Μια απλή εξέταση αίματος θα μπορούσε να προβλέψει εάν ένας ασθενής θα αναπτύξει τη νόσο του Αλτσχάιμερ, έως και 16 χρόνια πριν καν αρχίσουν τα συμπτώματα, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Μετρώντας τις μεταβολές των επιπέδων μιας πρωτεΐνης στο αίμα, που ονομάζεται ελαφριά αλυσίδα νευροϊνών (neurofilament light chain - NfL), οι ερευνητές πιστεύουν ότι οποιαδήποτε αύξηση των επιπέδων αυτής της πρωτεΐνης θα μπορούσε να αποτελεί πρώιμο σημάδι της νόσου Alzheimer, σύμφωνα με την σχετική μελέτη, που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Medicine.
Η NfL είναι ένας «δείκτης στο αίμα που δίνει μια ένδειξη απώλειας νευρικών κυττάρων στον εγκέφαλο. Όσο πιο ψηλά είναι η NfL στο αίμα, τόσο περισσότερη εγκεφαλική βλάβη έχει το άτομο», εξήγησε ο επικεφαλής ερευνητής, Mathias Jucker, καθηγητής κυτταρικής βιολογίας νευρολογικών παθήσεων στο Γερμανικό Κέντρο Νευροεκφυλιστικών Νόσων.
Δεν υπάρχει ακόμη αποτελεσματική θεραπεία για τη νόσο Αλτσχάιμερ, αλλά ο Jucker πιστεύει ότι αυτό το νέο τεστ αίματος θα είναι «πολύ σημαντικό για κλινικές μελέτες». Ελπίζει ότι το τεστ θα επιτρέψει στους ερευνητές να παρακολουθήσουν την αποτελεσματικότητα των νέων θεραπειών πριν καν οι μελλοντικοί ασθενείς αρχίσουν να βιώνουν τα πρώιμα συμπτώματα, μετρώντας τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζονται τα επίπεδα της πρωτεΐνης NfL.
«Η νόσος του Αλτσχάιμερ ξεκινά τουλάχιστον μια δεκαετία, ίσως ακόμα και 20 χρόνια, πριν εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα», δήλωσε ο Jucker, ο οποίος είναι επίσης διευθυντής του Ινστιτούτου Κλινικής Εγκεφάλου Hertie στο πανεπιστήμιο Tübingen.
Δεν υπάρχει προς το παρόν κανένα τεστ για να εντοπίζεται καθοριστικά αν κάποιο άτομο θα αναπτύξει Αλτσχάιμερ και υπάρχουν πολλά ακόμα που δεν γνωρίζουμε για τις αιτίες του. Μια ευρέως διαδεδομένη επιστημονική θεωρία είναι ότι το Αλτσχάιμερ προκαλείται από την παραγωγή και εναπόθεση β-αμυλοειδών πλακών μεταξύ των νευρώνων στον εγκέφαλο.
Από τις πολλές αλλαγές στον εγκέφαλο που προηγούνται των συμπτωμάτων του Αλτσχάιμερ, μια είναι επίσης η συσσώρευση της NfL στο αίμα, πριν από την έναρξη οποιωνδήποτε συμπτωμάτων, είπε ο Jucker.
Η ομάδα του Jucker μέτρησε το ρυθμό μεταβολής της NfL χρησιμοποιώντας μια εξέταση αίματος σε 405 άτομα από όλο τον κόσμο, μαζί με εγκεφαλική απεικόνιση και γνωστικές εξετάσεις που γίνονταν κατά μέσο όρο κάθε δυόμισι χρόνια την τελευταία επταετία. Η μελέτη συνεχίζεται.
Μέσω των γνωστικών εξετάσεων και της απεικόνισης του εγκεφάλου, τα επίπεδα της NfL συσχετίστηκαν με την γνωστική παρακμή και τη συρρίκνωση του εγκεφάλου, δήλωσε ο Jucker. Οι ερευνητές βρήκαν επίσης μια συσχέτιση μεταξύ των αλλαγών των επιπέδων NfL και της απώλειας εγκεφάλου και της γνωσιακής πτώσης μετά από δύο χρόνια.
Τα ευρήματα έδειξαν, ότι οι μεταβολές στα επίπεδα NfL ήταν ένας ακριβής προγνωστικός δείκτης για τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται η εγκεφαλική βλάβη.
