Η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων (ΠΕΘ) έστειλε επιστολή στον Τούρκο πρέσβη στην Αθήνα, Μπουράκ Οζουγκέργκιν και διαμαρτύρεται για την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί.
Στο κείμενό τους οι θεολόγοι, σε αυστηρό τόνο, διαμαρτύρονται, καταδικάζοντας τη συγκεκριμένη πράξη. «Πέραν των ιστορικών καταβολών του Ναού, πού ανάγεται σε αρχαίους της ορθόδοξης εκκλησιαστικής ιστορίας κτήτορες, με εμπνευστή εντέλει της επανανέγερσής του τον Ιουστινιανό Α΄, υπογραμμίζουμε ότι η υπόσταση του Ναού αυτού δεν είναι άσχετη σήμερα με τον ζωντανό φορέα της ορθόδοξης παράδοσης, το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως» αναφέρουν στην επιστολή τους.
Σε άλλο σημείο η ΠΕΘ σημειώνει ότι η ίδια η λειτουργία του Ναού, ως Μουσείου, «πρόσφερε στην Οικουμένη γνώση και φωτεινή παραπομπή στη Μεγάλη Ιστορία της Πόλης, περιθωριοποιώντας πάντως την οργανική σχέση του Ναού με την ορθόδοξη οικουμενικότητα που αυτός αντικατόπτριζε».
Η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων ζητά, επειγόντως, την άμεση ανάκληση της σκληρής απόφασης της τουρκικής κυβέρνησης, που αφορά στο σπουδαιότερο ιστορικό Σύμβολο της Ορθοδοξίας και του Χριστιανισμού, της Αγίας Σοφίας. «Μια απόφαση που προκαλεί σκανδαλωδώς ολόκληρο τον χριστιανικό κόσμο και τον παγκόσμιο πολιτισμό», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά.
Καταλήγοντας, η ΠΕΘ επισημαίνει ότι μπορεί η τουρκική κυβέρνηση να διατείνεται ότι είναι εσωτερικό ζήτημα και κυριαρχικό της δικαίωμα η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, ωστόσο «δεν σκέφτηκε, όμως, ότι παρόμοιες πράξεις μπορούν να αποφασίσουν και άλλες κυβερνήσεις για θέματα που αφορούν στους Μουσουλμάνους και στις ισλαμικές θρησκευτικές κοινότητες που διαβιούν σε αυτές. Λαμβάνοντας αντίστοιχα αντίμετρα, που δεν θα είναι καθόλου αρεστά στην τουρκική κυβέρνηση, η οποία και άνοιξε τους ‘’ασκούς του Αιόλου’’, προκαλώντας ευθέως το θρησκευτικό συναίσθημα των απανταχού ορθοδόξων πιστών».
Αναλυτικά η επιστολή:
«Αξιότιμε κ. Πρέσβη,
Παρακαλούμε να διαβιβάσετε στην κυβέρνησή σας την παρακάτω διαμαρτυρία μας:
Με γεγονός, πλέον, τη δικαιϊκή πράξη μετατροπής του καθεστώτος λειτουργίας του Ναού της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, Σας καταθέτουμε με λύπη τη διαμαρτυρία μας, καταδικάζοντας την πράξη τούτη.
Πέραν των ιστορικών καταβολών του Ναού, πού ανάγεται σε αρχαίους της ορθόδοξης εκκλησιαστικής ιστορίας κτήτορες, με εμπνευστή εντέλει της επανανέγερσής του τον Ιουστινιανό Α΄, υπογραμμίζουμε ότι η υπόσταση του Ναού αυτού δεν είναι άσχετη σήμερα με τον ζωντανό φορέα της ορθόδοξης παράδοσης, το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.
Λυπούμαστε βαθύτατα για τον παραγκωνισμό της ιστορικής και ουσιαστικής σχέσης του Ναού με την Ορθοδοξία, η οποία δεν παύει να αποτελεί και σήμερα για την Κωνσταντινούπολη κόσμημα λόγου αληθείας και πράξης ειρηνοποιού.
Η ίδια η λειτουργία του Ναού, ως Μουσείου, πρόσφερε στην Οικουμένη γνώση και φωτεινή παραπομπή στη Μεγάλη Ιστορία της Πόλης, περιθωριοποιώντας πάντως την οργανική σχέση του Ναού με την ορθόδοξη οικουμενικότητα που αυτός αντικατόπτριζε.
Πιστεύουμε ότι «η Πατριαρχεία της Πόλης» δεν επιτρέπεται να αγνοείται, ως ιστορική αρτηρία της ύπαρξής της, ακόμη και σήμερα που δεν είναι πολλοί πια ορθόδοξοι χριστιανοί σε αυτήν.
Η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων ζητά, επειγόντως, την άμεση ανάκληση της σκληρής απόφασης της τουρκικής Κυβερνήσεως, που αφορά στο σπουδαιότερο ιστορικό Σύμβολο της Ορθοδοξίας και του Χριστιανισμού, της Αγίας Σοφίας. Μια απόφαση που προκαλεί σκανδαλωδώς ολόκληρο τον χριστιανικό κόσμο και τον παγκόσμιο πολιτισμό.
Παραθεωρεί, επίσης, τόσο την ιστορική όσο και την πολιτισμική ιστορία της Κωνσταντινουπόλεως, ενώ παράλληλα παραβαίνει τους διεθνείς νόμους και κανόνες σεβασμού της θρησκευτικής ελευθερίας και τις συνθήκες ειρηνικής συμβίωσης των λαών και των θρησκευτικών τους κοινοτήτων.
Η απόφαση αυτή αποτελεί σαφώς προσβολή της πίστεως των Χριστιανών και είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει σειρά αντιμέτρων εκ μέρους των χριστιανικών χωρών, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Διότι η μεν τουρκική κυβέρνηση, μεγαλοϊοδεατισμικά σκεπτόμενη, διακηρύσσει διά του προέδρου της ότι: «Το θέμα για το πώς και με ποιο σκοπό θα χρησιμοποιηθεί η Αγία Σοφία είναι κυριαρχικό μας δικαίωμα. Έτσι απ' αυτή την άποψη, θεωρούμε ότι οποιαδήποτε στάση ή έκφραση πέρα από την απόφαση των δικαστικών και εκτελεστικών οργάνων της χώρας συνιστά παραβίαση της εθνικής μας ανεξαρτησίας». Δεν σκέφτηκε, όμως, ότι παρόμοιες πράξεις μπορούν να αποφασίσουν και άλλες κυβερνήσεις για θέματα που αφορούν στους Μουσουλμάνους και στις ισλαμικές θρησκευτικές κοινότητες που διαβιούν σε αυτές, λαμβάνοντας αντίστοιχα αντίμετρα, που δεν θα είναι καθόλου αρεστά στην τουρκική κυβέρνηση, η οποία και άνοιξε τους «ασκούς του Αιόλου», προκαλώντας ευθέως το θρησκευτικό συναίσθημα των απανταχού ορθοδόξων πιστών.
Για όλα τα παραπάνω, παρακαλούμε να λάβετε υπόψη Σας την καταδικαστική μας αντίδραση και να την καταγράψετε στις ειλικρινείς πράξεις, που έχουν υπόβαθρο την ανάγκη αναγνώρισης της ιστορικής-επιστημονικής αλήθειας.
Αυτή και μόνο η αλήθεια είναι ελευθεροποιός και γνήσιος παράγοντας ειρήνης και διαλόγου.
Το ΔΣ της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων».
