«Τα ηρωικά “ματωμένα ράσα” έβαλαν ανεξίτηλα τη σφραγίδα τους στην απελευθέρωση του έθνους και κυρίως στη διατήρηση της ελληνικής εθνικής συνείδησης σε ιδιαίτερα κρίσιμες περιόδους, όπως τα τελευταία χρόνια της οθωμανικής κυριαρχίας στη Μακεδονία. Οι ιερωμένοι ανέκαθεν βρέθηκαν στις πρώτες γραμμές των αγώνων για ελευθερία. Και ο εθνοϊερομάρτυρας μητροπολίτης Γρεβενών Αιμιλιανός, κορυφαίος στυλοβάτης του μακεδονικού ελληνισμού, υπήρξε άμεση συνέχεια του πατριάρχου Γρηγορίου Ε΄, του Αθανασίου Διάκου και του Παπαφλέσσα, ενώ προηγήθηκε της θυσίας του μητροπολίτου Σμύρνης Χρυσοστόμου. Οι σημερινές γενιές οφείλουμε στην μνήμη τους να διατηρούμε υψηλό φρόνημα αλλά και ήθος, αντιμετωπίζοντας με την ίδια αποφασιστικότητα τις σύγχρονες προκλήσεις». Τα παραπάνω τόνισε ο Γενικός Γραμματέας της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας (ΔΣΟ), βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος μετά την επίσκεψη-προσκύνημα που πραγματοποίησε στον τόπο μαρτυρίου του μητροπολίτου Γρεβενών Αιμιλιανού.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο εθνοϊερομάρτυρας μητροπολίτης Αιμιλιανός Λαζαρίδης, με καταγωγή από τα Πέρματα, μια ρωμαίικη κωμόπολη Ελλήνων τουρκόφωνων ορθοδόξων της επαρχίας Ικονίου της Μικράς Ασίας, με σπουδές στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, εστάλη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο ως δεσπότης στα Γρεβενά το 1910 για να εμψυχώσει τους Έλληνες της Μακεδονίας σε μια ταραγμένη περίοδο, με νωπή τη δράση των Βούλγαρων κομιτατζήδων, τη διάψευση των προσδοκιών για ισονομία που υπόσχονταν η Επανάσταση των Νεοτούρκων του 1908, ενώ στην περιοχή οργίαζε η ρουμάνικη προπαγάνδα που επιχειρούσε τον προσεταιρισμό των βλαχόφωνων. Στις 30 Σεπτεμβρίου 1911, κατά τη μετάβασή του στην εκκλησία του χωριού Γκριντάδες όπου θα λειτουργούσε, βρήκε μαρτυρικό θάνατο κατακρεουργηθείς μαζί με τον διάκο του Δημήτριο και τον αγωγιάτη Αθανάσιο. Είναι αξιοσημείωτο ότι από την εξόδιο ακολουθία του Αιμιλιανού στις 08.10.1911, που έγινε μετά την ανεύρεση των σορών στις 06.10.1911, υπάρχει φιλμ που κατέγραψαν οι καταγόμενοι από την Αβδέλα Γρεβενών αδελφοί Μανάκια.

Μητροπολίτης Βεροίας: Ας αξιοποιήσουμε τις δοκιμασίες

Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος στη δήλωσή του υπογράμμισε ότι «είναι πολλές οι φωτεινές προσωπικότητες της σύγχρονης ιστορίας μας που κατάφεραν να συνδυάσουν δημιουργικά την πίστη στην Ορθοδοξία με την αγάπη στα γράμματα. Ο Μητροπολίτης Αιμιλιανός υπηρέτησε με ζήλο την εκκλησία και στήριξε εμπράκτως την εκπαίδευση των ελληνοπαίδων της Μακεδονίας, με σκοπό την πρόοδό τους, αλλά και την σφυρηλάτηση ισχυρών συνειδήσεων απέναντι στην προπαγάνδα των κομιτατζήδων και των ρουμανίζοντων βλαχόφωνων, στα σκληρά χρόνια που προηγήθηκαν των Βαλκανικών Πολέμων. Το τεράστιο αυτό έργο, όπως και τις θυσίες που έλαβαν χώρα στη Μακεδονία, κανείς δεν μπορεί ούτε να τα αγνοήσει ούτε να τα παραχαράξει, για οποιονδήποτε λόγο».

Στον τόπο μαρτυρίου του εθνοϊερομάρτυρα με δαπάνες της αδελφής του, Δόμνας Λαζαρίδου Αυγερινού, ανεγέρθηκε το 1956 ναός επ’ ονόματι του Αγίου Αιμιλιανού και κενοτάφιο του αείμνηστου ιεράρχη.