O «μάγος» του διαδικτύου, Sir Tim Berners Lee που πριν από 28 χρόνια μας χάρισε τον παγκόσμιο ιστό και είναι ο διευθυντής του Παγκόσμιου Ιστού στο Διαδίκτυο και Καθηγητής στο τμήμα Ηλεκτρονικών και Επιστήμης Υπολογιστών... ξαφνικά παρουσιάζεται απαισιόδοξος για το μέλλον της εφεύρεσής του.
Διαβάστε προσεκτικά το άρθρο του Sir Tim Berners Lee στο World Wide Web Foundation σχετικά με το μέλλον του διαδικτύου:
«Πέρασαν 28 χρόνια από τότε που υπέβαλα την αρχική πρότασή μου για το World Wide Web. Φαντάστηκα το διαδίκτυο ως μια ανοιχτή πλατφόρμα που θα επιτρέψει σε όλους και παντού την ανταλλαγή πληροφοριών, την πρόσβαση και τη συνεργασία πέρα από γεωγραφικά και πολιτιστικά σύνορα. Με πολλούς τρόπους, το διαδίκτυο έχει ζήσει αυτό το όραμα, αν και έδωσε πολλές και επαναλαμβανόμενες μάχες για να κρατηθεί ανοιχτό.
Όμως, κατά τη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών με ανησυχούν όλο και περισσότερο, τρία προβλήματα που πιστεύω ότι πρέπει να αντιμετωπίσουμε άμεσα προκειμένου το διαδίκτυο να εκπληρώσει τις πραγματικές δυνατότητές του ως εργαλείο που εξυπηρετεί όλη την ανθρωπότητα.
1) Έχουμε χάσει τον έλεγχο των προσωπικών μας δεδομένων
Το σημερινό επιχειρηματικό μοντέλο για πολλές ιστοσελίδες προσφέρει δωρεάν περιεχόμενο σε αντάλλαγμα για τα προσωπικά μας δεδομένα. Πολλοί από εμάς συμφωνούν σε αυτό - αν και συχνά κανείς δεν διαβάζει τους όρους που συμφωνεί- γιατί ουσιαστικά δεν μας πειράζει να δώσουμε και κάποιες πληροφορίες που συλλέγονται από τα sites, σε αντάλλαγμα για τις δωρεάν υπηρεσίες τους που μας προσφέρουν.
Όμως, εδώ υπάρχει κάτι. Καθώς τα δεδομένα μας στη συνέχεια πηγαίνουν σε ιδιωτικές εταιρίες, χάνουμε τον άμεσο έλεγχο αυτών και τη επιλογή του πότε και με ποιον θα τα μοιραστούμε. Επιπλέον, συχνά δεν έχουμε κανένα τρόπο να δούμε ποια από τα δεδομένα μας θα μοιραστούν σε τρίτους και για ποιο σκοπό.
Αυτή η εκτεταμένη συλλογή δεδομένων από τις εταιρείες έχει και άλλες επιπτώσεις. Μέσω της συνεργασίας (με ή χωρίς την βούλησή τους) με τις κυβερνήσεις, όλο και περισσότεροι παρακολουθούν κάθε κίνησή μας σε απευθείας σύνδεση και στην συνέχεια περνούν ακραίους νόμους που καταπατούν τα δικαιώματά μας στην ιδιωτικότητα.
Σε καταπιεστικά καθεστώτα, είναι εύκολο κάποιος να δει τη ζημιά που μπορεί να προκληθεί. Αλλά ακόμη και σε χώρες όπου πιστεύουμε ότι οι κυβερνήσεις εξυπηρετούν με καλύτερο τρόπο τα συμφέροντα των πολιτών, το όλο θέμα δημιουργεί μια ανατριχιαστική επίδραση στην ελευθερία του λόγου και σταματά το διαδίκτυο από το να χρησιμοποιηθεί ως ένας χώρος για να συζητηθούν και να διερευνηθούν σημαντικά θέματα, όπως η υγεία, η σεξουαλικότητα ή η θρησκεία.
2) Είναι πολύ εύκολο μια ψεύτικη πληροφορία να εξαπλωθεί στο διαδίκτυο
Σήμερα, οι περισσότεροι άνθρωποι βρίσκουν ειδήσεις και πληροφορίες στο διαδίκτυο μέσα από μόνο από τα Social Media και την Google. Όσα περισσότερα κλικς δίνουμε σε αυτά τα sites, τόσα περισσότερα χρήματα κερδίζουν. Και ασφαλώς «επιλέγουν» τι άρθρα θα μας δώσουν να διαβάσουμε επειδή ξέρουν από πριν τι είναι αυτό που θέλουμε αφού έχουν ήδη τα προσωπικά μας δεδομένα. Αυτά τα sites λοιπόν μας δείχνουν περιεχόμενο που πιστεύουν ότι θα κάνουμε κλικ, που σημαίνει ότι η παραπληροφόρηση ή «οι ψεύτικες ειδήσεις» εύκολα εξαπλώνονται. Και δεν είναι λίγες οι φορές που χρησιμοποιούν την παραπληροφόρηση για οικονομικά ή πολιτικά οφέλη.
3) Η πολιτική διαφήμιση στο διαδίκτυο
Το γεγονός ότι οι περισσότεροι άνθρωποι παίρνουν τις πληροφορίες τους μόνο από το Facebook, σημαίνει ότι οι πολιτικές εκστρατείες τώρα οικοδομούνται αποκλειστικά εκεί στοχεύοντας «προσωπικά στους χρήστες». Στις εκλογές των ΗΠΑ το 2016 σχεδόν 50.000 παραλλαγές πολιτικών διαφημίσεων σερβίρονταν κάθε μέρα στο Facebook, μια κατάσταση αδύνατον να παρακολουθηθεί από τις αρχές για το κατά πόσο όλα γίνονταν σωστά και νομότυπα!
Αυτά είναι τα σύνθετα προβλήματα και οι λύσεις δεν θα είναι καθόλου απλές. Πρέπει να εργαστούμε από κοινού με του κολοσσούς του διαδικτύου για να βρούμε και να πετύχουμε την πολυπόθητη ισορροπία που να επιτρέπει την δίκαιη χρήση των προσωπικών δεδομένων των χρηστών.
Πρέπει να αγωνιστούμε κατά των κυβερνήσεων που προσπαθούν να φέρουν νόμους «αστυνομικής» επιτήρησης στο διαδίκτυο. Πρέπει να αποβάλουμε την παραπληροφόρηση ενθαρρύνοντας την Google και το Facebook για να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για την καταπολέμηση του προβλήματος. Χρειάζεται όλο και περισσότεροι άνθρωποι να μάθουν και να κατανοήσουν βασικούς νόμους λειτουργίας του διαδικτύου. Πρέπει να αρχίσουν να παρακολουθούν μαθήματα, υπάρχουν αρκετά που είναι και δωρεάν, online.
Μπορεί να έχω εφεύρει το Internet, αλλά όλοι σας βοηθήσει να το κάνουμε αυτό που έχει γίνει σήμερα!
Σας ευχαριστώ, Tim Berners Lee».