Η τελευταία ημέρα της έκθεσης «Από το βιβλίο στο μουσείο» εξελίχθηκε σε μια από τις πιο τολμηρές ληστείες που έχουν καταγραφεί στη Βραζιλία τα τελευταία χρόνια. Η δημοτική βιβλιοθήκη Μάριου ντ’ Αντράντζι, ένας χώρος που θεωρείται ασφαλής και βαθιά συνδεδεμένος με την καλλιτεχνική ιστορία της πόλης, έγινε το σκηνικό όπου δύο οπλισμένοι άνδρες κινήθηκαν με ψυχραιμία που σοκάρει, βγαίνοντας από την κύρια είσοδο σαν απλοί επισκέπτες.

Πώς λειτούργησαν οι ληστές μέσα σε κοινή θέα

Σύμφωνα με τα στοιχεία της αστυνομίας, οι δράστες ακινητοποίησαν έναν φρουρό και δύο ηλικιωμένους επισκέπτες, πριν προσεγγίσουν τη γυάλινη προθήκη που φιλοξενούσε τα έργα. Εκεί τοποθέτησαν τα εκθέματα σε τσάντα από καμβά και έφυγαν χωρίς κανείς να μπορέσει να τους σταματήσει. Οι κάμερες ασφαλείας έχουν ήδη ταυτοποιήσει τους δράστες και ξεκίνησε έρευνα για τον εντοπισμό τους.

Τι έκλεψαν – Οι ανεκτίμητες απώλειες

Από την προθήκη εξαφανίστηκαν οκτώ γκραβούρες του Ανρί Ματίς και πέντε έργα του Κάντιντου Πορτινάρι. Όπως επιβεβαίωσε ο δήμος του Σάο Πάολο, τα έργα ανήκαν σε συλλογή της περιόδου 1940–1950 και παρουσιάζονταν σε συνεργασία με το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της πόλης.

Ειδικοί σημειώνουν πως ανάμεσα στα έργα του Ματίς βρίσκονται κολάζ από το εμβληματικό άλμπουμ Jazz του 1947, μια συλλογή που αριθμεί μόλις περίπου 300 αντίτυπα παγκοσμίως. Ο κριτικός Ταντέου Κιαρέλι μίλησε για ανεκτίμητη πολιτιστική και καλλιτεχνική ζημιά. Αντίστοιχα, τα έργα του Πορτινάρι προέρχονταν από τη σπάνια έκδοση “Menino de Engenho” του 1959.

Γιατί αυτά τα έργα είναι σχεδόν αδύνατον να πουληθούν

Σύμφωνα με ειδικούς, τα έργα είναι τόσο αναγνωρίσιμα, τόσο σπάνια και τόσο εύκολα ταυτοποιήσιμα που δύσκολα μπορούν να διακινηθούν. Η μαύρη αγορά τέχνης γνωρίζει πως τέτοιες δημιουργίες «καίνε» τον κάτοχό τους, καθώς οποιαδήποτε απόπειρα πώλησης θα σημάνει άμεσο συναγερμό στις αστυνομικές αρχές.

Το διεθνές κύμα ληστειών έργων τέχνης

Η κλοπή στη Βραζιλία εντάσσεται σε μια ανησυχητική διεθνή τάση. Πρόσφατα, στο Λούβρο καταγράφηκε κλοπή κοσμημάτων και διαδήματος αξίας άνω των 88 εκατ. ευρώ. Αν και έγιναν συλλήψεις, τα κλοπιμαία παραμένουν άφαντα.

Δεν είναι η πρώτη φορά που το Σάο Πάολο γίνεται στόχος. Το 2007 είχε κλαπεί έργο του Πορτινάρι από το Μουσείο Τέχνης της πόλης. Η επανάληψη τέτοιων περιστατικών ενισχύει τους φόβους για οργανωμένα κυκλώματα που χτυπούν επιλεκτικά έργα μεγάλης αξίας.

Η έρευνα συνεχίζεται

Οι αρχές εξετάζουν κάθε διαθέσιμο στοιχείο από το υλικό των καμερών και από μαρτυρίες. Παρότι οι δράστες έχουν ταυτοποιηθεί, προς το παρόν παραμένουν ασύλληπτοι. Το βάρος πέφτει τώρα στη γρήγορη ανάκτηση των έργων, πριν διαρρεύσουν σε δίκτυα παράνομης διακίνησης τέχνης.