Τα περιστέρια συνδέονται με μια σειρά από ασθένειες και κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία, γι’ αυτό και συχνά οι πολίτες αντιμετωπίζουν το πρόβλημα με την εγκατάσταση ακίδων ή διχτυών απομάκρυνσης περιστεριών. Σε κάποιες περιπτώσεις, όμως, τα προβλήματα επιμένουν.

Εγκύκλιος από το Υπουργείο Υγείας

Με εγκύκλιό του το Υπουργείο Υγείας ζητά τη λήψη μέτρων για την αποτροπή ανθυγιεινών εστιών από την εκτροφή περιστεριών εντός αστικού και ημιαστικού ιστού.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο, η ευθύνη για την απομάκρυνση των ελεύθερων περιστεριών ανήκει στους Δήμους, που θα πρέπει να λάβουν άμεσα μέτρα, ενώ απαγορεύεται η σίτιση περιστεριών και η διατήρησή τους σε αιχμαλωσία εντός των πόλεων.

Πιο συγκεκριμένα:

• Δυνατότητα εκτροφής περιστεριών εντός αστικού ιστού: Σύμφωνα με το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο τα ταχυδρομικά (ή αθλητικά ή αγωνιστικά) περιστέρια ανήκουν στα πτηνά σε αιχμαλωσία. Η εκτροφή πτηνών σε αιχμαλωσία (ανεξαρτήτως του σκοπού εκτροφής) αποτελεί πτηνοτροφική εγκατάσταση και στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η εκτροφή και διατήρηση ταχυδρομικών περιστεριών.
• Περαιτέρω, επισημαίνεται ότι τα περιστέρια εξαιρούνται από τα πτηνά που μπορούν να χαρακτηριστούν ζώα συντροφιάς. Επιπλέον, εν αντιθέσει με τα παραδείσια και ωδικά πτηνά, δεν παραμένουν κατά τη διατήρησή τους 2 κλεισμένα όλο το εικοσιτετράωρο εντός των κλωβών αλλά απελευθερώνονται και πραγματοποιούν πτήσεις, προκαλώντας προβλήματα Δημόσιας Υγείας.

Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω η διατήρηση ταχυδρομικών περιστεριών απαγορεύεται εντός του αστικού ιστού και τυχόν υπάρχουσες δραστηριότητες πρέπει να απομακρύνονται άμεσα.

Περιστέρια ελεύθερα στις πόλεις: Σε σημεία των πόλεων όπου οι συνθήκες είναι ευνοϊκές (πάρκα, πλατείες, κτήρια) παρατηρείται το φαινόμενο της εγκατάστασης μεγάλων πληθυσμών ελεύθερων περιστεριών δημιουργώντας ανθυγιεινές εστίες, κίνδυνο πρόκλησης ατυχημάτων, σημαντικά προβλήματα καθαριότητας, φθοράς κτηρίων και μνημείων.

Για την εξάλειψη των προβλημάτων αυτών οι αρμόδιοι για το χώρο φορείς (Δήμοι, διαχειριστές του χώρου) οφείλουν:

• Να καθαρίζουν τους ρυπασμένους χώρους με τη συχνότητα που απαιτείται ώστε οι χώροι να είναι απαλλαγμένοι από ακαθαρσίες και περιττώματα
• Να καθαρίζουν τους ελεύθερους χώρους και να συλλέγουν τα αστικά απόβλητα με συχνότητα και μέσα κατάλληλα (π.χ. κλειστοί κάδοι) ώστε να περιορίζεται η διαθέσιμη τροφή για τα περιστέρια
• Να ενημερώνουν τους πολίτες μέσω κάθε πρόσφορου μέσου ώστε να μην ταΐζουν τα περιστέρια
• Να χαρτογραφήσουν τις περιοχές που εντοπίζεται σημαντικό πρόβλημα και να εκπονήσουν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τη μείωση του αριθμού των περιστεριών εφόσον απαιτείται.

Προβλήματα Υγείας που συνδέονται με τα περιστέρια

Ασθένειες μπορεί να προκύψουν, ως αποτέλεσμα της έμμεσης επαφής με τα περιστέρια, μέσω σκόνης από περιττώματα ή μολυσμένων επιφανειών, παρά από την άμεση επαφή με τα πτηνά. Ως εκ τούτου, η διατήρηση καθαριότητας και η λήψη μέτρων για τον έλεγχο του πληθυσμού των περιστεριών σε αστικές περιοχές είναι κρίσιμη για τη δημόσια υγεία.

Τα βασικότερα προβλήματα περιλαμβάνουν:

• Ασθένειες που μεταδίδονται από τα περιττώματα περιστεριών

Κρυπτοκοκκίαση: Προκαλείται από τον μύκητα Cryptococcus neoformans που αναπτύσσεται στα περιττώματα των περιστεριών και μπορεί να προκαλέσει σοβαρές λοιμώξεις, ιδιαίτερα σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Ιστοπλάσμωση: Μυκητιασική λοίμωξη που μεταδίδεται από εισπνοή σπορίων του μύκητα Histoplasma capsulatum που υπάρχει στα περιττώματα.
Ψιττάκωση (ή ορνίθωση): Μια λοίμωξη που προκαλείται από το βακτήριο Chlamydia psittaci και μπορεί να μεταδοθεί μέσω της σκόνης των περιττωμάτων ή του φτερώματος των περιστεριών.

• Προβλήματα από παράσιτα

Ακάρεα περιστεριών (bird mites): Μπορούν να εγκατασταθούν σε σπίτια και να προκαλέσουν ερεθισμούς στο δέρμα, αλλεργικές αντιδράσεις και φαγούρα.
Κοριοί και ψείρες: Τα περιστέρια φιλοξενούν παράσιτα που μπορεί να μεταφερθούν σε ανθρώπινους χώρους.

• Αναπνευστικά προβλήματα

Η σκόνη από τα ξεραμένα περιττώματα και τα φτερά μπορεί να προκαλέσει:
Αλλεργική αλβεολίτιδα: Μια φλεγμονή στους πνεύμονες λόγω υπερευαισθησίας στη σκόνη και στα υπολείμματα περιστεριών.
Άσθμα: Ειδικά σε άτομα που είναι ευαίσθητα σε αλλεργιογόνα.

• Δερματικές και αλλεργικές αντιδράσεις

Επαφή με τα περιττώματα ή τα φτερά μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα, αλλεργίες ή άλλους ερεθισμούς.

• Δευτερογενείς μολύνσεις

Τα περιστέρια λειτουργούν ως φορείς βακτηρίων, όπως Escherichia coli (E. coli) και Salmonella, που μπορούν να μολύνουν το περιβάλλον και να οδηγήσουν σε τροφικές δηλητηριάσεις.

• Κίνδυνοι λόγω μόλυνσης νερού και επιφανειών

Τα περιττώματα των περιστεριών περιέχουν παθογόνους μικροοργανισμούς που μπορούν να μολύνουν δεξαμενές νερού, υδρορροές ή εξωτερικές επιφάνειες, αυξάνοντας τον κίνδυνο εξάπλωσης νοσημάτων.

• Ψυχολογική επιβάρυνση

Ο υπερπληθυσμός περιστεριών, η παρουσία περιττωμάτων και οι φθορές που προκαλούν μπορούν να οδηγήσουν σε άγχος και δυσφορία, ιδιαίτερα σε ευαίσθητους πληθυσμούς.