Του ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΕΛΛΙΣ

Η παρουσία της ελληνοαμερικανικής κοινότητας είναι αναπόσπαστο κομμάτι κάθε εξίσωσης για ζητήματα που απασχολούν την Ελλάδα. Την ισχύ της ομογένειας, η οποία αναδεικνύεται άλλες φορές δημόσια και επίσημα, άλλες αθόρυβα, δεν πρέπει να αγνοεί όποιος τρίτος, έμμεσα ή άμεσα, απειλεί την Ελλάδα και την Κύπρο. Παρά τα κενά, τις προσωπικές έριδες, ακόμη και τις βαθιές διαιρέσεις, ο ελληνισμός της Αμερικής παραμένει σημαντικός παράγοντας.

Η ετήσια τελετή στον Λευκό Οικο, όπου ο εκάστοτε πρόεδρος της υπερδύναμης τιμάει την ημέρα της Ελληνικής Ανεξαρτησίας, είναι κυρίως συμβολική –αν και ανάλογες εκδηλώσεις γίνονται για ελάχιστες εθνικές κοινότητες της Αμερικής–, αλλά η επιρροή της ελληνοαμερικανικής κοινότητας δεν είναι αμελητέα. Συχνά παραπονούμαστε ότι αυτή δεν είναι αρκετά ηχηρή ή αποτελεσματική, αλλά όσοι γνωρίζουν καλά το αμερικανικό πολιτικό σύστημα –δυστυχώς, δεν είναι πολλοί στην Ελλάδα– κατανοούν ότι, παρά τις υπαρκτές αδυναμίες, και κινήσεις γίνονται και αποτελέσματα υπάρχουν, όπως αναφέρεται στο .

Το βλέπουμε τους τελευταίους μήνες και στην υπόθεση της προμήθειας των μαχητικών F-35 στην Τουρκία όπου, προφανώς, κρίνονται στρατηγικές προτεραιότητες και διακυβεύονται γεωπολιτικά συμφέροντα της Αμερικής, που υπερβαίνουν κατά πολύ τις ανησυχίες της Ελλάδας και της Κύπρου, ωστόσο οι ελληνικής καταγωγής –και οι φιλικά προσκείμενοι προς τον ελληνισμό– γερουσιαστές και βουλευτές αποτελούν αιχμή του δόρατος, με ηχηρές παρεμβάσεις που αντανακλούν την επιρροή τους προς την κατεύθυνση της μη ανατροπής του συσχετισμού δυνάμεων στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.

Ο Ταγίπ Ερντογάν με τη συμπεριφορά του αποστασιοποιείται από τις ΗΠΑ. Ωστόσο, δεν έχει την πολυτέλεια της μετωπικής σύγκρουσης. Υπό αυτό το πρίσμα, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη ότι, όταν εκτοξεύει απειλές κατά της Ελλάδας και της Κύπρου, όχι μόνον αυξάνει την ένταση σε μια περιοχή όπου θεωρεί ότι διαθέτει πλεονέκτημα στρατιωτικής ισχύος, αλλά ενίοτε ίσως να δυσχεραίνει τη θέση της Τουρκίας στις ΗΠΑ με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για τη χώρα του. Δεν είναι μόνο η στρατιωτική πτυχή. Πριν από λίγους μήνες, με αφορμή τη συνεχιζόμενη κράτηση του Αμερικανού πάστορα στην Τουρκία, ο Ντόναλντ Τραμπ απείλησε ευθέως και σχεδόν «γονάτισε» την τουρκική οικονομία.

Καλώς ή κακώς, η οικονομική και στρατιωτική υπερδύναμη της εποχής μας μπορεί να κάνει πολλά. Οποιος βλέπει μονοδιάστατα την εξίσωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων σφάλλει. Το παζλ είναι σύνθετο και οι συσχετισμοί ενίοτε περιλαμβάνουν και άλλους ισχυρούς παίκτες.