Η ελληνική διπλωματία, μετά τον αιφνιδιασμό της, δηλώνει ικανοποιημένη με την στάση του Καΐρου αναφορικά με την Μονή του Σινά.
Παράλληλα, αφήνει αιχμές για την εσωτερική διαχείριση του ζητήματος που πήγε να εξελιχθεί ως την μεγαλύτερη κρίση των ελληνο-αιγυπτιακών σχέσεων το τελευταίο διάστημα.
Η είδηση πως με απόφασή του, αιγυπτιακό δικαστήριο επιχείρησε να αλλάξει το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Ιεράς Μονής της Αγίας Αικατερίνης στο όρος Σινά, μόλις τρεις εβδομάδες μετά το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας-Αιγύπτου προκάλεσε αρχικά μούδιασμα στην Αθήνα που αντέδρασε άμεσα στέλνοντας μηνύματα με πολλαπλούς αποδέκτες.
Ελληνοαιγυπτιακή διπλωματία: Από τον αιφνιδιασμό στην επίτευξη συμφωνίας για την Ιερά Μονή
Ωστόσο, τον αρχικό αιφνιδιασμό διαδέχτηκε η ικανοποίηση της ελληνικής διπλωματίας από τις εξηγήσεις της Αιγυπτιακής πλευράς που αφορούσαν το μέλλον της Ιεράς Μονής. Μάλιστα κύκλοι του Υπουργείου έκαναν λόγο για επιπόλαια και ανεύθυνη στάση ορισμένων παραγόντων στο εσωτερικό που, όπως υποστήριξαν, χωρίς να διαβάσουν την απόφαση του δικαστηρίου «βιάστηκαν να σηκωνόσουν το λάβαρο της επανάστασης». Επιπρόσθετα, διπλωματική πηγή με την οποία συνομίλησε το iefimerida, χαρακτήρισε τις απαντήσεις του Καΐρου αποστομωτικές. Πρόσθεσε ακόμη πως το επόμενο διάστημα θα οριστικοποιηθεί και η συμφωνία των δύο μερών, ενώ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρξει τηλεφωνική επικοινωνία των δύο πλευρών σε ανώτατο επίπεδο, αλλά όπως τόνισε, για συμβολικούς λόγους. Βέβαια, το επόμενο διάστημα θα κριθεί εάν θα γίνουν πράξη οι δεσμεύσεις της αιγυπτιακής πλευράς και οι χθεσινές εξελίξεις θα παραμείνουν απλά μια κακή ανάμνηση για τις ελληνο-αιγυπτιακές σχέσεις που το τελευταίο διάστημα έχουν μπει σε μια τροχιά εμβάθυνσης.
Επίσημες διαψεύσεις από την Αίγυπτο για τις φήμες περί αλλαγής καθεστώτος της Μονής
Η συμφωνία των δύο χωρών για την προστασία της μονής του Σίνα είναι προϊόν μακράς διαπραγμάτευσης μεταξύ των υπουργείων Εξωτερικών, Παιδείας και Πολιτισμού, Ελλάδας και Αιγύπτου και δεν αποκλείεται τις επόμενες ημέρες να υπάρξει συνάντηση αντιπροσωπειών στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα προκειμένου να υπογράφουν τα σχετικά έγγραφα που αποτελούν την ισχυρότερη εγγύηση για την μελλοντική λειτουργία της Μονής και της διαφύλαξης των περιουσιακών στοιχείων της.
Ειδικότερα, αργά χθες το βράδυ η Προεδρία της Αιγύπτου και το Υπουργείο Εξωτερικών της χώρας εξέδωσαν επίσημες ανακοινώσεις, διαψεύδοντας κατηγορηματικά τις φήμες περί δήμευσης ή αλλαγής του καθεστώτος της Μονής.
Η Προεδρία της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου επανέλαβε τη δέσμευσή της για τη διατήρηση της μοναδικής και ιερής θρησκευτικής θέσης της Μονής, τονίζοντας ότι η δικαστική απόφαση ενισχύει και εδραιώνει αυτό το καθεστώς, σε πλήρη συμφωνία με τα όσα είχε δηλώσει ο Πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα στις 7 Μαΐου 2025.
Παράλληλα, το Υπουργείο Εξωτερικών της Αιγύπτου διευκρίνισε ότι η απόφαση δεν προκαλεί καμία βλάβη στη Μονή, στους αρχαιολογικούς της χώρους, στη θρησκευτική της αξία ή στα κοιμητήριά της. Αντιθέτως, πρόκειται για την πρώτη φορά που δικαστήριο αναγνωρίζει και νομιμοποιεί με σαφήνεια το καθεστώς της Μονής, διατηρώντας τον ιερό της χαρακτήρα. Επιπλέον, η απόφαση αναφέρεται σε ορισμένες απομακρυσμένες, ακατοίκητες περιοχές φυσικών καταφυγίων που θεωρούνται κρατική γη και δεν επηρεάζουν τη λειτουργία ή το καθεστώς της Μονής.
Οι αιγυπτιακές αρχές τόνισαν επίσης τη σημασία της διατήρησης των στενών και αδελφικών σχέσεων μεταξύ Αιγύπτου και Ελλάδας, διασφαλίζοντας ότι αυτές δεν θα τεθούν σε κίνδυνο από την απόφαση αυτή.
Συνολικά, η επίσημη θέση της Αιγύπτου είναι ότι η δικαστική απόφαση δεν αλλάζει σε τίποτα το καθεστώς της Μονής της Αγίας Αικατερίνης Σινά, διατηρώντας ακέραια την πνευματική, θρησκευτική και ιστορική της αξία, ενώ διαψεύδονται κατηγορηματικά οι φήμες περί δήμευσης ή μετατροπής της Μονής σε μουσείο.
Οι διπλωματικές κινήσεις της Αθήνας για την προστασία της Μονής Αγίας Αικατερίνης στο Σινά
Υπενθυμίζεται πως χθες το μεσημέρι ήρθαν στο φως της δημοσιότητας καταγγελίες των εκπροσώπων της Μονής αλλά και άλλων εκκλησιαστικών κύκλων που υποστήριζαν πώς η χθεσινή δικαστική απόφαση στην Αίγυπτο θα είχε ως αποτέλεσμα την αναστολή της λειτουργίας της Μονής Αγίας Αικατερίνης στο Σινά και ενδεχόμενα να μετατρέψει το μοναστήρι σε μουσείο. Όπως ήταν εύλογο η είδηση προκάλεσε έντονες διπλωματικές αναταράξεις στην Αθήνα, καθώς η Μονή του Σινά, το αρχαιότερο εν ενεργεία χριστιανικό μοναστήρι στον κόσμο, αποτελεί σημαντικό θρησκευτικό και πολιτιστικό μνημείο με ιδιαίτερο ελληνορθόδοξο χαρακτήρα, που η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται να προστατεύσει.
Σε αυτό το πλαίσιο η Αθήνα από την πρώτη στιγμή κινητοποιήθηκε διπλωματικά με στόχο την προστασία της Μονής Αγίας Αικατερίνης, διατηρώντας στενή επικοινωνία με την αιγυπτιακή κυβέρνηση και ζητώντας την τήρηση των συμφωνηθέντων. Μάλιστα, ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών επικοινώνησε άμεσα με τον Αιγύπτιο ομόλογό του, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει περιθώριο απόκλισης από τις συμφωνίες που είχαν επιτευχθεί στο πρόσφατο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Ακόμη όπως προαναφέρθηκε, η ελληνική πλευρά έκανε σαφές πως αναμένει την επίσημη υπογραφή της συμφωνίας που διασφαλίζει τον ελληνορθόδοξο χαρακτήρα της Μονής. Δεν πρέπει ακόμη να λησμονηθεί πως στην πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα, ο Αιγύπτιος Πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι διαβεβαίωσε δημόσια για την προστασία της Μονής και τη διατήρηση της ιστορικής σχέσης της με το αιγυπτιακό κράτος, χαρακτηρίζοντάς την ως «αιώνιο συμβόλαιο» που δεν μπορεί να αγγιχθεί.
Οργή Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου: Νέα «άλωση» για τη Μονή Αγίας Αικατερίνης στο Σινά
Πάντως, τον χορό των ανακοινώσεων άνοιξε πρώτος ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος ο οποίος εξέφρασε τη θλίψη και την οργή του, κάνοντας λόγο για απόφαση των δικαστικών αρχών της Αιγύπτου να κλείσουν τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά και να κατασχέσουν την περιουσία της. Μάλιστα, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος χαρακτήρισε την κατάσταση ως μια νέα «άλωση» για τον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία.
Επιπλέον, δήλωσε ότι η απόφαση των αιγυπτιακών αρχών συνιστά κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων και θρησκευτικών ελευθεριών, η οποία απειλεί την επιβίωση αυτού του πνευματικού και πολιτιστικού φάρου.
Ακόμη, στην ανακοίνωσή του, ο Αρχιεπίσκοπος ζήτησε την κινητοποίηση κάθε ελληνικής και διεθνούς Αρχής, καθώς η περιουσία της Μονής υφαρπάζεται και δημεύεται, ενώ η ίδια η ύπαρξη της Μονής απειλείται. Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κατηγόρησε την αιγυπτιακή κυβέρνηση ότι καταλύει κάθε έννοια δικαίου και προσπαθεί να σβήσει την ίδια την ύπαρξη της Μονής, ακυρώνοντας τη λειτουργία, το λατρευτικό και το πνευματικό της έργο, καθώς και το πολιτιστικό της έργο, παρά τις πρόσφατες δεσμεύσεις του Αιγύπτιου Προέδρου προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό.
