Το όραμα και τις προκλήσεις για την Ελλάδα αναφορικά με την επιτάχυσνη του ψηφιακού μετασχηματισμού και την ουσιαστική αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης, σκιαγράφησε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, στο Digital Economy Forum 2025: “From Vision to Impact”, το οποίο διοργανώνει ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδος (ΣΕΠΕ) στο Athenaeum Intercontinental.
Ο κ. Παπαστεργίου αναφέρθηκε στις σημαντικές εξελίξεις, όπως η τέταρτη συνεδρίαση στη Βουλή για το Pharos, το εργοστάσιο Τεχνητής Νοημοσύνης (σ.σ. ολοκληρώνεται σήμερα η συζήτηση) και η επερχόμενη ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου.
Ο υπουργός τόνισε την πρόοδο στην απορρόφηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, με περίπου το 50% των χρημάτων να έχει ήδη εκταμιευθεί. Ωστόσο, επισήμανε την ανάγκη για εντατικοποίηση των προσπαθειών. «Πρέπει να κάνουμε τα έργα», υπογράμμισε, ζητώντας από όλες τις εταιρείες του κλάδου να εργαστούν συλλογικά για την παράδοση έργων συμβατών με τους στόχους του Ταμείου και τις προσδοκίες της κοινωνίας.
Στον τομέα της υγείας, ο κ. Παπαστεργίου ανέδειξε το νέο ηλεκτρονικό φάκελο υγείας, στον οποίο προστέθηκε πρόσφατα η δυνατότητα χρήσης ψηφιακού βοηθού για την πρόσβαση σε ιατρικά αρχεία (συνταγογραφήσεις, εμβολιασμούς). Επίσης, αναφέρθηκε στο νέο σύστημα συνταγογράφησης που τέθηκε σε λειτουργία στις αρχές του 2025, αντικαθιστώντας ένα παλιό και παρωχημένο σύστημα.
Στη Δικαιοσύνη, ο κ. Παπαστεργίου σημείωσε τα βήματα που έχουν γίνει για την επιτάχυνση των διαδικασιών. «Ένα μεγάλο θέμα στη χώρα μας είναι ο ρυθμός απονομής της δικαιοσύνης», ανέφερε, τονίζοντας ότι «έχουν γίνει σπουδαία βήματα». Παρουσίασε τον νέο ψηφιακό δικαστικό χάρτη και την επικείμενη λειτουργία του ενιαίου ηλεκτρονικού φακέλου δικογραφίας έως το τέλος του 2025, επιτρέποντας στους δικαστές πρόσβαση σε όλα τα αρχεία από ένα σημείο, ξεκινώντας από τις κτηματολογικές αγωγές. «Η εξ αποστάσεως εξέταση μαρτύρων και οι ηλεκτρονικές επιδόσεις των δικογράφων συμβάλλουν επίσης στην εξοικονόμηση χρόνου και πόρων», είπε.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην αυτονομία της χώρας στον τομέα των δεδομένων, ειδικά μέσω του διαστήματος. Ο κ. Παπαστεργίου αναφέρθηκε στις πρόσφατες κινητοποιήσεις των αγροτών, υπογραμμίζοντας την έλλειψη ολοκληρωμένων δεδομένων (επιδότητες, κτηματολογικά υπόβαθρα, δορυφορικές φωτογραφίες) ως βασικό πρόβλημα. Δεσμεύτηκε ότι, με τη συμμετοχή του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, από το νέο έτος οι διασταυρωτικές διαδικασίες θα γίνονται ταχύτερα, προκειμένου να αποτραπεί η απάτη στις επιδοτήσεις.
Στο πλαίσιο αυτό, ανακοινώθηκε η ανάπτυξη έξι δορυφόρων (τέσσερις νανοδορυφόροι, δύο μικροδορυφόροι) για τη συλλογή πληροφοριών που θα χρησιμοποιηθούν για το περιβάλλον, μοντέλα πρόβλεψης καιρού και φυσικών καταστροφών, ποιότητα υδάτων και πολεοδομικές χρήσεις. Όλα αυτά τα δεδομένα θα είναι διαθέσιμα μέσω ενός κεντρικού κόμβου.
Σχετικά με την Τεχνητή Νοημοσύνη, ο κ. Παπαστεργίου εξέφρασε την ανησυχία του για τα στοιχεία της Eurostat που δείχνουν χαμηλή υιοθέτηση από τις ελληνικές επιχειρήσεις. Ενώ το ποσοστό ενσωμάτωσης το 2024 ήταν 9,8% έναντι ευρωπαϊκού μέσου όρου 13,5%, το 2025 η Ελλάδα υποχώρησε περαιτέρω. «Αν το στατιστικό είναι σωστό, τότε κάτι πρέπει να ξαναδούμε», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Αντιθέτως, ο δημόσιος τομέας «πραγματικά τρέχει και τρέχουμε πολύ γρήγορα σε πολλά πράγματα», σημείωσε. Παραδείγματα αποτελούν ο ψηφιακός βοηθός MyGov, ο οποίος έχει απαντήσει σε 3,4 εκατομμύρια ερωτήματα, η εφαρμογή Τεχνητής Νοημοσύνης στο Κτηματολόγιο, η εκπαίδευση 35.000 δημοσίων υπαλλήλων και η εισαγωγή λειτουργιών Τεχνητής Νοημοσύνης στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και τη Βουλή των Ελλήνων.
Για την ενίσχυση της Τεχνητής Νοημοσύνης στις επιχειρήσεις, ο κ. Παπαστεργίου πρότεινε τη δημιουργία “AI Sandboxes”, δηλαδή πιλοτικών εργαστηρίων, όπου εταιρείες, ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια θα μπορούν να δοκιμάζουν και να αναπτύσσουν προϊόντα Τεχνητής Νοημοσύνης. Αναφέρθηκε επίσης στην επερχόμενη λειτουργία του εθνικού υπερυπολογιστή στο Λαύριο («μέχρι την άνοιξη οφείλουμε να είμαστε στην πρίζα») και ενός νέου μηχανήματος στην Κοζάνη.
Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης τόνισε τη σημασία των δεδομένων, επισημαίνοντας ότι πρέπει να είναι ανοιχτά και άμεσα προσβάσιμα σε όλους όσους τα χρειάζονται. Ξεκαθάρισε ότι υπάρχει παρεξήγηση γύρω από το GDPR: «Είναι κανονισμός για την προστασία των προσωπικών δεδομένων και την ελεύθερη διακίνησή τους». Κάλεσε τους υπευθύνους προστασίας δεδομένων στον δημόσιο τομέα να κατανοήσουν ότι μετά την ανωνυμοποίηση, τα δεδομένα πρέπει να είναι διαθέσιμα.
Ο κ. Παπαστεργίου αναφέρθηκε και στις υποδομές, τονίζοντας ότι η Ελλάδα είχε μείνει πίσω. Το 2019, η διείσδυση οπτικών ινών σε σπίτια και επιχειρήσεις ήταν μόλις 0,2%. Σήμερα, η χώρα βρίσκεται στην πρώτη θέση ανάπτυξης δικτύων οπτικών ινών, με περίπου το 60% των νοικοκυριών και επιχειρήσεων να έχουν τη δυνατότητα σύνδεσης. Για την αντιμετώπιση του χαμηλού ποσοστού χρήσης, κυρίως λόγω της αντίληψης ότι ήταν δύσκολο ή ακριβό, έχουν λανσαριστεί τα Gigabit Vouchers και Smart Readiness, τα οποία έχουν ως στόχο να διευκολύνουν την πρόσβαση και να μειώσουν το κόστος.
Κλείνοντας στάθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη για συνεργασία και μεθοδικότητα, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι για ένα σύγχρονο και ψηφιακά αναπτυγμένο μέλλον για την Ελλάδα.
