Νέες εντυπωσιακές φωτογραφίες από κοιλάδες του Άρη αποκαλύπτουν ότι ο πλανήτης αυτός σε μια αρχέγονη εποχή διέθετε ευρύ δίκτυο ποταμών και ήταν ένας πλανήτης ικανός να φιλοξενήσει ζωή.

Τις φωτογραφίες τις τράβηξε το σκάφος Mars Express του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον γειτονικό πλανήτη.

Πριν από τριάμισι έως τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια- κυλούσαν μεγάλα ποτάμια στην επιφάνεια του πλανήτη που σημαίνει ότι τότε διέθετε πυκνή ατμόσφαιρα.

Χωρίς ατμόσφαιρα δεν μπορούν να υπάρξουν ποτάμια και τρεχούμενο νερό. Για κάποιο λόγο ο Άρης έχασε την ατμόσφαιρά του και το όνειρο των επιστημόνων είναι να την ξαναδημιουργήσουν μέσω της Γεωμηχανικής.

Μιας διαδικασίας που ναι μεν είναι τεχνητή αλλά θα διαρκέσει αιώνες για να γίνει ο Άρης φιλικός για ανθρώπινα όντα βασισμένα στην βιοχημεία του άνθρακα.

Χαρακτηριστική είναι η φωτογράφηση της περιοχής Nirgal Vallis στον Άρη. Πρόκειται για ένα αρχαίο σύστημα κοιλάδων που κάποτε ήταν γεμάτες με τρεχούμενα νερά ποταμών. Στη δυτική πλευρά της περιοχής οι εικόνες δείχνουν πολλαπλά φαράγγια βάθους περίπου 200 μέτρων και πλάτους δύο χιλιομέτρων, με βυθό καλυμμένο σήμερα από αμμόλοφους.

Τα φαράγγια και τα αρχαία -ξεραμένα σήμερα πια- ποτάμια της Nirgal Vallis, λίγο νοτιότερα από τον ισημερινό του πλανήτη, εκτείνονται σε μια έκταση σχεδόν 700 χιλιομέτρων, αποτελώντας ένα από τα μεγαλύτερα δίκτυα κοιλάδων στον Άρη. Η περιοχή είναι επίσης διάσπαρτη από μεγάλους και μικρούς κρατήρες πρόσκρουσης.

Η ανατολική πλευρά της Nirgal Vallis έχει λιγότερες διακλαδώσεις και φαίνεται πιο καθαρά σαν μια ενιαία κοιλάδα, που καταλήγει σε μια άλλη περιοχή (Uzboi Vallis), όπου κάποτε πιθανώς υπήρχε μια μεγάλη λίμνη.

Παρόμοιες κοιλάδες με ποτάμια, σύμφωνα με την ESA, υπάρχουν αρκετές στη Γη, όπως στο Κολοράντο των ΗΠΑ, στην έρημο Ατακάμα της Χιλής και στη Χαβάη. Η ύπαρξη αρχαίων ποταμιών στον Άρη δείχνει ότι αυτός κάποτε είχε πολύ πιο ζεστό, υγρό και παρόμοιο με της Γης κλίμα.

Η ESA διαθέτει επίσης σε τροχιά γύρω από τον ‘Αρη -σε συνεργασία με τη ρωσική Roscosmos- το σκάφος ExoMars Trace Gas Orbiter, ενώ το 2020 προγραμματίζεται η αποστολή του ρόβερ ExoMars Rosalind Franklin

Aξίζει να σημειωθεί ότι ένα ακόμη ισχυρό στοιχείο που ενισχύει το σενάριο να υπήρξε ζωή στον πλανήτη Άρη, αποκάλυψε η έρευνα στον «Κόκκινο πλανήτη».

στον κρατήρα Gale αρχαία λίμνη, στον βυθό της οποίας εντοπίστηκαν πολλά «ασυνήθιστα άλατα». Μάλιστα, δεν αποκλείστηκε το ενδεχόμενο η συνέχεια της έρευνας να φέρει στο φως τον εντοπισμό μικροβίων ή άλλων μικροοργανισμών.

Οι επιστήμονες της NASA έδωσαν εντολή στο Curiosity να μεταβεί σε βάθος 100 μέτρων από την επιφάνεια, στον «πυθμένα» του κρατήρα Gale. Τα στοιχεία έδειξαν ότι πιθανότατα, πριν από εκατομμύρια χρόνια, ο κρατήρας αυτός ήταν πιθανόν μία λίμνη από νερό και μάλιστα λειτουργούσαν και υδάτινα ρεύματα, κάτι που θα σήμαινε τη σύνδεσή του με άλλα υδάτινα δίκτυα.

Στα βράχια που εξετάστηκαν, βρέθηκε πλήθος «ασυνήθιστων» αλάτων, ενώ στην ανακοίνωσή της η NASA, χαρακτηρίζει υα ευρήματα ως «απόδειξη» και «στοιχείο», ότι ο Άρης κατά το βαθύ παρελθόν, ήταν ένας υδάτινος κόσμος.

«Το να διαπιστώσουμε πότε και πώς εξελίχθηκε το κλίμα και οι αλλαγές του στον Άρη, αποτελούν πολύ σημαντικά κομμάτια στο παζλ. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε για πόσο διάστημα ο Άρης διέθετε τις συνθήκες, ώστε να υποστηρίζει την ύπαρξη μικροβίων στην επιφάνειά του», δήλωσε ο William Rapin, επικεφαλής της έρευνας.