Αυξανόμενες πιέσεις στο εσωτερικό της Κύπρου φαίνεται να δέχεται η Λευκωσία, προκειμένου να προχωρήσει το έργο του υποθαλάσσιου καλωδίου για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου. Παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες να ξεμπλοκάρει, το φιλόδοξο εγχείρημα εξακολουθεί να βρίσκεται σε ένα ιδιότυπο καθεστώς αβεβαιότητας, χωρίς σαφές χρονοδιάγραμμα υλοποίησης.
Σφοδρή επίθεση από τον Νικόλα Παπαδόπουλο
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Deutsche Welle, ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Νικόλας Παπαδόπουλος, πολιτικός σύμμαχος της κυβέρνησης του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη, εξαπέλυσε δριμεία κριτική κατά του υπουργού Οικονομικών Μάκη Κεραυνού. Αφορμή στάθηκαν δηλώσεις του τελευταίου, ο οποίος επικαλέστηκε μελέτες που καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι το έργο δεν είναι οικονομικά βιώσιμο. Ο Ν. Παπαδόπουλος κατηγόρησε την κυβέρνηση για διγλωσσία και κάλεσε τον Πρόεδρο να ξεκαθαρίσει τη θέση της Λευκωσίας.
Η τριμερής και το Great Sea Interconnector
Η σκληρή ρητορική συνεχίστηκε και μετά την τριμερή συνάντηση Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, με τον πρόεδρο του ΔΗΚΟ να τονίζει ότι η στρατηγική συνεργασία των τριών χωρών δεν μπορεί να προχωρήσει ουσιαστικά στον ενεργειακό τομέα, εάν δεν υλοποιηθεί ο Great Sea Interconnector, η επίσημη ονομασία του έργου. Παράλληλα, επανέλαβε τις αιχμές περί αντιφάσεων και αμφιταλαντεύσεων της κυπριακής κυβέρνησης, ζητώντας να προχωρήσει άμεσα το έργο, χωρίς νέες καθυστερήσεις.
Η απάντηση Χριστοδουλίδη και η νέα μελέτη
Απαντώντας στις επικρίσεις, ο Νίκος Χριστοδουλίδης υπογράμμισε ότι η κυβέρνηση παραμένει υπέρ του στρατηγικού στόχου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου. Παράλληλα, αποκάλυψε ότι αποφασίστηκε η εκπόνηση νέας μελέτης βιωσιμότητας, με στόχο να ανοίξει ο δρόμος για την υλοποίηση του έργου, σημειώνοντας ότι την πρωτοβουλία για τη νέα μελέτη εισηγήθηκε ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Η κοινή διακήρυξη και το γεωπολιτικό μήνυμα
Υπενθυμίζεται ότι στην κοινή διακήρυξη που εκδόθηκε μετά τις συνομιλίες στην Ιερουσαλήμ, Μητσοτάκης, Χριστοδουλίδης και Μπένιαμιν Νετανιάχου επανέλαβαν την αποφασιστικότητά τους να προωθήσουν κοινά ενεργειακά έργα, όπως η ανάπτυξη φυσικού αερίου, οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις και οι πρωτοβουλίες για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Όλα αυτά, όπως τονίζεται, στηρίζονται στο διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της θάλασσας, με σεβασμό στα δικαιώματα των κρατών στις αντίστοιχες ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδες τους.
Το μήνυμα προς την Τουρκία
Στην ουσία, το συγκεκριμένο απόσπασμα της διακήρυξης δεν αποτελεί μόνο δέσμευση για την ηλεκτρική διασύνδεση, αλλά και έμμεσο μήνυμα προς την Τουρκία. Η Άγκυρα έχει καταστήσει σαφές ότι οποιαδήποτε κίνηση για την εγκατάσταση του καλωδίου θα πρέπει, κατά την άποψή της, να έχει την έγκρισή της. Αθήνα και Λευκωσία δεν έχουν ξεχάσει ότι στο παρελθόν ερευνητικά σκάφη αποχώρησαν εσπευσμένα από την περιοχή της Κάσου, όταν η Τουρκία έστειλε πολεμικά πλοία, επικαλούμενη παραβίαση της υφαλοκρηπίδας της.
Δεσμεύσεις με αστερίσκους
Σε κάθε περίπτωση, υπό το βάρος εσωτερικών πιέσεων, η κυπριακή κυβέρνηση δηλώνει –τουλάχιστον σε επίπεδο δηλώσεων– δεσμευμένη στο έργο. Ο Ν. Χριστοδουλίδης τόνισε χαρακτηριστικά ότι «κάθε απόφαση έχει κόστος για τον κυπριακό λαό και πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όλα τα δεδομένα», ξεκαθαρίζοντας ότι η κυβέρνηση είναι σαφώς υπέρ της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου, την οποία χαρακτήρισε έναν από τους τρεις βασικούς πυλώνες της ενεργειακής στρατηγικής της χώρας. Παρ’ όλα αυτά, προς το παρόν, η απόσταση μεταξύ λόγων και πράξεων παραμένει αισθητή.