Η περίοδος της επταετούς δικτατορίας, φέρεται να τελείωσε όταν η Χούντα του Ιωαννίδη κατέρρευσε στις 24 Ιουλίου του 1974 κάτω από το βάρος της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, αν και η στρατιωτική ηγεσία παρέμεινε στη θέση της σχεδόν μέχρι το τέλος του έτους.
Έμελλε, η εισβολή στην Κύπρο να αποτελέσει και την αφορμή για να πέσει η Χούντα.
Άλλωστε, η Χούντα, που είχε την ευθύνη για την προάσπιση του νησιού, δεν αντέδρασε λόγω των αμερικανικών «διαβεβαιώσεων».
Η αποτυχημένη επιστράτευση στην Ελλάδα και η «αδυναμία» να επέμβει η μητέρα «πατρίς» στρατιωτικά, προκειμένου να σώσει το νησί από τους Τούρκους, αποσυντόνισαν και τελικά διέλυσαν την κυβέρνηση Ανδρουτσόπουλου.
Ο χουντικός πρόεδρος Γκιζίκης και βέβαια, οι «συνέταιροι» αρχηγοί Ενόπλων Δυνάμεων αποφάσισαν να καλέσουν τον αυτοεξόριστο στο Παρίσι Κωνσταντίνο Καραμανλή να αναλάβει την εξουσία.
Στην πραγματικότητα, έτσι πλέον αποδέχτηκαν και την αποκατάσταση της Δημοκρατίας.
20 ημέρες μετά, αφότου είχε αναλάβει η Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, οι πραξικοπηματίες αφού τιμήθηκαν προαχθέντες όπως π.χ. ο Δ. Ιωαννίδης που προήχθη σε υποστράτηγο, από τον υπουργό Ε. Αβέρωφ, συνελήφθησαν και παραπέμφθηκαν σε δίκη για τη δράση τους στην Εξέγερση του Πολυτεχνείου.
«Εγώ δεν ντρέπομαι να πω ότι υπήρξα πάντα σε όλη μου τη ζωή καλός συνωμότης», έλεγε ο Ιωαννίδης στους δημοσιογράφους στη διάρκεια της δίκης των πρωταιτίων του πραξικοπήματος, προκαλώντας την οργή του Παπαδόπουλου , ο οποίος με τίποτε δεν μπορούσε να παραδεχθεί ότι ο Ιωαννίδης (η «αρσακειάδα», όπως τον αποκαλούσε) ήταν ικανότερος συνωμότης απ' αυτόν.
Την 26η Ιουλίου 1974 δημοσιεύεται το υπ' αριθμόν 519 Προεδρικό Διάταγμα Γενικής Αμνηστείας, που όριζε: «Αμνηστεύονται τα καθ' οιονδήποτε τρόπον τελεσθέντα μέχρι της δημοσιεύσεως του παρόντος εγκλήματα, τα προβλεπόμενα και τιμωρούμενα υπό των διατάξεων του Ποινικού Κώδικος, του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικος κ.λπ. και αυτόθι αναφερομένων νόμων, ως επίσης και τα προς αυτά συναπτόμενα ή συναφή, εφ' όσον ταύτα έχουν σχέσιν προς την κατάστασιν την δημιουργηθείσαν από της 21/4/1967. Ομοίως αμνηστεύονται τα αυτά ως άνω εγκλήματα, τελεσθέντα προ της 21/4/1967 και τα προς αυτά συναπτόμενα ή συναφή, εφ' όσον οπωσδήποτε απέβλεπον προς την ανατροπήν της καθεστηκυίας τάξεως»
Την 9η Σεπτεμβρίου 1974 όμως ο δικηγόρος Αλέξανδρος Λυκουρέζος καταθέτει μήνυση κατά 15 πρωταιτίων της χούντας, δίδοντας έτσι την αφορμή για την έναρξη των διώξεων κατά των Αξιωματικών και ιδιαιτέρως του Γεωργίου Παπαδόπουλου.
Στις 24 Σεπτεμβρίου 1974, ο Υποστράτηγος Χωροφυλακής Νικόλαος Πορικός, ως απεσταλμένος του Υπουργού Δημοσίας Τάξεως Σόλωνα Γκίκα, επισκέπτεται τον Παπαδόπουλο και του ανακοινώνει ότι προσέρχεται κατ' εντολήν της Κυβερνήσεως, να του συστήσει να μην αναμειχθεί στις εκλογές.
Ακολουθεί η σύλληψή του μετά των πρωταιτίων Στυλιανού Παττακού, Νικολάου Μακαρέζου, Ιωάννη Λαδά και Μιχαήλ Ρουφογάλη.
Την 3η Οκτωβρίου 1974 εκδίδεται Συντακτική Πράξη, με την οποία εξαιρούνται της αμνηστίας οι εκ των πρωταιτίων της χούντας .
Είκοσι μέρες μετά ο Γεώργιος Παπαδόπουλος εκτοπίζεται μετά των πρωταιτίων της χούντας Στυλιανού Παττακού, Νικολάου Μακαρέζου, Ιωάννου Λαδά και Μιχαήλ Ρουφογάλη στην Κέα.
Την 5η Νοεμβρίου 1974 ασκείται δίωξη από τον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Εφετών Μενελαο Κουτσάκο , εναντίον των πρωταιτίων και των συνεργατών των, με βάση των κατατεθέντων μηνύσεων των δικηγόρων Αλ. Λυκουρέζου, Δημ. Χαρισιάδη. Στις 29 Δεκεμβρίου 1974 ο ανακριτής Γ. Βολτής απαγγέλει τις κατηγορίες της στάσεως, εσχάτης προδοσίας και προπαρασκευαστικών ενεργειών εσχάτης προδοσίας, κατά του Παπαδόπουλου και των τεσσάρων εκτοπισμένων στην Κέα.
Στις 18 Ιανουαρίου 1975, με ψήφισμα της Βουλής, καθορίζεται η μορφή του κινήματος της 21ης Απριλίου 1967 ως "πραξικόπημα" -οι χουντικοί εξακολουθούν ακόμη και σήμερα να θεωρούν αυθαίρετο το ψήφισμα λέγοντας πως από την στιγμή που επικράτησαν η «επανάσταση δημιουργεί δίκαιο».
Δύο μέρες μετά, συλλαμβάνεται επισήμως ο Παπαδόπουλος, και οι τέσσερις εκτοπισμένοι, επί εσχάτη προδοσία, και μεταφέρονται σε τορπιλάκατο του Πολεμικού Ναυτικού. Την επομένη μετάγονται στον Κορυδαλλό.
Στις 22 Μαΐου 1975 δημοσιεύεται το υπ' αριθμ. 414/75 βούλευμα του πενταμελούς Συμβουλίου Εφετών, με το οποίο παραπέμπεται σε δίκη ο Παπαδόπουλος και οι συνεργάτες του με τις κατηγορίες της "εσχάτης προδοσίας" και της "στάσεως".
Στις 2 Ιουλίου 1975 η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου απορρίπτει, διά της υπ' αριθμόν 683 Αποφάσεώς της, την ασκηθείσα κατά του ως άνω 414/1975 βουλεύματος αναίρεση, την υπό του Γεωργίου Παπαδόπουλου και ετέρων 13 κατηγορουμένων .
Πλην του Παπαδόπουλου, αναίρεσιν κατά του βουλεύματος, άσκησαν και οι: Στυλιανός Παττακός, Νικόλαος Μακαρέζος, Γεώργιος Ζωιτάκης, Αλέξανδρος Χατζηπέτρος, Ιωάννης Λαδάς, Κωνσταντίνος Καρύδας, Αντώνιος Λέκκας, Νικόλαος Ντερτιλής, Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος, Μιχαήλ Ρουφογάλης, Δημήτριος Ιωαννίδης, Θεόδωρος Θεοφιλογιαννάκος και Ευάγγελος Τσάκας.
Η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου αποφαίνεται, διά της υπ' αριθμόν 684 Αποφάσεώς της, ότι το δήθεν "αδίκημα της εσχάτης προδοσίας" της 21ης Απριλίου 1967, ήταν "στιγμιαίον". Ως εκ τούτου απαλλάσσονται όσοι συνεργάστηκαν με την χούντα!
Την Δευτέρα 28η Ιουλίου 1975 ξεκινά ενώπιον του Πενταμελούς Εφετείου Αθηνών η «δίκη» των πρωταιτίων της χούντας, κατά την οποία ο Γεώργιος Παπαδόπουλος και οι συγκατηγορούμενοι του αρνούνται υπεράσπιση, αρνούμενοι και να απολογηθούν.
Πρόεδρος του Εφετείου έχει ορισθεί ο Ιωάννης Ντεγιάννης. Εισαγγελείς οι Σπυρίδων Κανίνιας και Κωνσταντίνος Σταμάτης, ενώ μέλη του δικαστηρίου οι Ιωάννης Γρίβας, Παναγιώτης Κωνσταντόπουλος, Παναγιώτης Λογοθέτης και Γεώργιος Πλαγιαννάκος, αναπληρωματικά δε οι Ηλίας Γιαννόπουλος και Δημήτριος Τζούμας.
Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος, δήλωσε στο δικαστήριο ότι αναλαμβάνει πλήρως τις ευθύνες της 21ης Απριλίου 1967, μη αποδεχόμενος όμως τις κατηγορίες. Ακολούθησε η καταδίκη των 18. Κάποιοι έμειναν μέσα μέχρι τέλους. Ορισμένοι βγήκαν με ανήκεστο.
Η ένοπλη κατάληψη της εξουσίας στις 21 Απριλίου και η περίοδος μέχρι και τις 24 Ιουλίου 1973 χαρακτηρίστηκε στιγμιαίο αδίκημα. Επίσης δεν ασκήθηκε δίωξη για την απόπειρα κατά της ζωής του Μακαρίου και το πραξικόπημα που ακολούθησε στην Κύπρο, με συμμετοχή Ελλήνων αξιωματικών που οδήγησαν τη χώρα σε κίνδυνο πολέμου, αλλά ούτε και ανοίχθηκε ο "Φάκελος της Κύπρου".
