Η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζεται για μια ιστορική απόφαση που θα αλλάξει το ενεργειακό τοπίο της ηπείρου. Σήμερα, Τρίτη, 17 Ιουνίου 2025, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει νομικά μέτρα για την πλήρη απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου και υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) έως το τέλος του 2027, σφραγίζοντας το τέλος μιας δεκαετιών εξάρτησης από τη Ρωσία, τον άλλοτε κυρίαρχο προμηθευτή της Ευρώπης. Η κίνηση αυτή, που έρχεται ως απόηχος της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία το 2022, φέρνει την ΕΕ αντιμέτωπη με προκλήσεις, διαιρέσεις και την αποφασιστικότητα να απελευθερωθεί από τη σκιά της Μόσχας.
Σύμφωνα με εσωτερικό έγγραφο της Κομισιόν που διέρρευσε στο Reuters, η απαγόρευση θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2026 για το φυσικό αέριο μέσω αγωγών και το LNG, με εξαίρεση ορισμένες μακροπρόθεσμες συμβάσεις που θα λήξουν οριστικά έως την 1η Ιανουαρίου 2028. Βραχυπρόθεμες συμφωνίες που θα υπογραφούν πριν από σήμερα θα έχουν μεταβατική περίοδο έως τις 17 Ιουνίου 2026, ενώ οι τερματικοί σταθμοί LNG της ΕΕ θα απαγορευτεί σταδιακά να εξυπηρετούν Ρώσους πελάτες. Επιπλέον, οι εταιρείες που εισάγουν ρωσικό αέριο θα υποχρεούνται να αποκαλύπτουν λεπτομέρειες των συμβάσεών τους στις αρχές της ΕΕ και τις εθνικές κυβερνήσεις, σε μια προσπάθεια να εξασφαλιστεί διαφάνεια και συμμόρφωση.
Η πρόταση έχει σχεδιαστεί με νομική θωράκιση για να παρακάμψει το βέτο της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας, δύο χωρών που διατηρούν στενούς δεσμούς με τη Ρωσία και εξαρτώνται από το ρωσικό αέριο μέσω αγωγών. Οι δύο αυτές χώρες έχουν προειδοποιήσει ότι η μετάβαση σε εναλλακτικές πηγές ενέργειας θα εκτοξεύσει τις τιμές, απειλώντας την οικονομική τους σταθερότητα. Ωστόσο, η Επιτροπή επιλέγει μια νομική βάση που απαιτεί μόνο ενισχυμένη πλειοψηφία των κρατών-μελών και την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αποδυναμώνοντας την αντίσταση της Βουδαπέστης και της Μπρατισλάβας.
«Η απαγόρευση αυτή είναι αδιαπραγμάτευτη», δήλωσε ο Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ, Νταν Γιόργκενσεν, τη Δευτέρα, υπογραμμίζοντας τη νομική ισχύ του μέτρου. «Οι εταιρείες μπορούν να επικαλεστούν τη ρήτρα ανωτέρας βίας για να τερματίσουν τις συμβάσεις τους χωρίς νομικές συνέπειες, όπως θα συνέβαινε με κυρώσεις», πρόσθεσε, επιχειρώντας να καθησυχάσει τις ανησυχίες για πιθανές διαιτησίες ή οικονομικές ζημίες. Εταιρείες όπως η γαλλική TotalEnergies και η ισπανική Naturgy, που διατηρούν συμβόλαια LNG με τη Ρωσία έως τη δεκαετία του 2030, βρίσκονται στο επίκεντρο αυτής της μετάβασης.
Παρά την ευρεία υποστήριξη από χώρες όπως το Βέλγιο, η Γαλλία, η Ολλανδία και η Ισπανία, που συνεχίζουν να εισάγουν ρωσικό LNG, ορισμένα κράτη-μέλη εκφράζουν επιφυλάξεις για τον κίνδυνο οικονομικών επιπτώσεων. Το 19% του φυσικού αερίου της ΕΕ εξακολουθεί να προέρχεται από τη Ρωσία, κυρίως μέσω του αγωγού TurkStream και αποστολών LNG, αν και η εξάρτηση έχει μειωθεί σημαντικά από το 45% πριν από το 2022. «Υποστηρίζουμε πλήρως την πρωτοβουλία, αλλά πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι οι επιχειρήσεις μας θα προστατευθούν», δήλωσε ο Γάλλος Υπουργός Βιομηχανίας, Μαρκ Φεράτσι, αντικατοπτρίζοντας την ευαίσθητη ισορροπία μεταξύ γεωπολιτικής αποφασιστικότητας και οικονομικής πραγματικότητας.
Κόλαση στη Μέση Ανατολή! Ιράν- Ισραήλ στη δίνη πυραυλικών ανταλλαγών – Σειρήνες στο Τελ Αβίβ, Χάος στην Τεχεράνη
Καθώς η ΕΕ βαδίζει προς την οριστική απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, η απόφαση αυτή σηματοδοτεί όχι μόνο το τέλος μιας ιστορικής ενεργειακής σχέσης, αλλά και μια νέα εποχή γεωπολιτικών ανακατατάξεων, με την Ευρώπη να αναζητά τη θέση της σε έναν κόσμο γεμάτο ενεργειακές και πολιτικές προκλήσεις.
