Η κυβέρνηση Τραμπ επιταχύνει την νέα στρατηγική της για τη Μέση Ανατολή, αναπτύσσοντας διπλωματία υψηλού επιπέδου για να αναδιαμορφώσει τις συμμαχίες, να μεσολαβήσει στις συγκρούσεις και να εδραιώσει την οικονομική επιρροή, εξοβελίζοντας την Τουρκία από τα σχέδια της, σε μια νέα μεγάλη ευκαιρία για την χώρα μας.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο ξεκίνησε μια περιφερειακή περιοδεία δίνοντας προτεραιότητα στο Ισραήλ, τη Σαουδική Αραβία και τα κράτη του Κόλπου και επιβλέποντας τις ειρηνευτικές συνομιλίες Ρωσίας-Ουκρανίας στο Ριάντ και την επέκταση του Οικονομικού Διαδρόμου Ινδίας - Μέσης Ανατολής - Ευρώπης (IMEC).
Εν τω μεταξύ, η Τουρκία, άλλοτε βασικός εταίρος των ΗΠΑ τόσο στην ασφάλεια όσο και στη διαμεσολάβηση, βρίσκεται αποκλεισμένη από τη διαδικασία.
Το φυσάει και δεν κρυώνει ο Μακρόν! Ο Τραμπ αρνήθηκε να τον υποδεχθεί στο κατώφλι του Λευκού Οίκου
Η κυβέρνηση Τραμπ αναδιαμορφώνει τη στρατηγική για τη Μέση Ανατολή, παραμερίζοντας την Τουρκία στα σχέδια ασφάλειας και εμπορίου Κοινή χρήση ανάρτησης.
Οι ΗΠΑ εντείνουν τις διπλωματικές δεσμεύσεις και τις δεσμεύσεις ασφαλείας στη Μέση Ανατολή, αναπτύσσοντας διπλωματία υψηλού επιπέδου για να αναδιαμορφώσουν τις συμμαχίες, παραμερίζοντας ολοένα και περισσότερο την Τουρκία στη διαδικασία.
Ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο ξεκίνησε μια περιφερειακή περιοδεία που οδηγεί σε συνομιλίες υψηλού επιπέδου, δίνοντας προτεραιότητα στο Ισραήλ, τη Σαουδική Αραβία και τα κράτη του Κόλπου και επιβλέποντας την επέκταση του Οικονομικού Διαδρόμου Ινδίας – Μέσης Ανατολής – Ευρώπης (IMEC) και των ειρηνευτικών συνομιλιών Ρωσίας-Ουκρανίας στο Ριάντ.
Εν τω μεταξύ, η Τουρκία, άλλοτε βασικός εταίρος των ΗΠΑ τόσο στην ασφάλεια όσο και στη διαμεσολάβηση, βρίσκεται αποκλεισμένη από τη διαδικασία.
Η ατζέντα του Ρούμπιο επικεντρώνεται σε τρεις βασικούς τομείς, διευκόλυνση των ειρηνευτικών συνομιλιών μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας στη Σαουδική Αραβία, ρόλος που είχε προηγουμένως η Τουρκία, στην προώθηση του εμπορικού διαδρόμου IMEC, ο οποίος παρακάμπτει την Τουρκία υπέρ της Σαουδικής Αραβίας, του Ισραήλ και της Αιγύπτου και ενίσχυση των δεσμών ΗΠΑ-Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων των συζητήσεων για την ασφάλεια και την ανοικοδόμηση της Γάζας.
Παρά τη στρατηγική θέση της Τουρκίας ως του μοναδικού μέλους του ΝΑΤΟ στη Μέση Ανατολή, ο Ρούμπιο δεν έχει προγραμματίσει επίσκεψη στην Άγκυρα, μια απόφαση που θεωρείται σκόπιμη αποδοκιμασία εν μέσω επιδείνωσης των σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας.
Προειδοποίηση Μερτς προς τις ΗΠΑ να μην προχωρήσουν χωρίς την Ευρώπη
Ειρηνευτικές συνομιλίες Ρωσίας-Ουκρανίας
Η Ουάσιγκτον στρέφεται όλο και περισσότερο στη Σαουδική Αραβία αντί για την Τουρκία ως προτιμώμενο μεσολαβητή στις γεωπολιτικές συγκρούσεις.
Αυτή η στροφή έγινε σαφής όταν οι ειρηνευτικές συνομιλίες Ρωσίας-Ουκρανίας μεταφέρθηκαν στο Ριάντ, με τις ΗΠΑ να μην βασίζονται πλέον στην Τουρκία ως διπλωματικό μεσολαβητή.
Ο Ρούμπιο έφτασε στη Σαουδική Αραβία για να ηγηθεί των διαπραγματεύσεων υψηλού επιπέδου μεταξύ Ρώσων και Αμερικανών αξιωματούχων, με στόχο τον τερματισμό του σχεδόν τριετούς πολέμου στην Ουκρανία.
Οι συνομιλίες ακολούθησαν απευθείας τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν την περασμένη εβδομάδα, όπου ο Τραμπ φέρεται να προέτρεψε το Κρεμλίνο να ξεκινήσει επίσημες διαπραγματεύσεις.
Ποιος είναι ο Φρίντριχ Μερτς; Ο νέος ισχυρός ηγέτης της Ευρώπης καθώς οι ΗΠΑ της γυρίζουν την πλάτη
Αυτός είναι ο πρώτος διάλογος υψηλού επιπέδου ΗΠΑ-Ρωσίας εδώ και χρόνια, που σηματοδοτεί μια πιθανή διπλωματική ανακάλυψη.
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ και ο σύμβουλος του Κρεμλίνου Γιούρι Ουσάκοφ ηγούνται της ρωσικής αντιπροσωπείας, συναντώντας τον Ρούμπιο, τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας Μάικ Βαλτς και τον απεσταλμένο του Λευκού Οίκου για τη Μέση Ανατολή Στιβ Βίτκοφ.
Η νέα συνάντηση αυτήν την εβδομάδα, αναμένεται να θέσει τις βάσεις για μια πιθανή σύνοδο κορυφής Τραμπ-Πούτιν αργότερα αυτό το έτος.
Το Κρεμλίνο επιβεβαίωσε την επίσκεψη, με τον εκπρόσωπο του Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, να δηλώνει ότι οι συζητήσεις θα επικεντρωθούν στην αποκατάσταση των σχέσεων Ρωσίας-ΗΠΑ, και στην προετοιμασία για πιθανές διαπραγματεύσεις κατάπαυσης του πυρός στην Ουκρανία.
Η επιλογή της Σαουδικής Αραβίας ως τόπου διεξαγωγής των συζητήσεων είναι μια στρατηγική αλλαγή, καθώς η Τουρκία έως τώρα διαδραμάτιζε κεντρικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις, μεσολαβώντας στις συζητήσεις για τη συμφωνία σιτηρών και στις ανταλλαγές κρατουμένων.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε συνεργαστεί στενά με την Τουρκία, αλλά ο Λευκός Οίκος δίνει τώρα προτεραιότητα στο Ριάντ έναντι της Άγκυρας.
Εμπορικός διάδρομος
Οι ΗΠΑ και η Ινδία προωθούν την IMEC, τη φιλόδοξη εμπορική τους οδό που έχει σχεδιαστεί για να αντιμετωπίσει την Πρωτοβουλία Belt and Road της Κίνας.
Ο διάδρομος αποκλείει την Τουρκία παρά τα χρόνια λόμπι από την Άγκυρα, διασχίζοντας την Ινδία, τη Σαουδική Αραβία, το Ισραήλ, την Αίγυπτο και την Κύπρο.
Η Τουρκία επιδιώκει να συμπεριληφθεί στο IMEC εδώ και χρόνια, προτείνοντας τον εαυτό της ως βασικό κόμβο διαμετακόμισης.
Αντίθετα, η κυβέρνηση Τραμπ έχει δώσει προτεραιότητα στη Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ, θεωρώντας τα ως πιο αξιόπιστους οικονομικούς εταίρους.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πρότεινε έκτοτε έναν εναλλακτικό εμπορικό διάδρομο μέσω του Ιράκ, αν και η σκοπιμότητα αυτής της πρότασης παραμένει αβέβαιη.
Ο αποκλεισμός από το IMEC απομονώνει την Τουρκία από τη γεωπολιτική και οικονομική στρατηγική της Ουάσιγκτον στην περιοχή.
Ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος είπε στο Middle East Eye: «Η Τουρκία είναι σύμμαχος του ΝΑΤΟ, αλλά οι πρόσφατες γεωπολιτικές αλλαγές σημαίνουν ότι προτεραιότητά μας είναι η ενίσχυση των άμεσων εμπορικών διαδρόμων με αξιόπιστους εταίρους».
Σχέδιο «επανεγκατάστασης» της Γάζας
Η περιοδεία του Ρούμπιο στη Μέση Ανατολή περιλαμβάνει επίσης συζητήσεις με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, με επίκεντρο την περιφερειακή ασφάλεια και το όραμα του Τραμπ για την ανοικοδόμηση της Γάζας.
Η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ κατέθεσε ένα άκρως αμφιλεγόμενο σχέδιο, στο οποίο ο Τραμπ πρότεινε στις ΗΠΑ να αποκτήσουν την κυριότητα της Γάζας και να αναπτύξουν την κατεστραμμένη από τον πόλεμο περιοχή ως «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής», επιδιώκει να μετεγκατασταθούν πάνω από δύο εκατομμύρια Παλαιστίνιοι κάτοικοι από την Γάζα σε γειτονικά αραβικά κράτη.
Το σχέδιο έχει καταδικαστεί ευρέως ως απόπειρα αναγκαστικής εκτόπισης και όχι ανοικοδόμησης. Η Αίγυπτος, η Ιορδανία και τα κράτη του Κόλπου απέρριψαν την πρόταση, δηλώνοντας επίσης ότι δεν θα δεχτούν τους εκτοπισμένους Παλαιστίνιους.
Ο Guardian ανέφερε ότι Αμερικανοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι το σχέδιο ανοικοδόμησης θα μπορούσε να σταθεροποιήσει την περιοχή, αν και οι επικριτές προειδοποιούν ότι θα μπορούσε να πυροδοτήσει περαιτέρω τις εντάσεις μεταξύ του Ισραήλ και των αραβικών εθνών.
Ο Τραμπ έχει επίσης πρόσφατα άρει τους περιορισμούς στις πωλήσεις όπλων στο Ισραήλ, κλιμακώνοντας τις εντάσεις στην περιοχή.
Έτσι, η Τουρκία αποκλείεται όχι μόνο από τη διπλωματία ΗΠΑ-Ρωσίας και το IMEC, αλλά και από τις συνομιλίες περιφερειακής ασφάλειας, υπογραμμίζοντας περαιτέρω την αυξανόμενη απομόνωση της Άγκυρας στον στρατηγικό λογισμό της Ουάσιγκτον.
Στην 61η Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου στις 14 Φεβρουαρίου, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν πραγματοποίησαν την εναρκτήρια συνάντηση τετ τα τετ.
Σημειωτέον, η διπλωματική σχέση μεταξύ Φιντάν και Ρούμπιο φαινόταν λιγότερο συμπαθητική σε σύγκριση με προηγούμενες αλληλεπιδράσεις μεταξύ Τούρκων αξιωματούχων και του πρώην υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν.
Οι παρατηρητές στη διάσκεψη παρατήρησαν ότι η χειραψία μεταξύ του Ρούμπιο και του Φιντάν δεν είχε τη ζεστασιά που χαρακτηρίζει προηγούμενες δεσμεύσεις ΗΠΑ-Τουρκίας.
