Ο άγιος Μάρκος ο Ευγενικός, Μητροπολίτης Εφέσου, υπήρξε ατρόμητος ομολογητής της πίστεως στην Σύνοδο της Φερράρας – Φλωρεντίας, αφού δεν υπέκυψε στις παπικές πιέσεις και τους  εκβιασμούς και παρέμεινε μέχρι τέλους ομολογητής της πίστεως. Όχι μόνον κατά την Σύνοδο εκείνη απέδειξε τις πλάνες των Λατίνων, αλλά ταυτοχρόνως απέδειξε και τις νοθείες που έκαναν οι Λατίνοι στα κείμενα των Πατέρων της Εκκλησίας.

Στην αρχή, βεβαίως, ο άγιος Μάρκος ο Ευγενικός συμπεριφέρθηκε με ευγένεια, αλλά αργότερα, όταν διεπίστωσε τις αλχημίες, τις πιέσεις, τις νοθείες, τους εκβιασμούς και τις πονηρίες των Λατίνων, υπήρξε ομολογητής της πίστεως. Η στάση του ήταν πέρα για πέρα Ρωμαίϊκη, γιατί οι αληθινοί Ρωμηοί είναι αριστοκράτες του πνεύματος, μπορούν να συνδιαλέγωνται με νηφαλιότητα, ηρεμία και ευγένεια, αλλά όταν πρόκειται για απομάκρυνση από την αποκαλυπτική αλήθεια, και όταν βλέπουν τις αλχημίες των άλλων, τότε γίνονται ομολογηταί της πίστεως. Γιατί ο Χριστός δεν θέλει απλώς αναζητητάς, αλλά ομολογητάς.

Ο άγιος Μάρκος ο Ευγενικός είχε σαφή γνώση του πράγματος. Γνώριζε δηλαδή ότι εμείς απεκόψαμε τους Λατίνους από το Σώμα της Εκκλησίας, γιατί οι Λατίνοι υπέπεσαν στην αίρεση του Filioque. Θα παραθέσω ένα κείμενό του που είναι αρκετά εκφραστικό. Γράφει ο άγιος Μάρκος:

“Την μεν αιτίαν του σχίσματος εκείνοι δεδώκασι, την προσθήκην εξενεγκόντες αναφανδόν, ήν υπ’ οδόντα πρότερον έλεγον· ημείς δε αυτοίς εσχίσθημεν πρότεροι, μάλλον δε εσχίσαμεν αυτούς και απεκόψαμεν του κοινού της Εκκλησίας σώματος. Διότι ειπέ μοι: Πότερον, ως ορθήν έχοντας δόξαν ή ορθώς την προσθήκην εξενεγκόντας; Και τις αν τούτο είποι, μη σφόδρα τον εγκέφαλον διασεσεισμένος; αλλά ως άτοπα και δυσσεβή φρονούντας και παραλόγως την προσθήκην ποθήσαντας. Ουκούν ως αιρετικούς αυτούς απεστράφημεν και δια τούτο αυτοίς εχωρίσθημεν… αιρετικοί εισιν άρα και ως αιρετικούς αυτούς απεκόψαμεν”.

Από το κείμενο αυτό μπορούμε να σχολιάσουμε μερικές αλήθειες.

Πρώτον, ότι οι Λατίνοι φανέρωσαν την αίρεση του Filioque, την οποία προηγουμένως πίστευαν μυστικώς, την έλεγαν κάτω από τα δόντια τους.

Δεύτερον, εμείς οι Ορθόδοξοι χωρισθήκαμε με την θέλησή μας από τους Λατίνους, πράγμα το οποίο ισοδυναμεί με το ότι τους απεκόψαμε από το κοινό της Εκκλησίας Σώμα, ως φρονούντας δυσσεβή δόγματα, και επειδή πρόσθεσαν την λέξη Filioque στο Σύμβολο της Πίστεως παραλόγως.

Τρίτον, οι Λατίνοι με την προσθήκη του Filioque είναι αιρετικοί και ως αιρετικούς απεκόψαμε από την Εκκλησία. Όσοι ισχυρίζονται ότι ορθώς πιστεύουν οι Λατίνοι και ορθώς εξέφρασαν το δόγμα περί του Filioque, αυτοί είναι “σφόδρα τον εγκέφαλον διασεσεισμένοι”. Δηλαδή έχουν πάθει διάσειση εγκεφάλου.

Επομένως, κατά την διδασκαλία των Πατέρων της Εκκλησίας, όπως το εκφράζει ο άγιος Μάρκος ο Ευγενικός, οι Λατίνοι είναι αιρετικοί, αποκεκομμένοι από την Εκκλησία και φυσικά είναι εκτός της Εκκλησίας και δεν έχουν μυστήρια.
Ν.Ι.