Ήταν Ιανουάριος του 1967 όταν στο πάρκο Γκόλντεν Γκέιτ του Σαν Φρανσίσκο διοργανώθηκε η μεγάλη διαμαρτυρία «Human Be-In», με αφορμή την απαγόρευση, που είχε επιβληθεί τον Οκτώβριο του περασμένου έτους, στη χρήση του LSD.

Η διαμαρτυρία αυτή, που γιορτάζει φέτος την επέτειο των 50 χρόνων της, θεωρείται ότι αποτέλεσε την απαρχή του λεγόμενου «καλοκαιριού της αγάπης», του κινήματος των χίπις και των παιδιών των λουλουδιών, ενός κινήματος με σημαντική συμβολή στην κοινωνική και πολιτιστική ζωή των ΗΠΑ και όχι μόνο.

Για τις Αρχές των ΗΠΑ, το ψυχεδελικό ναρκωτικό, γνωστό και ως «acid», αποτελούσε μια σοβαρή απειλή για τον τρόπο ζωής των Αμερικανών. Σε μια περίοδο πολέμου, άλλωστε, το LSD δεν δημιουργούσε ούτε καλούς καταναλωτές ούτε πιστούς πολίτες. Απέναντί τους βρισκόταν μια ομάδα που είχε δημιουργήσει μια «εκκλησία» με πιστούς αφοσιωμένους στη μεταμορφωτική δύναμη του ναρκωτικού: η Αδελφότητα της Αιώνιας Αγάπης.

Πρότυπο της Αδελφότητας αυτής ήταν μια ουτοπία, εμπνευσμένη από το βιβλίο «Το Νησί» του Άλντους Χάξλεϊ. Υπερασπιστής της χρήσης ψιλοκυβίνης, του συστατικού που εντοπίζεται στα μαγικά μανιτάρια, ο Χάξλεϊ αποτέλεσε ιδρυτικό μέλος ενός πρωτοποριακού πρότζεκτ του Χάρβαρντ, υπό την καθοδήγηση των Τίμοθι Λίρι και Ρίτσαρντ Άλπερτ. Σύμφωνα με το BBC, oι Λίρι και Άλπερτ επέβλεψαν το «Πείραμα της Καλής Παρασκευής» (Good Friday Experiment) τον Απρίλιο του 1962, το οποίο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ψιλοκυβίνη επηρέασε σημαντικά τη θρησκευτική εμπειρία σε εννέα από τους 10 μεταπτυχιακούς φοιτητές.

«Το Νησί» είχε εμπνεύσει τον Λίρι και τον Άλπερτ να εγκαινιάσουν το πρότζεκτ Zihuatanejo, ένα ψυχεδελικό κέντρο εκπαίδευσης υπό την αιγίδα της δικής τους Ομοσπονδίας για Εσωτερική Ελευθερία. Η κοινότητα αυτή βρισκόταν στη νοτιοδυτική ακτή του Μεξικού και ήταν εκεί που άρχισαν να γράφουν το βιβλίο «Ψυχεδελική Εμπειρία: Ένα εγχειρίδιο βασισμένο στο θιβετιανό βιβλίο του νεκρού». Το βιβλίο αφιερώθηκε στον Χάξλεϊ και είχε ως σκοπό να διδάξει τον τρόπο διαχείρισης της εμπειρίας του «εγωιστικού θανάτου» και της αναγέννησης.

Η ζωή στο φανταστικό νησίΟ Άλντους Χάξλεϊ

«Το Νησί» διαδραματίζεται στο φανταστικό νησί Πάλα, το όνομά του οποίου είναι εμπνευσμένο από μια πόλη στη νότια Καλιφόρνια, όπου ο Χάξλεϊ και ο φίλος του Έντουϊν Χαμπλ κοίταζαν τους ουρανούς και όπου τα μέλη της Αδελφότητας κατανάλωναν LSD. Οι κάτοικοι του Πάλα έχουν βιώσει τις εμπειρίες από την κατανάλωση ψυχεδελικών μανιταριών και δημιουργούν μια κοινότητα που αντικατοπτρίζει τα ιδανικά του Χάξλεϊ: ειρηνιστές, σεξουαλικά απελευθερωμένοι, πνευματικοί.

Έναν χρόνο πριν από τη δημοσίευσή του, το σπίτι του Χάξλεϊ στο Λος Άντζελες είχε καταστραφεί από μια πυρκαγιά που τον άφησε «έναν άντρα χωρίς τίποτα στην κατοχή του και χωρίς παρελθόν», όπως ο ίδιος το είχε διατυπώσει. Είχε διαγνωστεί με καρκίνο στον λάρυγγα και βασικό στοιχείο του βιβλίου είναι η συμφιλίωση με τον θάνατο, κάτι που οι κάτοικοι του νησιού επιτυγχάνουν με γαλήνη πνεύματος. Μάλιστα, ο Χάξλεϊ απαίτησε μια μεγάλη δόση LSD τις τελευταίες του ώρες και οι γυναίκα του, που του τη χορήγησε, περιέγραψε τη σκηνή ως «τον πιο γαλήνιο, τον πιο όμορφο θάνατο».

Το ναρκωτικό είχε μια παρόμοια επίδραση και σε εγκληματίες που θα γίνονταν στη συνέχεια τα μέλη της Αδελφότητας. Τα δύο τρία των μελών της είχαν ήδη μπλεξίματα με τον νόμο. Ο ιδρυτής τους, Τζον Γκριγκς, ήταν υπό την επήρεια ηρωίνης όταν λήστεψε με όπλο έναν παραγωγό του Χόλιγουντ. Αφότου, όμως, πήρε LSD για πρώτη φορά, αποκήρυξε τη βία, ζήτησε συγνώμη και επέστρεψε τα κλοπιμαία. Αυτή η μεταμόρφωση δεν είναι ίσως τόσο παράξενη όσο φαίνεται: Ένα πείραμα του 1962 από το πρότζεκτ του Λίρι στο Χάρβαρντ υποστήριζε ότι το ποσοστό υποτροπής μπορεί να μειωθεί σημαντικά ν χορηγηθούν ψυχεδελικά σε κρατούμενους.

Ο Τίμοθι Λίρι το 1967

Σκοπός της Αδελφότητας ήταν, αρχικά, να «εγκαταλείψει» την υπάρχουσα κοινωνία και να ξεκινήσει μια νέα σε έναν νησιωτικό παράδεισο. «Για μας, το νησί αντιπροσώπευε την ελευθερία», λέει ο Έντουαρντ Παντίλα, ένα από τα αρχικά μέλη της ομάδας. Πολλοί από την Αδελφότητα εγκαταστάθηκαν στη Χαβάη, ενώ ένας φίλος του Παντίλα ταξίδεψε στη Μικρονησία στον Ειρηνικό προκειμένου να βρει τον κατάλληλο προορισμό.

Μεταξύ των μελών της, συμφωνήθηκε ότι η Αδελφότητα θα πετύχαινε μόνο αν μπορούσε να επιβιώσει στην απομόνωση, οπότε ξεκίνησαν ένα πείραμα μιας αυτοσυντηρούμενης κοινότητας. Στην κομητεία Όραντζ της Καλιφόρνια, η ομάδα άρχισε να καλλιεργεί τα δικά της σπαρτά, να πλέκει τα δικά της ρούχα, να χτίζει τα δικά της σπίτια, ακόμη και να ξεγεννά τα μωρά. «Αντί να εγκαταλείψουν την κοινωνία, δημιούργησαν μια δική τους εκδοχή», δηλώνει στο BBC ο συγγραφέας ενός βιβλίου για την Αδελφότητα, Νίκολας Σου. Αναγκάστηκαν τελικά να εγκαταλείψουν τον χώρο αυτόν μετά από μια φωτιά που τον κατέστρεψε και η οποία ξεκίνησε από πυρκαγιά που ξέσπασε στην αυτοσχέδια εκκλησία τους.

Η θρησκεία και το LSD

Η θρησκεία έπαιζε κεντρικό ρόλο στην Αδελφότητα. Τα μέλη της πίστευαν ότι το LSD μπορούσε να «θεραπεύσει» και να «αποκαλύψει». Σύμφωνα με τον Σου, η ομάδα θεωρούσε το ναρκωτικό ως ένα «μυστήριο, ένα παράθυρο στον ίδιο τον Θεό, ένα κλειδί για να ξεκλειδωθούν οι πόρτες της αντίληψης». Ο Ρόμπερτ Άκερλι, εκπρόσωπος της Αδελφότητας στο Σαν Φρανσίσκο, αισθανόταν ότι «κάναμε τη δουλειά του Θεού». Ένας πρακτικός λόγος για την καταγραφή ως εκκλησία ήταν για να διασφαλιστεί η θρησκευτική απαλλαγή από την απαγόρευση, μια στρατηγική που ακολούθησε η ομάδα του Λίρι.

Η Αδελφότητα άρχισε να μοιράζει, συχνά δωρεάν, το δικό της LSD, που αποκαλούνταν «Πορτοκαλί Λιακάδα», με χρήματα που συγκεντρώνονταν από το λαθρεμπόριο αφγανικού χασίς, το οποίο έφερναν απευθείας από την Καμπούλ και την Κανταχάρ, μέσω Πακιστάν, Τουρκίας, Γερμανίας και Αγγλίας. Επρόκειτο για μια διεθνή επιχείρηση λαθρεμπορίου, όπου τα ναρκωτικά κρύβονταν στο εσωτερικό μουσικών οργάνων, σε ένα βαν για κάμπινγκ και μέσα σε σανίδες του σερφ.

Το 1969, ο Λίρι ξεκίνησε μια αποτυχημένη εκστρατεία ως αντίπαλος του Ρόναλντ Ρίγκαν για κυβερνήτης της Καλιφόρνια. Για την εκστρατεία αυτή γράφτηκε από τον Τζον Λένον το τραγούδι «Come Together».

Η «μαφία των χίπις» και οι τίτλοι τέλους της

Αναζητώντας την απόλυτη ιδιωτικότητα, ορισμένα μέλη της Αδελφότητας μετακόμισαν στην ενδοχώρα σε ένα ράντσο και δημιούργησαν μια κοινότητα με ηγέτη τον Λίρι, ο οποίος ανακήρυξε τον εαυτό του και τον Γκριγκς ως «ατζέντηδες του Θεού», που γεννήθηκαν για να ηγηθούν ενός «νέου γένους». Στην ηλικία των 25 ετών, όμως, ο Γκριγκς πέθανε από υπερβολική δόση. Η Αδελφότητα απάντησε, επεκτείνοντας τις δραστηριότητές της και παράγοντας 10 κιλά LSD – περίπου 100 εκατομμύρια δόσεις. Σύμφωνα με τον Μάικλ Ράνταλ, ιδρυτικό μέλος της Αδελφότητας, το σχέδιο ήταν, μέσω μαζικής παραγωγής, να κάνουν την τιμή του LSD να πέσει κατακόρυφα και να μοιράσουν «τόση Πορτοκαλί Λιακάδα που θα γινόταν στην ουσία ελεύθερη. Είχαμε μια βαθιά πνευματική δέσμευση για αυτό που κάναμε».

Τα μέλη της «μαφίας των χίπις», όπως χαρακτηρίστηκαν από την αστυνομία, χρησιμοποιούσαν πολλαπλές ταυτότητες για να αποφεύγουν τον εντοπισμό τους, διατηρώντας πάντως την επιρροή τους. Το 1970, αφότου βοήθησε τον Λίρι να δραπετεύσει από μια φυλακή στην Καλιφόρνια, η Αδελφότητα έδωσε 25.000 δολάρια στους Μαύρους Πάνθηρες, που με τη σειρά τους πέρασαν το ποσό σε μια ριζοσπαστική ομάδα, προκειμένου να φυγαδεύσει τον Λίρι στην Αλγερία και στη συνέχεια στο Αφγανιστάν. Κατά τη διάρκεια μιας τριήμερης «γιορτής». στη Λαγκούνα Μπιτς, η Αδελφότητα έριξε 25.000 δόσεις από ένα αεροπλάνο για τους συμμετέχοντες.

Φωτογραφία: Jeff Divine

Ο Λίρι θεωρούσε τον εαυτό ως έναν σύγχρονο Μεσσία και αυτοχαρακτηριζόταν ως «ο σοφότερος άνθρωπος του 20ου αιώνα». Κατέληξε να είναι μια διχαστική προσωπικότητα για την Αδελφότητα, εν μέρει επειδή δεν συμμεριζόταν το όραμα της ουτοπικής ζωής στο νησί. Τελικά, ήταν ο πόλεμος που κήρυξε ο Νίξον στα ναρκωτικά, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη δημοφιλία ενός εναλλακτικού «μη πνευματικού» ναρκωτικού, της κοκαΐνης, που θα έκλεινε το κεφάλαιο της Αδελφότητας της Αιώνιας Αγάπης.