Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, με επικεφαλής φοιτητές και πανεπιστημιακούς, διαδήλωσαν χθες Τετάρτη στο Μπουένος Άιρες για να υπερασπιστούν το πανεπιστήμιο, παίρνοντας μέρος στη δεύτερη μαζική κινητοποίηση για το ζήτημα σε έξι μήνες, και να εκφράσουν την αντίθεσή τους στον ακραίο φιλελεύθερο πρόεδρο της Αργεντινής, τον Χαβιέρ Μιλέι, και στην πολιτική λιτότητας που εφαρμόζει η κυβέρνησή του.

Η ανθρώπινη θάλασσα γέμισε χθες το απόγευμα (τοπική ώρα) την τεράστια πλατεία του κοινοβουλίου στο κέντρο της πρωτεύουσας. Διαδηλωτές διατράνωσαν τη «δημοσιονομική κατάσταση έκτακτης ανάγκης» στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, απαίτησαν αναπροσαρμογή μισθών για το διδακτικό προσωπικό και συχνή επανεκτίμηση των προϋπολογισμών με βάση τον πληθωρισμό, που φθάνει το 236% σε ετήσια βάση.

«Χωρίς παιδεία για τον λαό, καμιά ειρήνη για την κυβέρνηση!», «Η πιο μεγάλη νίκη: το πανεπιστήμιο γεμάτο παιδιά εργατών!», «για ποια ‘ελευθερία’ μας μιλάνε χωρίς παιδεία;» διάβαζε κανείς σε πανό και πλακάτ στο Μπουένος Άιρες, καθώς το ετερόκλιτο πλήθος έκανε ειρηνική πορεία, επιτηρούμενο από επιβλητική δύναμη της αστυνομίας, που έστησε μεταλλικές μπαριέρες για να εμποδίσει την πρόσβαση στο κοινοβούλιο.

Η διαδήλωση, στην οποία κάλεσαν εκπαιδευτικοί και φοιτητές αλλά υποστηρίχθηκε από τα συνδικάτα και κοινωνικά κινήματα, σκοπός ήταν να επαναλάβει αυτή του Απριλίου, που ήταν εξαιρετικά εντυπωσιακή — εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες διαδήλωσαν στην πρωτεύουσα και στις επαρχίες.

Τότε το ζητούμενο ήταν η υπεράσπιση των προϋπολογισμών των πανεπιστημίων, που πάγωσαν για το 2024 στο επίπεδο του 2023 παρά τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό. Η κυβέρνηση αναγκάστηκε να κάνει πίσω για το ζήτημα και να ανακοινώσει κάποιες προσαρμογές, σε δυο χρόνους το 2024, για τις δαπάνες λειτουργίας των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.

Αυτή τη φορά, η διαμαρτυρία αφορούσε την αναπροσαρμογή των μισθών των καθηγητών πανεπιστημίων —γύρω στα 650.000 πέσος για πρωτοδιόριστο -η— και νόμο, που ενέκρινε η Γερουσία, που κηρύσσει τα πανεπιστήμια σε «κατάσταση εκτάκτου ανάγκης» ως προς τους προϋπολογισμούς τους και προβλέπει διμηνιαία επανεκτίμησή τους.

Βέτο του προέδρου Μιλέι σε νόμο για την αύξηση μισθών των διδασκόντων

Ο ακροδεξιός πρόεδρος Μιλέι, στο όνομα του ιερού κι απαραβίαστου στόχου του «μηδενικού δημοσιονομικού ελλείμματος», άσκησε βέτο στον νόμο, όπως είχε προαναγγείλει — άλλη αιτία οργής των διαδηλωτών.

«Οι γονείς μου έκαναν μεγάλες θυσίες για να έρθω να σπουδάσω στην πρωτεύουσα (…). Δεν θα μπορούσα ποτέ να γίνω επαγγελματίας χωρίς το δημόσιο και δωρεάν πανεπιστήμιο», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Άνα Οκί, γιατρός-ψυχολόγος εκπαιδευόμενη σε νοσοκομείο, 30 ετών. Για αυτό ήρθα, για να το υπερασπιστώ, επειδή αισθάνομαι πως είναι σε κίνδυνο».

Το προεδρικό βέτο πάντως ενδέχεται να ανατραπεί, αν εξασφαλιστεί πλειοψηφία δύο τρίτων στην κάτω Βουλή, όπου το μικρό κόμμα του προέδρου Μιλέι, το La Libertad Avanza, είναι αναγκασμένο να κάνει ad hoc συμμαχίες, ελλείψει πλειοψηφίας.

Το συνεχιζόμενο μπραντεφέρ για τη δημόσια παιδεία, ιστορικό επίτευγμα και πηγή υπερηφάνειας για πολλούς στην Αργεντινή, δίνει ευκαιρία ανασυγκρότησης στην περονιστική (σ.σ. κεντροαριστερή) αντιπολίτευση, η οποία υπέστη απροσδόκητη όσο και βαριά ήττα από τον αυτοαποκαλούμενο «αουτσάιντερ» και «αναρχοκαπιταλιστή» Μιλέι, που εξελέγη με το 55% των ψήφων.

Η κινητοποίηση σημειώθηκε με φόντο δημοσκοπήσεις που δείχνουν, για πρώτη φορά, πως η δημοτικότητα του προέδρου Μιλέι πέφτει, με τις θετικές γνώμες στο 40-45% έναντι 45-50% πριν από δυο μήνες.

Και με φόντο επίσης κοινωνικούς δείκτες —όπως αυτός της φτώχειας, που πλέον μαστίζει το 52,9% του πληθυσμού— που δείχνουν τον αντίκτυπο της πολιτικής λιτότητας και της ύφεσης, παρά την επιτυχία της στην τιθάσευση του πληθωρισμού, που βρίσκεται πλέον περί το 4% σε μηνιαία βάση, έναντι 17% κατά μέσον όρο το 2023.

Χθες την ώρα της διαδήλωσης ο πρόεδρος Μιλέι υποδέχθηκε στην προεδρία τον Τζόρνταν Μπέλφορτ, τον πρώην trader της Νέας Υόρκης ο πλουτισμός και η πτώση του οποίου ενέπνευσαν την χολιγουντιανή ταινία «Ο λύκος της Γουόλ Στριτ». «Δυο παθιασμένοι υποστηρικτές των ελεύθερων αγορών και της ατομικής ελευθερίας», σχολίασε ο κ. Μπέλφορτ μέσω X, πάνω από φωτογραφίες τραβηγμένες στη συνάντηση.