Η Ελλάδα έχει αμέτρητους αρχαιολογικούς θησαυρούς, αλλά μεταξύ αυτών ένας καλύπτεται από ιδιαίτερο μυστήριο. Ο λόγος για τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων.

Πρόκειται για το πιο πολύπλοκο δείγμα μηχανικής από τον αρχαίο κόσμο που έχει βρεθεί. Τον έχουν αποκαλέσει τον πρώτο υπολογιστή της αρχαιότητας, και, καθώς ήταν φορητός, το πρώτο «τάμπλετ».

Νέες αποκαλύψεις για τη δομή και τη λειτουργία του έρχονται από το University College του Λονδίνου, και την ερευνητική ομάδα, στην οποία συμμετέχουν και δύο Έλληνες που μίλησαν στην ΕΡΤ.

Έλληνες και ξένοι ερευνητές, βασισμένοι σε ένα γρανάζι, ξεκλειδώνουν τα μυστικά του αρχαιότερου υπολογιστή, αναδημιουργώντας τμήμα του μηχανισμού Αντικυθήρων που απεικονίζει το σύμπαν.

Ο Άρης Δακανάλης, φυσικός-μέλος UCL Antikythera Research Team, επισημαίνει:

«Η ομάδα μπόρεσε να φτιάξει ένα πλανητάριο 4.45 δυστυχώς, επειδή το μεγαλύτερο κομμάτι του μηχανισμού λείπει και ειδικά ό,τι υπήρχε στο εμπρόσθιο κομμάτι. Είναι πολύ σημαντικό να μπορεί κανείς να έχει εικόνα τι ακριβώς θα μπορούσε να υπάρχει εκεί και, σύμφωνα με τα επιγραφικά στοιχεία και με ένα σωζόμενο γρανάζι, πρέπει να υπήρχε ένα μηχανικό πλανητάριο. Δηλαδή, φανταστείτε να υπάρχει, ας πούμε, μία απεικόνιση όπου η Γη είναι στο κέντρο και γύρω γύρω από τη Γη, σε τροχιά, να βρίσκονται οι πέντε γνωστοί πλανήτες της αρχαιότητας».

Η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου UCL, στην οποία συμμετέχει η Ελληνίδα αρχαιομεταλλουργός Μυρτώ Γεωργακοπούλου και ο φυσικός Αρης Δακανάλης, κατάφερε να αναπαραστήσει το μεγαλύτερο τμήμα του εσωτερικού αυτής της πανάρχαιας μηχανής αστρονομικών υπολογισμών, που χρονολογείται μεταξύ 4ου και 1ου π.Χ. αιώνα.

Όπως αναφέρει ο Ξενοφών Μουσάς, αστρονόμος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών: «Με τον κύριο Φρυθ ξεκινήσαμε μαζί τη μελέτη του μηχανισμού πριν από 16 χρόνια. Θεωρούν ότι έχουν βρει έναν καινούργιο τρόπο με τον οποίο μπορεί κανείς να ερμηνεύσει ένα από τα γρανάζια ως πλανητικό, ότι αυτό είναι ένα γρανάζι που δίνει τη θέση της Αφροδίτης και γύρω απ’ αυτό χτίζουν είναι πολύ ωραίο μοντέλο για τον μηχανισμό των Αντικυθήρων».

Σημαντικός κρίκος στη δημιουργία του μηχανισμού ο Αρχιμήδης, και ο Άρης Δακανάλης, φυσικός-μέλος UCL Antikythera Research Team, επισημαίνει:

«Σίγουρα ο Αρχιμήδης είχε μπλεχτεί με τον σχεδιασμό τέτοιων μηχανισμών και πιθανότατα να ήταν ίσως και ο πνευματικός του πατέρας. Μπορεί να ήταν και από τους πρώτους που σχεδίασαν έναν τόσο όμορφο μηχανισμό. Και τότε η ανθρώπινη διανόηση ήταν όπως αυτή σήμερα και μπορούσαν οι άνθρωποι να φτιάξουν τέτοια θαυμαστά αντικείμενα όπως τον μηχανισμό των Αντικυθήρων».

Από την πλευρά του, ο Ξενοφών Μουσάς δηλώνει:

«Ο Μηχανισμός με τα γρανάζια του αποδεικνύει ότι οι Έλληνες είχαν υψηλή τεχνολογία εδώ και 22 αιώνες και μπορούσαν με τα γρανάζια να υπολογίζουν τις θέσεις όλων των πλανητών. Αυτές οι ανακαλύψεις άλλαξαν την Παγκόσμια Ιστορία».

Η 2.000 ετών συσκευή προέβλεπε τη θέση του Ηλιου, της Σελήνης και των πλανητών, των ηλιακών και σεληνιακών εκλείψεων, ακόμη και την ημερομηνία των Ολυμπιακών Αγώνων.