Σύμφωνα με την παράδοση, οι Λακεδαιμόνιοι έριχναν στον Καιάδα τους καταδικασμένους σε θάνατο κακούργους, τους αιχμαλώτους πολέμου και τα ασθενικά βρέφη.
Η μέχρι σήμερα ερευνητική προσπάθεια στο γνωστό ως Καιάδας, σπηλαιοβάραθρο της Τρύπης δεν μπόρεσε να τεκμηριώσει την παρουσία οστών βρεφών ή μικρών παιδιών, ενώ έχει εντοπίσει στο εσωτερικό του μεγάλο αριθμό σκελετικών ευρημάτων, τα οποία ανήκουν κατά κύριο λόγο σε άνδρες βιολογικής ηλικίας 18-35 ετών.
Έτσι, σύμφωνα με τον καθηγητή Αρχαιολογίας κ. Π. Θέμελη, το σπηλαιοβάραθρο της Τρύπης πρέπει να χρησιμοποιήθηκε από τους Σπαρτιάτες, κυρίως, στη διάρκεια των μεσσηνιακών πολέμων (8ος-5ος αι. π.Χ.) για τον «καταποντισμό» των εχθρών τους ή και κοινών καταδίκων.
Αυτά αναφέρει σε συνέντευξή του στο Μηνά Παπαγεωργίου ο καθηγητής κος Πίτσιος (μέλος της ερευνητικής ομάδας) και τονίζει ότι η ανάπτυξη της Φυσικής Ανθρωπολογίας ή της Ανθρώπινης Βιολογίας μας δίδει πλέον τη δυνατότητα να μελετήσουμε περισσότερα ευρήματα και με μεγαλύτερη ακρίβεια, αλλά τα ευρήματα δεν επιβεβαιώνουν το μύθο.
Αναφέρει επίσης ότι είναι λίγες και πολύ γενικές οι αναφορές, από την αρχαιότητα, στη συγκεκριμένη διαδικασία και ότι ο μύθος δημιουργήθηκε τα νεότερα χρόνια.
