Περίπου 30 ηγέτες από όλο τον κόσμο αναμένεται να συνομιλήσουν σήμερα, Πέμπτη 4 Σεπτεμβρίου, με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με αντικείμενο τις μελλοντικές εγγυήσεις ασφαλείας που θα μπορούσαν να δοθούν στο Κίεβο, σε περίπτωση που επιτευχθεί εκεχειρία με τη Ρωσία. Οι συμμετέχοντες ελπίζουν ότι οι πρωτοβουλίες τους θα είναι αρκετές για να πείσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες να στηρίξουν τις προσπάθειες.

Η σύνοδος κορυφής πραγματοποιείται τόσο δια ζώσης όσο και μέσω τηλεδιάσκεψης, στο πλαίσιο του λεγόμενου «συνασπισμού των προθύμων». Στο τραπέζι των συνομιλιών κάθονται κυρίως Ευρωπαίοι ηγέτες, αλλά και εκπρόσωποι από την Τουρκία, την Αυστραλία και τον Καναδά.

Στρατιωτική συνεισφορά και στασιμότητα

Οι χώρες αυτές βρίσκονται σε συνομιλίες εδώ και μήνες, σε διάφορα επίπεδα, για να καθορίσουν τη στρατιωτική τους συνεισφορά στην Ουκρανία, με στόχο την αποτροπή μιας ενδεχόμενης νέας ρωσικής επίθεσης, όταν και εφόσον υπάρξει ανακωχή. Ωστόσο, οι προσπάθειες αυτές έχουν παγώσει πρόσφατα, καθώς πολλές κυβερνήσεις δηλώνουν ότι οποιοσδήποτε ευρωπαϊκός στρατιωτικός ρόλος απαιτεί εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ, οι οποίες θα λειτουργούν ως μηχανισμός προστασίας.

Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ωστόσο, δεν έχει προβεί σε καμία ρητή δέσμευση για την παροχή τέτοιων εγγυήσεων.

Δηλώσεις Μακρόν και τεχνικά σχέδια

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, σε κοινή εμφάνιση με τον Ζελένσκι στο Παρίσι, δήλωσε ότι οι ηγέτες του συνασπισμού θα υιοθετήσουν σήμερα σχέδια για εγγυήσεις ασφαλείας, τα οποία έχουν ήδη ολοκληρωθεί από τους στρατούς τους. Δύο Ευρωπαίοι αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν ότι τα τεχνικά σχέδια έχουν ολοκληρωθεί, χωρίς όμως να δώσουν λεπτομέρειες για το περιεχόμενό τους.

«Είμαστε έτοιμοι, εμείς οι Ευρωπαίοι, να παράσχουμε εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία», δήλωσε ο Μακρόν. «Αυτό μας επιτρέπει να πούμε καθαρά ότι είμαστε έτοιμοι για μια στιβαρή ειρήνη για την Ουκρανία και τους Ευρωπαίους, αλλά το ζήτημα τώρα είναι να δούμε την ειλικρίνεια της Ρωσίας», πρόσθεσε.

Πολιτικό μήνυμα προς τον Τραμπ

Σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους, ο βασικός στόχος της συνόδου είναι να σταλεί πολιτικό μήνυμα στον Τραμπ, τονίζοντας την έλλειψη προόδου στις ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν και του Ζελένσκι, μετά τη συνάντηση κορυφής του Τραμπ με τον Πούτιν στην Αλάσκα τον Αύγουστο. Το μήνυμα αυτό αποσκοπεί στο να ωθήσει τον Τραμπ να αυξήσει την πίεση στη Μόσχα.

Οι αρχηγοί των γενικών επιτελείων των ενόπλων δυνάμεων της Βρετανίας και της Γαλλίας, οι οποίοι είχαν ενδελεχείς συναντήσεις την περασμένη εβδομάδα με ομολόγους τους από τον συνασπισμό, αναμένεται να ενημερώσουν σήμερα τους ηγέτες για τα αποτελέσματα αυτών των επαφών, σύμφωνα με συνοπτικό υπόμνημα που διέρρευσε στο Reuters.

NATO και αμερικανική συμμετοχή

Ο γενικός γραμματέας του NATO, Μαρκ Ρούτε, δήλωσε ότι αναμένει σαφήνεια για το τι μπορεί να προσφερθεί σύντομα. «Αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να προχωρήσουμε σε ακόμη μεγαλύτερο βάθος, μαζί με τους Αμερικανούς, για να δούμε τι θέλουν να προσφέρουν όσον αφορά τη συμμετοχή τους σε εγγυήσεις ασφαλείας», ανέφερε σε συνέντευξη Τύπου.

Η στάση της Ρωσίας

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν, από την πλευρά του, δήλωσε χθες ότι υπάρχει πιθανότητα να τερματιστεί ο πόλεμος μέσω διαπραγματεύσεων, «αν επικρατήσει η κοινή λογική». Αν και προτιμά αυτή την επιλογή, δεν απέκλεισε τη χρήση βίας, αν αυτό είναι ο μόνος τρόπος.

Στρατιωτική υποστήριξη και διεθνής δύναμη

Δυτικοί αξιωματούχοι επισημαίνουν ότι το πιο κρίσιμο στοιχείο των εγγυήσεων είναι η συνεχιζόμενη ισχυρή υποστήριξη προς τις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας. Παράλληλα, εξετάζεται η δημιουργία διεθνούς δύναμης που θα βοηθά και θα καθησυχάζει τις ανησυχίες του Κιέβου, τόσο εντός της Ουκρανίας όσο και στις γειτονικές χώρες.

Σε ενημέρωση των δημοσιογράφων, Γάλλος αξιωματούχος αρνήθηκε να αποκαλύψει ποιες χώρες είναι έτοιμες να συμβάλουν στις εγγυήσεις ασφαλείας, είτε μέσω στρατιωτικής παρουσίας είτε με άλλους τρόπους.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν καταστήσει σαφές ότι η δημιουργία μιας τέτοιας δύναμης είναι εφικτή μόνο με την υποστήριξη των ΗΠΑ – κάτι που ο Τραμπ είχε γενικά υποσχεθεί τον περασμένο μήνα, χωρίς όμως να έχει διευκρινιστεί ακόμη τι ακριβώς προτίθεται να προσφέρει η Ουάσινγκτον.

Διπλωματικές επαφές και στρατηγικές εκτιμήσεις

Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, αναμένεται σήμερα στο Παρίσι, σύμφωνα με δύο διπλωματικές πηγές. Παράλληλα, ορισμένοι ηγέτες θα έχουν τηλεφωνική συνομιλία με τον Τραμπ μετά τη σύνοδο κορυφής, όπως ανακοίνωσε η γαλλική προεδρία.

Ο Τζον Φόρμαν, πρώην στρατιωτικός ακόλουθος της Βρετανίας στο Κίεβο και τη Μόσχα, σχολίασε ότι είναι κρίσιμο οι ηγέτες –και ιδιαίτερα ο Ζελένσκι– να κατανοήσουν πλήρως τι προσφέρεται, καθώς αυτό θα επηρεάσει τη στάση της Ουκρανίας απέναντι σε ενδεχόμενες άμεσες συνομιλίες με τη Ρωσία.

«Αυξάνεται η συνειδητοποίηση ότι η ειρήνη θα απαιτήσει μια ισχυρή Ουκρανία και ουκρανικό στρατό, ότι η ευρωπαϊκή υποστήριξη θα πρέπει να είναι μακροχρόνια και ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να βασίζεται απόλυτα στους συμμάχους της για άμεση βοήθεια ή τιμωρία της Ρωσίας σε περίπτωση νέας επίθεσης», τόνισε.

Καταλήγοντας, ο Φόρμαν σημείωσε: «Όλα αυτά είναι προπαρασκευαστικές εργασίες για μια ειρήνη που παραμένει κάτι το απατηλό και μακρινό, λόγω της διπλωματίας χωρίς συνοχή του Τραμπ και της έλλειψης ουσιαστικών συνομιλιών».