Σημαντικές εξελίξεις υπάρχουν στην υπόθεση του δυστυχήματος των Τεμπών. Έγινε έφοδος στην εταιρεία ασφαλείας που παρέδωσε τα βίντεο για τα Τέμπη, η ξαφνική εμφάνιση των οποίων έχει προκαλέσει έντονο προβληματισμό και οργή στους συγγενείς των θυμάτων, έκανε η αστυνομία με καθυστέρηση… δύο ετών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, την έφοδο έκαναν αργά το απόγευμα της Δευτέρας στον Πλαταμώνα στελέχη της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών της Αστυνομίας κατόπιν σχετικής εντολής του Ειδικού Εφέτη Ανακριτή Σωτήρη Μπακαΐμη, από όπου πήραν υλικό.

Άλλο κλιμάκιο παρουσία εισαγγελέα πήγε στην εταιρεία στη Μεταμόρφωση για συλλογή υλικού.

Η διάταξη αναφέρει πως στόχος είναι να διαπιστωθεί αν το υλικό που παραδόθηκε στο γραφείο του Ανακριτή είναι τα ίδια με αυτά που δόθηκαν στη δημοσιότητα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, έχει κατασχεθεί το καταγραφικό μηχάνημα της εταιρείας Interstar, που διαχειρίζεται τις κάμερες, στις οποίες έχει καταγραφεί η εμπορευματική αμαξοστοιχία.

O ανακριτής ζήτησε έλεγχο γνησιότητας των επίμαχων βίντεο

Υπενθυμίζεται ότι κατεπείγουσα εντολή για τη διαπίστωση της γνησιότητας των βίντεο που παραδόθηκαν την περασμένη εβδομάδα στη δικαιοσύνη και φέρονται να απεικονίζουν τη μοιραία εμπορική αμαξοστοιχία λίγο πριν συγκρουστεί με επιβατικό τραίνο στα Τέμπη έδωσε ο Εφέτης Ανακριτής Σωτήρης Μπαϊκαμής, ο οποίος ερευνά την τραγωδία.

Ο δικαστικός λειτουργός με έγγραφο που απέστειλε στις 7 Φεβρουαρίου 2025, προς τους πραγματογνώμονες, Απόστολο Βασιλάκο και Σταύρο Μπατζόπουλο, τους ζητεί με κατεπείγουσα παραγγελία του να πιστοποιήσουν αν τα επίμαχα βίντεο στα οποία εμφανίζεται η εμπορική αμαξοστοιχία πριν από τη μοιραία σύγκρουση, και τα οποία χαρακτηρίζει «ιδιαίτερης σημασίας», είναι γνήσια, κι αν σε αυτά υπάρχει δεξαμενή ή άλλο βυτίο πάνω στο εμπορικό τρένο που να σχετίζεται με μεταφορά παράνομου υλικού.

Παράλληλα, αναμένεται σύμφωνα με πληροφορίες, τα εν λόγω βίντεο να τεθούν στη διάθεση του καθηγητή του Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου Δημήτρη Καρώνη που διενεργεί πραγματογνωμοσύνη κατόπιν παραγγελίας του ανακριτή για τα αίτια της έκρηξης μετά τη σύγκρουση των δύο τρένων καθώς και στον Εθνικό Οργανισμό για τη διερεύνηση των αεροπορικών και σιδηροδρομικών ατυχημάτων.

Το έγγραφο του ανακριτή έχει ως εξής:

«Κατόπιν της Ολομέλειας των Εφετών Λάρισας σε Συμβούλιο (αριθμός 4/10-3-2023) και της σε συνέχεια αυτής, υπ’ αριθμ. πρωτ. 333/14-3-2023, παραγγελίας του κ. Εισαγγελέως Εφετών Λάρισας, διενεργούμε κυρία ανάκριση για τις πράξεις:

1) διατάραξη της ασφάλειας της συγκοινωνίας μέσων σταθερής τροχιάς (σιδηροδρόμου) με επικίνδυνες για την ασφάλεια της συγκοινωνίας πράξεις, η οποία είχε ως αποτέλεσμα: α) το θάνατο περισσοτέρων και μεγάλου αριθμού προσώπων (κατά συρροή), β) τη βαριά σωματική βλάβη περισσοτέρων προσώπων (κατά συρροή), καθώς και βλάβη εγκαταστάσεων κοινής ωφέλειας, γ) τον κίνδυνο περισσοτέρων προσώπων και δ) τον κοινό κίνδυνο σε περισσότερα ξένα πράγματα,
2) ανθρωποκτονία από αμέλεια κατά συρροή,
3) βαριά σωματική βλάβη από αμέλεια κατά συρροή από υπόχρεο λόγω του επαγγέλματός του να καταβάλλει ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή και
4) απλή σωματική βλάβη από αμέλεια κατά συρροή από υπόχρεο λόγω του επαγγέλματός του να καταβάλλει ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή, φερόμενες ως τελεσθείσες στη Λάρισα τον Ιανουάριο του 2023 και στις 28-2-2023 (σιδηροδρομικό δυστύχημα στην περιοχή Ευαγγελισμού Τεμπών Λάρισας).

Στα πλαίσια της διενεργούμενης από εμάς κυρίας ανακρίσεως, την 5-2-2025 εμφανίστηκε στο Ανακριτικό Γραφείο ο Βασίλειος Καπερνάρος, δικηγόρος, μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (ΑΜ ΔΣΑ 008473), ενεργών ως πληρεξούσιος δικηγόρος της εταιρείας περιορισμένης ευθύνης με την επωνυμία «ΙΝΤΕΡ ΣΤΑΡ ΣΕΚΙΟΥΡΙΤΙ Ε.Π.Ε.», με αντικείμενο εμπορικής δραστηριότητας τη βιντεοεπιτήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου Αθήνα – Θεσσαλονίκη δυνάμει σχετικής ενεργής σύμβασης (κατά το επίμαχο διάστηματου σιδηροδρομικού δυστυχήματος αλλά και μέχρι σήμερα) με τον «Οργανισμό Σιδηροδρόμων Ελλάδος Α.Ε.» (Ο.Σ.Ε. Α.Ε.) και μας παρέδωσε μία (1) εξωτερική μονάδα αποθήκευσης (usb stick), μάρκας SanDisk, η οποία περιέχει τρία (3) βίντεο, που αφορούν στο ως άνω διερευνώμενο από εμάς δυστύχημα.

Κατόπιν τούτων, επειδή αφενός έργο του ανακριτή και κύριο αντικείμενο της κυρίας ανακρίσεως αποτελεί η ανακάλυψη-εξακρίβωση της αληθείας και η συγκέντρωση-συλλογή των αναγκαίων αποδεικτικών στοιχείων για τη βεβαίωση τέλεσης των ανωτέρω εγκλημάτων (άρθρο 239 ΚΠΔ) και αφετέρου κρίνεται ιδιαίτερα ουσιώδες για την υπόθεση να διερευνηθεί και αναλυθεί το εν λόγω ψηφιακό υλικό (τρία (3) video), παρακαλούμε όπως, υπό τις ως άνω ιδιότητές σας και με τις συγκεκριμένες ειδικότητες που φέρετε, προβείτε στην έρευνα και ανάλυση του οπτικού αυτού υλικού, συντάσσοντας σχετική έκθεση έρευνας-ανάλυσης, με την οποία ειδικότερα να γίνεται παράθεση όσων στοιχείων εντοπίσετε, από τα οποία αποδεικνύεται,

α) ότι η εμφανιζόμενη στο ψηφιακό υλικό διερχόμενη εμπορική αμαξοστοιχία ταυτίζεται με την εμπλακείσα στο διερευνώμενο από εμάς σιδηροδρομικό δυστύχημα της 28-2-2023 εμπορική αμαξοστοιχία 63503, παραθέτοντας ειδικότερα όλα τα στοιχεία που αποδεικνύουν το γεγονός αυτό και μπορείτε από την έρευνα-ανάλυση να εντοπίσετε (αριθμοί και διακριτικά φορταμαξών, αριθμοί και διακριτικά εμπορευματοκιβωτίων κλπ.), καθώς και ό,τι άλλο κρίνετε ουσιώδες και άξιο μνείας με βάση την έρευνα-ανάλυση του ψηφιακού αυτού υλικού και

β) αν στο ίδιο αυτό ψηφιακό υλικό, αμέσως πίσω από τις ηλεκτράμαξες της εν λόγω εμπορικής αμαξοστοιχίας, είτε επί των φορταμαξών με τα χαλύβδινα ελάσματα είτε επί της φορτάμαξας με το πρώτο εμπορευματοκιβώτιο, που κατά τη σειρά σύνθεσης του εν λόγω συρμού ακολουθούσε είτε και στα βαγόνια που ακολουθούν μέχρι το πέρας του συρμού, μεταφέρεται ή όχι – είναι τοποθετημένο ή όχι, βυτίο ή παλέτα με ικανό αριθμό δοχείων μεταφοράς υγρών καυσίμων/υδρογονανθράκων/διαλυτών, στοιχείο που συνιστά ισχυρισμό μερίδας διαδίκων και των ορισθέντων από αυτούς τεχνικών συμβούλων.

Τα ψηφιακά αυτά αρχεία αναφέρονται αναλυτικά στην ως άνω σχετική, από 5-2-2025, έκθεση κατάσχεσης του εν λόγω ψηφιακού υλικού στην οποία προβήκαμε κατά τον ΚΠΔ.

Την έκθεσή σας αυτή, έρευνας και ανάλυσης, παρακαλούμε να ολοκληρώσετε και να μας εγχειρήσετε στον ταχύτερο δυνατό χρόνο, ενόψει της ιδιαίτερης σημασίας του υπό διερεύνηση ψηφιακού υλικού για την ουσία της υπόθεσης και ειδικότερα για το αν είχε φορτωθεί και μεταφερόταν με την ανωτέρω εμπορική αμαξοστοιχία παράνομα εύφλεκτο υλικό».

Υπενθυμίζεται ότι μιλώντας στον ΑΝΤ1, ο Αχιλλέας Μιχόπουλος, πραγματογνώμονας οικογενειών των θυμάτων, υποστήριξε ότι από τα 3 επίμαχα βίντεο λείπουν κάποια καρέ και ότι έχει την αίσθηση πως έχουν υποστεί επεμβάσεις. «Θεωρώ ότι είναι απαραίτητο, ένα πιστοποιημένο εργαστήριο, να τα εξετάσει και να αποφανθεί για τη γνησιότητα τους», τόνισε χαρακτηριστικά.

Ο έλεγχος γνησιότητας των επίμαχων βίντεο και το «παράθυρο» στην επιτηδευμένη «αλλοίωσή» τους

Σοβαρές επιφυλάξεις για τη γνησιότητα των βίντεο που κατατέθηκαν αιφνιδίως την περασμένη Τετάρτη, στον ανακριτή Λάρισας, στα οποία φέρεται να απεικονίζεται η εμπορική αμαξοστοιχία που συγκρούστηκε με το Intercity 62 στα Τέμπη, και πλέον βρίσκονται στο μικροσκόπιο των δύο δικαστικών πραγματογνωμόνων, εξέφρασε η ομάδα του ειδικού πραγματογνώμονα πυρκαγιών και τεχνικού συμβούλου οικογενειών θυμάτων, Βασίλη Κοκοτσάκη, ενώ παράλληλα εντοπίζει «παράθυρο» στη δυνατότητα επιτηδευμένης «αλλοίωσής» τους.

Υπενθυμίζεται ότι ο εφέτης ανακριτής που χειρίζεται την υπόθεση έδωσε εντολή σε πραγματογνώμονες να διαπιστώσουν τη γνησιότητα των βίντεο από την πορεία της εμπορικής αμαξοστοιχίας, λίγα λεπτά πριν από τη σύγκρουση και το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών, τα οποία παρέδωσε η εταιρεία security στη δικαιοσύνη, με τους συγγενείς των θυμάτων της τραγωδίας να την αμφισβητούν.

Ο κ. Κοκοτσάκης κάνει λόγο για πέντε βασικά βήματα εξέτασης της γνησιότητας των βίντεο σημειώνοντας πως «χωρίς διασφάλιση της αυθεντικότητας της πηγής, την χρήση Ψηφιακής Υπογραφής ή/και Έλεγχος Blockchain, μπορεί να γίνει επιτηδευμένη “αλλοίωση” του βίντεο καθιστώντας πολύ δύσκολη τη διαδικασία πιστοποίησης, ειδικά όταν υπάρχει και η άνεση του χρόνου (δύο χρόνια μετά το συμβάν)».

Σύμφωνα με τον ίδιο, η διαπίστωση της αυθεντικότητας ενός βίντεο είναι μια σύνθετη διαδικασία, και απαιτεί βασικά βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν για την αξιολόγηση. Όπως αναφέρει αναλυτικά:

«1.1. Έλεγχος της πηγής από την οποία προέρχεται το βίντεο.

1.2. Ανάλυση Μεταδεδομένων (metadata) του βίντεο, τα οποία μπορούν να δώσουν πληροφορίες σχετικά με την ημερομηνία, την ώρα και τη συσκευή που χρησιμοποιήθηκε για την καταγραφή. Εργαλεία όπως το Exif Tool μπορούν να εξάγουν αυτές τις πληροφορίες.

1.3. Αντίστροφη Αναζήτηση Εικόνας/Βίντεο, με εργαλεία όπως το Google Reverse Image Search ή το TinEye ελέγχεται αν το βίντεο ή κάποια από τα καρέ του έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν.

1.4. Ανάλυση Περιεχομένου του βίντεο για ασυνέπειες, όπως αφύσικο φωτισμό, σκιές που δεν ταιριάζουν ή αντιφάσεις στο χρονικό πλαίσιο.

1.5. Εργαλεία Ανίχνευσης Deepfakes, (τεχνητή νοημοσύνη που δημιουργεί ρεαλιστικά ψεύτικα βίντεο), με εργαλεία όπως το Deepware Scanner ή το Sensity AI για ανάλυση.

2) Με δεδομένη την άγνοια της πηγής των βίντεο και απουσία του αρχικού πηγαίου βίντεο, η πιστοποίηση καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη ειδικά αν έχουν επέμβει τεχνικοί ακόμα και για την παραμικρή επεξεργασία».

«Για παράδειγμα, κατεβάσαμε τα δύο βίντεο από την ακόλουθη πηγή (Καθημερινή) και με χρήση του εργαλείου ExifTool μπορούμε να δούμε ότι τα βίντεο από τις δύο κάμερες, (νο. 4) και νο.5) δημιουργήθηκαν στις 7 Φεβρουαρίου 2025, (πιθανώς από τον τελευταίο τεχνικό που τα επεξεργάστηκε, ίσως στην Καθημερινή (το άρθρο είναι της αυτής ημερομηνίας)».

Στην εποχή λοιπόν της Τεχνητής Νοημοσύνης και με πληθώρα εργαλείων επεξεργασίας εικόνας καθίσταται ακόμη πιο δύσκολη η επιβεβαίωση της αυθεντικότητας, όπως αναφέρει, σε βαθμό που θα μπορούσε μια έμπειρη ομάδα να αλλοιώσει στοιχεία των βίντεο (π.χ. ημερομηνίες) και το νέο βίντεο να κατατεθεί ως τεκμήριο στο δικαστήριο, με χαμηλή ως ανύπαρκτη φερεγγυότητα, εφόσον δεν έχει εξασφαλιστεί η μοναδικότητα και η αυθεντικότητα της πηγής και μάλιστα όταν καλούνται να το εξετάσουν μη ειδικοί και μη σχετικοί με το αντικείμενο.

Σημειώνεται ότι την ανακοίνωση συνυπογράφουν και οι Dr Μανόλης Παπαδάκης, Καθηγητής Πανεπιστημίου Χιούστον και ο Μάρκος Χρυσός, Χημικός Μηχανικός.

Αναλυτικά η ανάρτηση Κοκοτσάκη:

«Σχετικά με την δυνατότητα πιστοποίησης ή μη, της γνησιότητας των πρόσφατα δημοσιευμένων βίντεο, που φέρεται να παρουσιάζουν την εμπορική αμαξοστοιχία 63503 μέσα σε σήραγγες λίγα λεπτά πριν από τη μετωπική σύγκρουση με το Intercity τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου 2023, ακολουθεί η επιστημονική άποψη πολλών εκ των συνεργατών μου αλλά και με βάση την βιβλιογραφία στην πληροφορική και την τεχνολογία πολυμέσων:

1). Η διαπίστωση της αυθεντικότητας ενός βίντεο είναι μια σύνθετη διαδικασία, και απαιτεί βασικά βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν για την αξιολόγηση:

1.1. Έλεγχος της πηγής από την οποία προέρχεται το βίντεο.

1.2. Ανάλυση Μεταδεδομένων (metadata) του βίντεο, τα οποία μπορούν να δώσουν πληροφορίες σχετικά με την ημερομηνία, την ώρα και τη συσκευή που χρησιμοποιήθηκε για την καταγραφή. Εργαλεία όπως το Exif Tool μπορούν να εξάγουν αυτές τις πληροφορίες.

1.3. Αντίστροφη Αναζήτηση Εικόνας/Βίντεο, με εργαλεία όπως το Google Reverse Image Search ή το TinEye ελέγχεται αν το βίντεο ή κάποια από τα καρέ του έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν.

1.4. Ανάλυση Περιεχομένου του βίντεο για ασυνέπειες, όπως αφύσικο φωτισμό, σκιές που δεν ταιριάζουν ή αντιφάσεις στο χρονικό πλαίσιο.

1.5. Εργαλεία Ανίχνευσης Deepfakes, (τεχνητή νοημοσύνη που δημιουργεί ρεαλιστικά ψεύτικα βίντεο), με εργαλεία όπως το Deepware Scanner ή το Sensity AI για ανάλυση.

2). Με δεδομένη την άγνοια της πηγής των βίντεο και απουσία του αρχικού πηγαίου βίντεο, η πιστοποίηση καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη ειδικά αν έχουν επέμβει τεχνικοί ακόμα και για την παραμικρή επεξεργασία.

Για παράδειγμα, κατεβάσαμε τα δύο βίντεο από την ακόλουθη πηγή ( Καθημερινή ) και με χρήση του εργαλείου ExifTool μπορούμε να δούμε ότι τα βίντεο από τις δύο κάμερες, (νο.4 και νο.5) δημιουργήθηκαν στις 7 Φεβρουαρίου 2025, (πιθανώς από τον τελευταίο τεχνικό που τα επεξεργάστηκε, ίσως στην Καθημερινή (το άρθρο είναι της αυτής ημερομηνίας)).

Στην εποχή λοιπόν της Τεχνητής Νοημοσύνης και με πληθώρα εργαλείων επεξεργασίας εικόνας καθίσταται ακόμη πιο δύσκολη η επιβεβαίωση της αυθεντικότητας, σε βαθμό που θα μπορούσε μια έμπειρη ομάδα να αλλοιώσει στοιχεία των βίντεο (π.χ. ημερομηνίες) και το νέο βίντεο να κατατεθεί ως τεκμήριο στο δικαστήριο, με χαμηλή ως ανύπαρκτη φερεγγυότητα, εφόσον δεν έχει εξασφαλιστεί η μοναδικότητα και η αυθεντικότητα της πηγής και μάλιστα όταν καλούνται να το εξετάσουν  μη ειδικοί και μη σχετικοί με το αντικείμενο.

Εν κατακλείδι, χωρίς διασφάλιση της αυθεντικότητας της πηγής, την χρήση Ψηφιακής Υπογραφής ή/και Έλεγχος Blockchain, μπορεί να γίνει επιτηδευμένη “αλλοίωση” του βίντεο καθιστώντας πολύ δύσκολη τη διαδικασία πιστοποίησης, ειδικά όταν υπάρχει και η άνεση του χρόνου (δύο χρόνια μετά το συμβάν)».