναρμολόγηση.

Από τις σχεδόν 4.500 που απομένουν, οι περισσότερες θεωρούνται ότι αποτελούν στρατηγικά πυρηνικά όπλα -βαλλιστικοί πύραυλοι ή ρουκέτες που μπορούν να χτυπήσουν στόχους σε μεγάλη απόσταση. Αυτά είναι τα όπλα που συνδέονται συνήθως με τον πυρηνικό πόλεμο.

Τα υπόλοιπα είναι μικρά, λιγότερο καταστροφικά, ή έχουν μικρότερο βεληνεκές και χρησιμοποιούνται στα πεδία των μαχών ή στη θάλασσα.

Τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι η Ρωσία έχει εκατοντάδες πυρηνικά όπλα μεγάλου βεληνεκούς έτοιμα προς χρήση.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ειδικών, περίπου 1.500 ρωσικές πυρηνικές κεφαλές είναι ανεπτυγμένες αυτή τη στιγμή, που σημαίνει ότι βρίσκονται σε πυραύλους, σε βάσεις βομβαρδιστικών ή σε υποβρύχια.

Σύγκριση του δυναμικού της Ρωσίας με αυτό των άλλων χωρών

Πυρηνικά όπλα διαθέτουν εννέα χώρες: η Κίνα, η Γαλλία, η Ινδία, το Ισραήλ, η Βόρεια Κορέα, το Πακιστάν, η Ρωσία, οι ΗΠΑ και η Βρετανία.

Aν ο πραγματικός αριθμός των πυρηνικών όπλων της Ρωσίας είναι 4.500, τότε είναι λιγότερα από όσα κατέχουν όλες οι χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ μαζί (5.943).

Η Κίνα, η Ρωσία, η Γαλλία, οι ΗΠΑ και η Βρετανία είναι επίσης ανάμεσα στα κράτη που υπέγραψαν τη Συνθήκη μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων (ΝΤP).

Σύμφωνα με αυτή, τα συμβαλλόμενα κράτη οφείλουν να μειώσουν τα αποθέματα πυρηνικών κεφαλών και, θεωρητικά, δεσμεύτηκαν να τις καταστρέψουν τελείως. Πάντως, σε αυτές τις χώρες τα αποθέματα πυρηνικών κεφαλών μειώθηκαν κατά τις δεκαετίες '70 και '80.

Η Βόρεια Κορέα αποχώρησε από τη Συνθήκη το 2003, ενώ το Ισραήλ ποτέ δεν έχει παραδεχθεί επίσημα ότι διαθέτει πυρηνικό πρόγραμμα.

Η Ουκρανία δεν έχει πυρηνικά όπλα και, παρά τις κατηγορίες του Πούτιν, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι επιχείρησε να αποκτήσει.

Πόσο καταστροφικά είναι τα πυρηνικά όπλα;

Τα πυρηνικά όπλα έχουν σχεδιαστεί για να επιφέρουν τη μέγιστη καταστροφή. Η έκταση της καταστροφής εξαρτάται από μια σειρά παραγόντων, στους οποίους περιλαμβάνονται:

Το μέγεθος της πυρηνικής κεφαλής
Σε τι απόσταση από το έδαφος εκρήγνυται
Το τοπικό περιβάλλον

Ακόμα και οι μικρότερες πυρηνικές κεφαλές μπορούν να προκαλέσουν μεγάλες ανθρώπινες απώλειες και να έχουν μακροχρόνιες συνέπειες.

Η βόμβα που σκότωσε περισσότερους από 146.000 ανθρώπους στη Χιροσίμα ήταν 15 χιλιοτόνων, ενώ οι σημερινές ξεπερνούν τους 1.000 χιλιοτόνους.

Όπως γίνεται αντιληπτό, σχεδόν τίποτα δεν θα επιζήσει στη ζώνη της άμεσης έκρηξης, ενώ θα υπάρξουν καταστροφές σε απόσταση πολλών χιλιομέτρων.

Το επιχείρημα για τη διατήρηση αυτών των όπλων μαζικής καταστροφής είναι ότι όποιο κράτος έχει τη δυνατότητα να εξαφανίσει τους εχθρούς του, τους αποτρέπει από το να του επιτεθούν. Ο πιο γνωστός όρος για αυτή την κατάσταση είναι η Αμοιβαίως Εγγυημένη Καταστροφή (Mutually Assured Destruction - Mad).

Μολονότι εξακολουθούν να γίνονται πολλές πυρηνικές δοκιμές και η τεχνολογική πολυπλοκότητα αλλά και η καταστροφική δύναμη αυτών των όπλων έχει αυξηθεί, πυρηνικά όπλα δεν έχουν χρησιμοποιηθεί σε καμιά ένοπλη σύγκρουση από το 1945 μέχρι σήμερα.