Το ελληνικό ναυτικό στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο υστερούσε αριθμητικά, αλλά όχι ποιοτικά, συγκριτικά με το ιταλικό ναυτικό που ήταν το μεγαλύτερο των εμπολέμων, ενώ ξεπερνούσε ακόμα και το βρετανικό. Αυτό αποδείχθηκε από την «χριστουγεννιάτικη ιστορία του ’40», με πρωταγωνιστής το θρυλικό υποβρύχιο «ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ» και το ιστορικό πλήρωμά του, υπό την ηγεσία του κυβερνήτη Μίλτου Ιατρίδη.
Το ελληνικό ναυτικό είχε μόλις 5 υποβρύχια, τεχνολογίας Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Ένα από αυτά ήταν το υποβρύχιο «Ο Παπανικολής». Κυβερνήτης του ήταν ο Μίλτος Ιατρίδης, ένας θαρραλέος, αλλά και απείθαρχος θαλασσόλυκος.
Στις 22 Δεκεμβρίου του 1940, το υποβρύχιο έκανε περιπολία κοντά στις ακτές της ιταλοκρατούμενης Αλβανίας. Το ελληνικό πλήρωμα συνέλαβε ένα ιταλικό ιστιοφόρο, συμβάν που θα μπορούσε να είναι άνευ σημασίας.
Ο Ιατρίδης, όμως, ανακάλυψε ότι το ιστιοφόρο μετέφερε έγγραφα του ιταλικού ναυτικού, που έδειχναν ότι επρόκειτο να φτάσει εντός ολίγων ημέρων μεγάλη νηοπομπή, στο λιμάνι του Αυλώνα στην Αλβανία.
Ο Αυλώνας ήταν ο κεντρικός σταθμός ανεφοδιασμού των ιταλικών δυνάμεων, που βρίσκονταν στο μέτωπο. Το Παπανικολής «έστησε καρτέρι» γύρω απ’ το λιμάνι και περίμενε να έρθουν τα ιταλικά πλοία, που θα μετέφεραν εφόδια για τον ιταλικό στρατό.
Δύο μέρες μετά, εμφανίστηκαν στον ορίζοντα. Το υποβρύχιο εκτόξευσε δύο τορπίλες και διέλυσε το μεταγωγικό πλοίο «Φιρέντσε». Ήταν μία εξαιρετική στρατηγική νίκη για τους Έλληνες.
Όπως ήταν αναμενόμενο, οι Ιταλοί δεν χάρηκαν καθόλου. Πήραν τον Παπανικολή «στο κατόπι» και εκτόξευσαν δεκάδες βόμβες με την ελπίδα να το βυθίσουν. Ο Μίλτος Ιατρίδης.
Έριξαν 85 βόμβες βυθού. Δεν το πέτυχε ούτε μία. Το πλήρωμα του υποβρυχίου πέρασε την παραμονή και την ημέρα των Χριστουγέννων, στο βυθό της θάλασσας, κυνηγημένο από το ιταλικό ναυτικό.
Έφτασαν μέχρι την Κροατία. Ένας απ’ τους ναύτες του Παπανικολή, ο Νικόλαος Τασιάκος, είπε ότι ανήμερα των Χριστουγέννων, οι ναύτες έγνεφαν τα «χρόνια πολλά»μεταξύ τους και δε μιλούσε κανείς.
Το υποβρύχιο έπρεπε να μείνει πολλές ώρες στον βυθό και χρειαζόταν να κάνουν οικονομία στο οξυγόνο. Το ελληνικό ναυτικό δεν παραδόθηκε ποτέ στους κατακτητές. Έφτασε στη Μέση Ανατολή, απ’ όπου βοηθούσε καθημερινά στον αγώνα της Ελλάδας. Ήταν τα σιωπηλά Χριστούγεννα του Παπανικολή.
Πηγή:
