Οι οδοντικές κοιλότητες (τρύπες) σχηματίζονται στα δύο εξωτερικά στρώματα ενός δοντιού, το σμάλτο και την οδοντίνη. Το σμάλτο είναι η εξωτερική, λευκή, σκληρή επιφάνεια και η οδοντίνη είναι το κίτρινο στρώμα ακριβώς κάτω από το σμάλτο. Και τα δύο στρώματα χρησιμεύουν για την προστασία του εσωτερικού ιστού, που ονομάζεται “πολτός του δοντιού” (pulp), όπου βρίσκονται τα αιμοφόρα αγγεία και τα νεύρα.

Οι τρύπες στα δόντια είναι κοινές, επηρεάζοντας πάνω από το 90% του πληθυσμού. Οι μικρές κοιλότητες μπορεί να μην προκαλέσουν πόνο και μπορεί να παραμείνουν απαρατήρητες από τον ασθενή. Οι μεγαλύτερες κοιλότητες μπορεί να συλλέγουν τροφές και ο εσωτερικός πολτός μπορεί να ερεθιστεί από βακτηριακές τοξίνες, τροφές που είναι κρύες, ζεστές, ξινές, ή γλυκές και να προκαλέσει έντονο πονόδοντο.

Οι τροφές που μένουν στο στόμα και δεν απομακρύνονται με το βούρτσισμα, αποσυντίθενται και δημιουργούν βακτήρια που τρέφονται από απλά σάκχαρα. Αυτά τα βακτήρια δημιουργούν και την πλάκα στα δόντια, η οποία είναι όξινη και καταστρέφει σταδιακά το σμάλτο και την οδοντίνη. Εν τέλει, μαλακώνουν τόσο πολύ το σμάλτο που το σάλιο το διαβρώνει εντελώς και ανοίγει η τρύπα.

Από εκεί και πέρα ξεκινάει η σταδιακή διάβρωση του δοντιού, η τρύπα μεγαλώνει συνεχώς, μέχρι που τα βακτήρια βρίσκουν δίοδο στον “πολτό” και δημιουργείται απόστημα.