Ο πλουραλισμός, η πολυπολιτισμικότητα και τα Θρησκευτικά

Του Παναγιώτη Τσαγκάρη

Γενικού Γραμματέα της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων

Με την ιστορικό και συγγραφέα Σώτη Τριανταφύλλου δεν μπορεί κάποιος εύκολα να συμφωνήσει, ιδιαίτερα μάλιστα, με πολλές από τις αφετηριακές αξιακές της θέσεις αλλά και τις συμπερασματικές της κρίσεις. Όμως, μερικές από τις επισημάνσεις της στο βιβλίο της «Πλουραλισμός, Πολυπολιτισμικότητα, Ενσωμάτωση, Αφομοίωση» 1 αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής και έρευνας. Για παράδειγμα, είναι αξιοπρόσεκτες οι παρακάτω παρατηρήσεις της, οι οποίες κονιορτοποιούν το μύθο της πολυπολιτισμικότητας, ως ένα δήθεν ανθρωπιστικό ιδεώδες κι ως ένα ιδεατό κοινωνικό, πολιτισμικό και πολιτικό κατασκεύασμα.

Στο προαναφερόμενο βιβλίο της, η Σώτη Τριανταφύλλου τονίζει ότι «η διανοητική καταγωγή της πολυπολιτισμικότητας είναι μαρξιστική» 2. Ο μαρξιστικός τρόπος σκέψης, σύμφωνα με τη συγγραφέα, απέρριψε ως μισαλλόδοξο και διχαστικό τον πλουραλισμό (δηλαδή, την πλήρη αφομοίωση των ξένων στον κοινωνικό κορμό στο πλαίσιο της ανώτερης, έναντι των άλλων πολιτικών συστημάτων, φιλελεύθερης δημοκρατίας) 3 και οδήγησε σ΄ ένα πολυπολιτισμικό πλαίσιο (στην αντίληψη δηλαδή, ότι όλοι οι πολιτισμοί είναι ίσοι και όλοι καλοί, γι΄ αυτό και απαιτείται η τριτοκοσμοποίηση της Δύσης, στο πλαίσιο του «σεβασμού» των μεταναστών) 4, που δεν προσφέρει καμία λύση στα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι σημερινές δυτικές κοινωνίες 5.
Αντιθέτως, το πολυπολιτισμικό αυτό πλαίσιο, είναι μια από τις κυριότερες αιτίες των δεινών των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών, επειδή, ακριβώς, αποτελεί μια πρακτική κατακερματισμού και εξασθένισης των δημοκρατικών θεσμών. Η πολυπολιτισμικότητα, θα τονίσει η συγγραφέας, «δεν είναι η συνέχιση και η υπέρβαση του πλουραλισμού. Αντιθέτως, είναι η άρνησή του, που μας οδηγεί σε κακοήθη κοινωνία» 6.

«Η πολυπολιτισμικότητα, λοιπόν, είναι μια αυταρχική, αντι-ανθρωπιστική προοπτική» 7, διότι, μέσω της δημιουργίας «αστυνομίας της σκέψης» 8, που προωθούν οι οπαδοί της, επιδιώκει τη «βίαιη επιβολή ενός μοντέλου που καταργεί την έρευνα και περιορίζει την ελευθερία της έκφρασης με σκοπό την πολιτική ορθότητα» 9.

«Η πολυπολιτισμικότητα, για τους οπαδούς της, είναι δόγμα που αφορά την καθαρότητα της καρδιάς και που, επομένως, θεωρεί ανηθικότητα οποιαδήποτε στάση δεν ευθυγραμμίζεται με αυτή» 10. Η χειρότερη πλευρά αυτής, είναι οι κατηγορίες περί «ρατσισμού», που εκτοξεύει εναντίον όσων υπερασπίζονται διαφορετικές αξίες 11. Όμως, «η δημοκρατία προϋποθέτει την αναγνώριση και τον σεβασμό ορίων και συνόρων, δηλαδή την αναγνώριση και τον σεβασμό του γεγονότος ότι ο Άλλος δεν είναι “εμείς” 12.

Τελικά, στα χέρια των οπαδών της πολυπολιτισμικότητας, «η απαίτηση της αναγνώρισης του Άλλου, ανεξαρτήτως του ποιος είναι και τι πράττει, έχει γίνει ένα δυναμικό μέσο για την εφαρμογή αυταρχικών πολιτικών» 13. «Η πολιτική αυτή φαίνεται έξυπνη, αλλά δεν είναι» 14, καταλήγει η Σώτη Τριανταφύλλου.

Δυστυχώς όμως, για τους μαθητές των ελληνικών σχολείων, τους Θεολόγους καθηγητές αλλά και για το μάθημα των Θρησκευτικών, αυτήν την πολιτική φαίνεται να ακολουθούν οι συγγραφείς των νέων Προγραμμάτων Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών 15 αλλά και η σημερινή ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας της παρούσης Κυβέρνησης. Αυτή η πολιτική είναι η ρίζα του κακού και για τα υπόλοιπα «καινά δαιμόνια» που εισάγονται από την Κυβέρνηση στα σχολεία(βλ σεμινάρια ενημέρωσης των μαθητών για τις Έμφυλες Ταυτότητες, κ.λπ).
Όπως επισημαίνει ο κ. Ηρακλής Ρεράκης, Καθηγητής Παιδαγωγικής – Χριστιανικής Παιδαγωγικής της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, σε άρθρο-παρέμβασή του, «είναι σαφές πως το νέο Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών, ξεφεύγει εντελώς από την ορθόδοξη παράδοση, διαπνέεται από μία διεθνιστική ιδεολογία και από μία, όπως οι ίδιοι οι Συντάκτες των παραπάνω Προγραμμάτων ονόμασαν, θεολογία της πολυπολιτισμικότητας» 16.
Ο Καθηγητής κ. Ρεράκης, επανειλημμένα, έχει, επίσης, τονίσει ότι τα Προγράμματα αυτά είναι προϊόντα ανθρώπων που εμφορούνται από μαρξιστικές κοσμοαντιλήψεις και προωθούν τις ιδέες μιας λανθασμένης αντίληψης της πολυπολιτισμικότητας, διαλυτικής της ορθόδοξης χριστιανικής πνευματικότητας των ελληνόπαιδων και, κατά συνέπεια, της ελληνορθόδοξης ταυτότητας των Ελλήνων 17.
Βέβαια, θα πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι οι Συντάκτες των παραπάνω Προγραμμάτων σε πολλά κείμενά τους συγχέουν ή και ταυτίζουν, προφανώς εσκεμμένα για επικοινωνιακούς λόγους, τις έννοιες πολυπολιτισμικότητα και πλουραλισμό 18. Έτσι, λοιπόν, είναι πολύ πιθανόν όταν αναφέρονται στην πολυπολιτισμικότητα να υπονοούν τον πλουραλισμό, όπως τον προσδιορίζει η συγγραφέας Σώτη Τριανταφύλου ή και το αντίθετο.
Όμως, και στην περίπτωση αυτή, η υποτιθέμενη και επιδιωκόμενη, μέσω των Προγραμμάτων, όπως υποστηρίζουν οι Συντάκτες τους, αφομοίωση και η ένταξη των αλλόθρησκων μαθητών στον κοινωνικό κορμό της ελληνικής κοινωνίας, γίνεται με τέτοιο τρόπο που η τυχόν εφαρμογή αυτού του αντορθόδοξου, πολυθρησκειακού συνονθυλεύματος Προγράμματος Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών, «είναι βέβαιο, ότι, μέσω της μείξεως των πίστεων και των θρησκειών, θα συμβάλλει, αντιδημοκρατικά, στη σταδιακή κατάργηση των θρησκευτικών ετεροτήτων και θα οδηγήσει την ελληνική νεολαία σε μια πορεία ομογενοποίησης προς μία παγκόσμια θρησκεία για όλους !!!» 19.
«Με τον τρόπο αυτό υπάρχει η πεποίθηση ότι θα υπηρετηθεί η Νέα Παγκόσμια Τάξη και το νέο παγκόσμιο Κράτος που σχεδιάζεται να έχει μία μοναδική παγκόσμια θρησκεία, την Πανθρησκεία, στην οποία θα συγχωνευθούν όλες οι επιμέρους θρησκείες» 20.
Συμπερασματικά, θα λέγαμε, λοιπόν ότι, όπως κι αν ερμηνεύσει κανείς την επιχειρηματολογία των Συντακτών των νέων Προγραμμάτων Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών, θα διαπιστώσει ευχερώς ότι οι επιδιωκόμενοι στόχοι τους, όχι μόνο δεν επιτυγχάνονται αλλά και τα αποτελέσματα που προκύπτουν από την επιστημονική ανάλυση των δεδομένων των νέων Προγραμμάτων Σπουδών, δικαιώνουν απόλυτα και τις πιο αρνητικές κριτικές αυτών των Προγραμμάτων.

Υποσημειώσεις:
1. Σώτη Τριανταφύλλου, Πλουραλισμός, Πολυπολιτισμικότητα, Ενσωμάτωση, Αφομοίωση, τρίτη έκδοση (πρώτη έκδοση 2014), εκδ. Πατάκη, Αθήνα 2016.
2. Ό.π., σ. 211.
3. Ό.π., σσ. 316-317.
4. Ό.π., σ. 168.
5. Ό.π., σ. 212.
6. Ό.π., σ. 31.
7. Ό.π., σ. 86.
8. Ό.π., σ. 83.
9. Ό.π., σ. 27.
10. Ό.π., σ. 164.
11. Ό.π., σσ. 27-28.
12. Ό.π., σ. 25.
13. Ό.π., σ. 81.
14. Ό.π., σ. 212.
15. ΦΕΚ, αριθμ. 143575/Δ2, Αρ. Φύλλου 2920, τεύχ. Β΄, σ. 30860.
16. Ηρακλής Ρεράκης, «Το νέο πολυθρησκειακό μάθημα Θρησκευτικών και η κατάργηση της διαφορετικότητας», δημοσιεύτηκε με τίτλο «Τα νέα Θρησκευτικά θα είναι ένα σούπερ μάρκετ θρησκειών», εφημερίδα «Ορθόδοξη Αλήθεια», 25-11-2015.
17. Ηρακλής Ρεράκης, α) «Κατήχηση ειδώλων στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο: Η απόσχιση των μαθητών από την Ορθόδοξη Πίστη, η ένταξή τους σε μία πολυ-θρησκευτική θρησκευτικότητα, ως στόχος του νέου Πιλοτικού Προγράμματος Σπουδών», περιοδικό της ΠΕΘ, «ΚΟΙΝΩΝΙΑ», τεύχος 4, Οκτώβριος – Δεκέμβριος 2013, β) «Η κατάργηση του χριστοκεντρικού μαθήματος των Θρησκευτικών και η εισαγωγή της πολυθρησκείας στο ελληνικό σχολείο», περιοδικό της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας, «Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός», τεύχος 27, Μάιος 2015.
18. Για παράδειγμα: Ο Στ. Γιαγκάζογλου, συντονιστής της συγγραφικής ομάδας του νέου ΠΣ, σε προγενέστερο άρθρο του με τίτλο: «Η φυσιογνωμία και ο χαρακτήρας του θρησκευτικού μαθήματος, Η θρησκευτική αγωγή στις σύγχρονες πολυπολιτισμικές κοινωνίες», στο Ανάλεκτα, ΠΙ, σ. 6-15, σημείωνε για το μέλλον του ΜτΘ τα εξής: «Το μάθημα δεν ανταποκρίνεται στην ανάγκη μιας ελεύθερης πλουραλιστικής κοινωνίας. Η λύση δεν είναι παρά η κατάργηση του ομολογιακού μαθήματος και η μετάβαση σε ένα ουδετερόθρησκο σχολείο η η αντικατάσταση του ομολογιακού από το θρησκειολογικό μοντέλο».
19. Ηρακλής Ρεράκης, «Το νέο πολυθρησκειακό μάθημα Θρησκευτικών και η κατάργηση της διαφορετικότητας», ό.π.
20. Ηρακλής Ρεράκης, «Τα νέα Προγράμματα Σπουδών στα Θρησκευτικά και η αλλοίωση της ελληνορθόδοξης ταυτότητας», εφημερίδα «Ορθόδοξος Τύπος», 27-1-2017.