Αρχισαν το πρωί της Δευτέρα οι διαδοχικές συναντήσεις που θα έχει ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας με τους πολιτικούς αρχηγούς για το Κυπριακό, ενόψει της πενταμερούς συνάντησης στη Γενεύη στις 12 Ιανουαρίου.
«Το Κυπριακό είναι πρόβλημα εισβολής και κατοχής. Για να μιλάμε για διαπραγμάτευση που θα οδηγήσει σε λύση, σημαίνει, πρώτα απ’ όλα, άμεση αποχώρηση όλων των κατοχικών δυνάμεων. Σημαίνει κατάργηση του καθεστώτος των εγγυήσεων» υπογράμμισε ο γγ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, μετά τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, για το Κυπριακό.
Κουτσούμπας: Λύση του Κυπριακού σημαίνει ένα κράτος και όχι δύο
Ολοκληρώθηκε και η συνάντηση του πρωθυπουργού με την επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμμαχίας Φώφη Γεννηματά.
Γεννηματά: Λύση στο Κυπριακό στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ
«Εμείς αγωνιούμε να βρούμε διέξοδο στο Κυπριακό, κάνουμε προσπάθειες» ανέφερε ο Αλέξης Τσίπρας κατά τον διάλογο που είχαν μπροστά στις κάμερες, στην έναρξη της συνάντησής τους με την Φώφη Γεννηματά.
Η κ. Γεννηματά τόνισε πως «είναι θετικό ότι ξαναρχίζουν οι συνομιλίες μετά την αποτυχία με ευθύνη της Τουρκίας».
Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι «εξαρτώνται σχεδόν τα περισσότερα από τη στάση της άλλης πλευράς» και τόνισε πως ο κύπριος πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης και εμείς «θέλουμε τη λύση, αλλά αυτή πρέπει να είναι σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο και να διασφαλίζει μια βιώσιμη προοπτική».
«Και με το ευρωπαϊκό κεκτημένο», προσέθεσε η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, συμπληρώνοντας ότι «είναι σημαντικό να συνεχιστούν οι συνομιλίες, αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό».
Συνάντηση με τον Σταύρο Θεοδωράκη
Συνάντηση Τσίπρα-Μητσοτάκη
Πρώτος πέρασε την πόρτα του Μαξίμου ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης. Η συνάντηση των δύο αντρών ξεκίνησε λίγο μετά τις 10:00 το πρωί και ολοκληρώθηκε λίγο πριν τις 11:00.
Στον διάλογο που είχαν οι δύο άνδρες μπροστά στις κάμερες, ο πρωθυπουργός επεσήμανε την αισιοδοξία ότι οι συζητήσεις στη Γενεύη δεν θα αποτελέσουν το τέλος των διαπραγματεύσεων, ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης στάθηκε στη σημασία του να υπάρχει εθνική γραμμή για το θέμα αυτό.
Ο πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης έκανε δήλωση από τα γραφεία του κόμματος μετά την συνάντησή του με τον Πρωθυπουργό τονίζοντας την ανάγκη να υπάρξει λύση στο Κυπριακό δίχως κατοχικά στρατεύματα και παρωχημένες λογικές εγγυήσεων.
Μητσοτάκης: Λύση στο Κυπριακό δίχως κατοχικά στρατεύματα και εγγυήσεις
«Η δική μας θέση είναι γνωστή» ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε: «Απαιτείται λύση, καθώς συνεχίζεται για 43 χρόνια η παράνομη κατοχή του βόρειου τμήματος της Κύπρου. Στις μέχρι σήμερα συζητήσεις έχει επιτελεστεί σημαντική πρόοδος. Όμως, παραμένουν ακόμα σοβαρές εκκρεμότητες και αποκλίσεις».
Ελλάδα και Κύπρος θέλουν λύση, ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης, για να υπογραμμίσει: «Όμως, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή οποιαδήποτε πρόταση λύσης. Υπάρχουν σαφείς όροι και ξεκάθαρες προϋποθέσεις. Χρειάζεται λύση που θα αντέξει στο χρόνο. Λύση λειτουργική και βιώσιμη. Σύμφωνη με το διεθνές Δίκαιο και το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Σύμφωνη με τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες.
Λύση σταθερότητας και ειρήνης, μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ώστε Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι να απολαμβάνουν τους καρπούς της ευρωπαϊκής συμμετοχής χωρίς κατοχικά στρατεύματα και παρωχημένες λογικές εγγυήσεων και επεμβατικών δικαιωμάτων. Τέτοιες λογικές δεν μπορεί να υπάρχουν σε μια επανενωμένη Κύπρο, κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Κλείνοντας εξέφρασε τη στήριξή του στον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας: «Σε αυτήν τη δύσβατη πορεία, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης έχει τη στήριξή μας για να επιτευχθεί μια συμφωνία με αυτά τα χαρακτηριστικά. Εκτιμούμε ιδιαίτερα το γεγονός ότι καταβάλλει μεγάλη και επίμονη προσπάθεια».
‘Ασκησε δε κριτική στην άλλη πλευρά λέγοντας ότι «οι δηλώσεις αδιαλλαξίας εντείνονται ειδικά τις τελευταίες ημέρες και ενώ εισερχόμαστε στο πιο κρίσιμο στάδιο αυτής της προσπάθειας. Σαράντα τρία χρόνια μετά την παράνομη εισβολή και κατοχή, η Κύπρος δικαιούται και αξίζει ένα καλύτερο παρόν και ένα ακόμα καλύτερο μέλλον».
Τελευταίος θα διαβεί την πόρτα του Μεγάρου Μαξίμου ο υπουργός Αμυνας και Πρόεδρος των ΑΝΕΛ Π. Καμμένος.
Οι ενημερώσεις για το κυπριακό θα ολοκληρωθούν την Τρίτη με τη συνάντηση που θα έχει ο πρωθυπουργός με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας: «Πάμε για να ακούσουμε, άλλωστε γι΄αυτό μας προσκάλεσε, να ενημερωθούμε και εν συνεχεία θα πούμε τη δική μας άποψη» ήταν η αντίδραση του κ. Μητσοτάκη στην πρόσκληση του πρωθυπουργού.
Η ενημέρωση θα γίνει πάνω σ΄όλες τις πτυχές του Κυπριακού, αλλά κυρίως ο πρωθυπουργός θα σταθεί στα θέματα ασφάλειας και εγυήσεων, με την πάγια εθνική γραμμή ότι δεν νοείται λύση του προβλήματος με την παρουσία κατοχικών στρατευμάτων.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο πρωθυπουργός αναμένεται :
1. να αναλύσει τις ελληνικές θέσεις για το Κυπριακό
2. να επισημάνει ότι η χώρα μας καταβάλλει ενεργή προσπάθεια για την εξεύρεση μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης
3. να κάνει ιδιαίτερη αναφορά στην ασφάλεια, θέμα ως προς το οποίο η χώρα μας έχει βαρύνοντα ρόλο και
4. θα επαναλάβει τις πάγιες θέσει για κατάργηση των εγγυήσεων και αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων κατοχής.
Η ελλαδική πλευρά εμφανίζεται πανετοιμη για αυτό τον κρίσιμο γύρο των συνομιλιών και ανάλογα με ποιον θα εκπροσωπηθεί η Αγκυρα, η Αθήνα θα πράξει ανάλογα. Με δεδεμένο, πάντως, ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερμτογάν δεν έχει ξεκαθαρίσει τη θέση του σε οτι αφορά την παρουσία του στη Γενεύη, δεν θα ήταν παρακινδυνευμένο να εκτιμήσει κανείς ότι μπορεί και να μην έχει λόγο να παραστεί εντέλει ούτε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας. Παρά το γεγονός ότι δεν θα υπάρξει διμερής συνάντηση Τσίπρα-Ερντογάν, από την κυβέρνηση αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο για μια επικοινωνία των δύο αντρών μέχρι την πολυμερή. Η συμμετοχή ωστόσο της Κομισιόν στη Διάσκεψη της Γενεύης θα εκδηλωθεί στο πιο υψηλό της επίπεδο, με την παρουσία του Προέδρου της Ζαν- Κλοντ Γιούνκερ και της Υπάτης Εκπροσώπου της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας Φεντερίκα Μογκερίνι
Ο Πρόεδρος της Κύπρου Ν. Αναστασιάδης αναχώρησε ήδη για τη Γενεύη συνοδευόμενος από πολυμελή αντιπροσωπεία, ήτοι τους αρχηγούς των κυπριακών πολιτικών κομμάτων, δύο πρώην Προέδρους της Δημοκρατίας (τους κκ. Γ. Βασιλείου και Δ. Χριστόφια), εμπειρογνώμονες και διαπραγματευτές. Για τη Γενεύη αναχώρησε ήδη και ο κατοχικός ηγέτης κ. Ακινζί. Σε ανάρτησή του στο twitter, o Πρόεδρος Αναστασιάδης ανέβασε φωτογραφίες από το αεροπλάνο που θα μεταφέρει την κυπριακή αποστολή στην ελβετική πρωτεύουσα, με τη λεζάντα: «Με ελπίδα, αυτοπεποίθηση και ενωμένοι στη Γενεύη. Για την Κύπρο μας.»
Η τουρκική πλευρά επιμένει στη διατήρηση των εγγυήσεων, έχει ωστόσο εκφράσει κάποιες διαφοροποιημένες απόψεις που δεν αλλάζουν την ουσία. Ο βασικός άξονας επιδιώξεων της Τουρκίας είναι η παρουσία της Τουρκίας και μετά τη συμφωνία. Η Άγκυρα, όπως και ο κατοχικός ηγέτης, συνδέουν το θέμα των εγγυήσεων με την εφαρμογή κάποιων προνοιών της συμφωνίας, όπως η λειτουργία του κράτους και το τέλος της πρώτης θητείας Τουρκοκύπριου Προέδρου.
Η Τουρκία θέτει το θέμα αυτό με την υποσημείωση ότι θα υπάρξει στο τέλος της μεταβατικής περιόδου (10-15 χρόνια) επαναξιολόγηση. Παραπέμπει, δηλαδή, σε εσαεί διατήρηση των εγγυήσεων. Ένα δεύτερο σενάριο, που δεν είναι τωρινό, είναι η άσκηση εγγυητικών δικαιωμάτων μόνο στο τουρκοκυπριακό συνιστών κράτος.
Παράλληλα με όλα αυτά, η τουρκική πλευρά επιμένει στη διατήρηση έστω και μικρού αριθμού στρατευμάτων μετά τη συμφωνία. Θεωρούν πως ένας αριθμός 2.500 περίπου στρατιωτών θα μπορούσε να παραμείνει και να συγκεντρωθεί σε μια στρατιωτική βάση, που θα είναι κυρίαρχη(όπως οι Βρετανικές). Η Άγκυρα επικαλείται και το γεγονός ότι σε διάφορες μετρήσεις κοινής γνώμης στα κατεχόμενα, η πλειοψηφία συμφωνεί με την παρουσία στρατευμάτων της.
Στην αντίπερα όχθη, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης υποστηρίζει πως θα πρέπει υπάρχει «sunset clause», δηλαδή ρήτρα στη συμφωνία για αποχώρηση όλων των Τούρκων στρατιωτών. Η θέση αυτή συνοδεύεται με διάφορες δημόσιες ή μη τοποθετήσεις του Προέδρου.
Ότι δηλαδή θα μπορεί να υπάρξει μια ομάδα χωρών που θα εγγυούνται την εφαρμογή της συμφωνίας. Κάνει λόγο για οκτώ χώρες και διεθνείς Οργανισμούς περιλαμβανομένης και της Τουρκίας. Περαιτέρω, φαίνεται να αποδέχεται μεταβατικές περιόδους.
Στο έγγραφο που έχει καταθέσει για το θέμα της Ασφάλειας κάνει λόγο για αποχώρηση από την πρώτη ημέρα του 75% των στρατευμάτων κατοχής, ενώ για το υπόλοιπο 25% (10.000 περίπου) δεν υπάρχει ημερομηνία αποχώρησης. Έχει αναφερθεί από αξιωματούχους της Κυβέρνησης ότι μπορεί η πλήρης αποχώρηση να γίνει μετά την πρώτη προεδρική θητεία (πέντε ή έξι χρόνια). Υπενθυμίζεται συναφώς ότι η πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης, το έγγραφο Κοτζιά δηλαδή, προβλέπει πολύ λιγότερο χρόνο αποχώρησης, ενώ είναι πληρέστερη και πιο συνολική.
Απόψε θα πραγματοποιηθεί το βράδυ στη Γενεύη διαδικαστικού χαρακτήρα συνάντηση του Προέδρου Αναστασιάδη και του κατοχικού ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί. Θα καθορίσουν την ημερησία διάταξη στη βάση του καταλόγου που θα ετοιμάσουν οι διαπραγματευτές για τις διαφωνίες. Όπως πληροφορούμαστε, επί ελβετικού εδάφους, θα συζητηθούν 8-10 θέματα, από όλα τα υπό συζήτηση κεφάλαια.
Η πρώτη συνάντηση θα πραγματοποιηθεί σε βαρύ κλίμα λόγω της αντίδρασης του Μουσταφά Ακιντζί στην επιστολή του Προέδρου της Δημοκρατίας προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες. Σήμερα από τη Γενεύη ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα έχει, πάντως, τηλεφωνική επικοινωνία με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, ενόψει και της μετάβασης εκεί του Αντόνιο Γκουτέρες.
