Τις μέρες τούτες τις ευλογημένες τις δεκαπενταυγουστιάτικες, πού η Εκκλησία μας σταθερά επανέρχεται στην λαμπρή πανήγυρη του θερινού πάσχα και όλα αστράφτουν και λάμπουν στην Χάρη της Παναγιάς μας, μια αδιόρατη θλίψη ευγενικιά, μας συγκλονίζει και συντονίζει τα κρύφια αισθήματα της χαρμολύπης μας.

Είναι νηστήσιμες αυτές οι μέρες, γιατί είναι μέρες περισυλλογής, αφιερωμένες στην αγνότητα, γιατί κατ εξοχήν αγνή είναι και η Παναγία η Παρθένα. Και φιλτράρονται εξαίσια μέσα στην αποκάρωση της καρδιάς της καλοκαιρινής κάψας, όπου πάσα σαρξ βροτεία σιγεί και παραμένει ανενεργή στην αμαρτία και τα πάθη και αυτή την δραστηριότητα της πολυπραγμωσύνης μας.Είναι αυτός ο καιρός πού από την μια λάμπει και γεμίζει ευφροσύνη τις ψυχές, ευφροσύνη τέτοια πού την πλαισιώνουν θυμιάματα και τροπάρια παρακλητικά της αρχαίας ευγένειας της πονεμένης μας φυλής και από την άλλη αίθει, θυμίζοντας καρδιές φλεγόμενες από τον θείο έρωτα, αλλά και κατατρυχόμενες από τον καύσωνα των παθών, πού ζητούν τον δροσισμό τους.
Και τότε η παραμυθία, η παράκλησις των πενθούντων, η γλυκασμός των αγγέλων, των χριστιανών η προστάτις, των θλιβομένων η χαρά, έρχεται ως αύρα λεπτή και αναψυχή των καμνόντων, να παρηγορήσει, να ενισχύσει, να δώσει την απόκρυφη ελπίδα την μένουσα χαρά, γι αυτούς πού απόκαμαν από τον καύσωνα της κακίας και γονάτισαν παραδομένοι μέσα στον κλύδωνα και τον παθών τον τάραχο.Έρχεται η δεσπόζουσα, η γαληνή, η μειλίχια, η θεϊκή της μορφή για να ελκύσει τον πόνο των ψυχών, των σωμάτων τον κάματο, να ακούσει θρήνους ανθρώπων αποκαμωμένων από την Κακία του κόσμου, των ασθενών τις ικεσίες, αυτών πού αγαπήσαν το παράπονο και αυτών πού θέλουν να πιστέψουν τα ρωτήματα.

Άνθρωποι σφάζονται εκατέρωθεν στο όνομα του θεού τους, οι πτωχοί παραγκωνίζονται και συνθλίβονται, ασθένειες με νέα εντυπωσιακά ονόματα της ψυχής και του σώματος και πάθη αρχαία ταλανίζουν τον άνθρωπο, η θλίψη πλεονάζει, η απελπισία θρονιάζεται δέσποινα του κόσμου και η απιστία αναίσχυντα κομπάζει για την κυριαρχία της πάνω στους ανθρώπους. Ει δυνατόν πλανώνται και οι εκλεκτοί και ο άνθρωπος κουφάρι άψυχο και πτώμα στολισμένο τις μεγάλες βλασφημίες σήπεται μέσα στην χαρά του κόσμου τους.

Αλλά η Παναγιά στέκει ως είναι και ως ήταν, στο εικόνισμα το ορθόδοξο της, στις καρδιές αυτών πού πονάνε και ακόμα ελπίζουνε. Είναι η Μάνα του Θεού και είναι η Μάνα του Πόνου.Αγάπη,αγάπη παντού. Μια αγάπη φτιαχτή , ένα σύνθημα να ντυθεί η αμαρτία, η απιστία, η κυνική απεμπόληση κάθε ιερού για την αγάπη του Κόσμου, για την συναίνεση των πορνών , για την ταύτιση με την αρρώστια και την λέπρα πού κατατρώει τους εμπόρους συναισθημάτων. Αλλά η Εικόνα της παραμένει αγνή!Παραμένει ατόφια μητρική, ατόφια ορθόδοξη, χαρά ατόφια πνευματική και παράκληση μοναδική! Δεν έχουμε εδώ επιπεδο συναισθηματισμό και συναίνεση στην ανομία. Έχουμε την τελευταία και μόνη αυθεντικότητα της θεοφανείας. Είναι το έσχατο της αλήθειας καταφύγιο. Πού δεν ξεγελά. Δεν εκβιάζει. Δεν απαιτεί. Αλλά την άχραντη μαντήλα της απλώνει για να σκουπίσει τον ιδρώ του καμάτου, τα δάκρυα του πόνου, της αμφιβολίας να σκεδάσει τα νέφη και των λυπηρών τις επαγωγές. Η ατόφια αγάπη στην Παναγία επιβιώνει, γιατί είναι η μήτρα της αγάπης και του Χριστού η μητέρα.Είναι η Εικόνα η Εσχάτη της Αγάπης. Αυτό πού αναζητά ο τυφλός επαίτης ο άνθρωπος, μέσα στο φως το τεχνητό των διαβόλων του κόσμου.Είναι το Άγιο Φως το τελευταίο, το αυτομάτως απτομενος , ο φάρος πού λάμπει από μακρυά, στις απόκρημνες του κόσμου ακτές, η τελευταία γνήσια φλόγα, στο περίλαμπρο αυτό και φτιαχτό πανηγύρι των ψεύτικων φωτοχυσίων , πού εντυπωσιάζουν τόσο τους υπερήφανους.Είναι ο έλεγχος και η κρίση του σκοταδιού και η δραχμή η απολομένη , πού η παρθένα ψυχή αναζήτησε και βρήκε και εισήλθε φωτοφόρα και χαρούμενη στο Γάμο του Κυρίου της, συγκαλώντας τα αδέρφια της τους ανθρώπους σε χαρά μεγάλη για το εύρημα.

Κάτω από τον σταυρό σταυρώνεται η ίδια. Μπρος το κενό μνήμα ανασταίνεται. Είναι η μάνα η αρχέγονη του ανθρώπου πού βίωσε όλο τον πόνο και την δυστυχία του και άκουσε τα παράπονα και τις θλίψεις χριστιανών και αλλοφύλων, ιερέων και λαϊκών, βασιλέων και πενήτων,αγίων και αμαρτωλών. Είναι η ανακούφιση, η πάντων χαρά, η μεγάλη επιστροφή στην αρχαία αυτή ευγένεια του ανθρώπου, όταν βγήκε από την πνοή του Θεού, άγιος και ζωντανός.Πονεμένα είναι τα τροπάρια πού της ψάλλουμε γιατί νιώθει από πόνο και πονεμένη, σταυρωμένη είναι και η δική μας πίστη. Χαρούμενοι οι ύμνοι στην κοίμηση της, γιατί είναι κοίμηση της ζωής, επιστροφή στον Υιό και Θεό της, πασχαλινό εικόνισμα της δικής μας ανάστασης.

Η Παναγιά ξεπερνά τα όρια της δικής μας πίστης και της δικιάς μας θρησκείας. Αγκαλιάζει το σύμπαν σαν μάνα οικουμενική, σαν αρχετυπη Μάνα και Καταφυγή. Στην χάρη της προσπίπτουν αλλόφυλοι. Την βοήθεια της επικαλούνται αλλόθρησκοι. Το Πρόσωπο της προσκυνούν και οι εθνικοί. Είναι οικειοτέρα του Υιού της για την πλειονότητα δικών και ξένων. Δεν είναι μόνο αυτή η Μητρική Φιγούρα πού συγκινεί και ελκύει. Βαθιά μέσα του και ο μυημένος και ο αμύητος γνωρίζει, γιατί όλοι οι άνθρωποι έχουν τον σπόρο να τα γνωρίζουν μυστικά όλα αυτά, πώς η Παναγία είναι ο Τελειοποιημένος Άνθρωπος. Το Παιδί του Θεού. Ο Θεωμένος. Η νίκη του ανθρώπου πάνω στην αμαρτία. Ο άνθρωπος στον οποίο απόλυτα ευδόκησε ο Θεός και συμφιλιώθηκε μια για πάντα μαζί του.Αυτά η ταπεινή και δεκτική καρδιά τα ψυχανεμίζεται ανεξάρτητα από φυλή, θρησκεία, παιδεία ή γένος. Και αυτή η μυστική η δύναμη και η έλξη πού τρέφουν τέτοια αγάπη και οικειότητα. Μόνο ένας δαιμονισμένος, καθ όλα αμαυρωμένος άνθρωπος, καν ονόματι Χριστιανός, μπορεί να απορρίψει το θεομητορικό πρόσωπο. Η απόλυτη υπερηφάνεια πού είναι η απόλυτη μωρία. Πού είναι η απόλυτη θλίψη, θλίψη τόσο διεστραμμένη πού δεν δέχεται πιά την Χαρά και επειδή μυστικά τον βασανίζει, αγαπά το σκότος μάλλον , ει την Ζωή των ανθρώπων.

Ξέχωρα και πάνω απ όλα το επαναλαμβάνουμε είναι η Μάνα του Πόνου, είναι η Μάνα της Παράκλησης. Γι αυτό την αγαπάμε τόσο, διότι δεν παύουμε να θλιβόμαστε και να κατατρυχόμαστε σε αυτόν τον βίο τον πολυκύμαντο. Και αυτή είναι το καταφύγιο και ο γαληνότατος όρμος, πού οδηγεί στην Ειρήνη την μένουσα, τον Υιό και Θεό της. Γι αυτό και αν ψάλλουμε πασχαλινά τροπάρια και πανηγυρίσουμε την έξοδο της την λαμπρή, θα μας μείνει και μετά και για πάντα. αυτή η αδιόρατη μα έντονη του δεκαπενταύγουστου χαρμολύπη, αυτή η μυστική συγκίνηση , πού σάρκα έχει την ρωμαίικη ψυχή μας την θεομητοροστολισμένη και για ψυχή την νοσταλγία της χαράς των αγγέλων, της χαράς να ζούμε στον κόσμο του Υιού της. Και Αυτή παραμένει η θύρα η μυστική για αυτή την Ζωή.

π. Παντελεήμων Κρούσκος
Πηγή: Με παρρησία…