Η εφορία βάζει στο μικροσκόπιο τους πλούσιους φορολογούμενους και στήνει «σαφάρι» ελέγχων με καταγγελίες που ξεκινούν όχι από ανώνυμες πληροφορίες τυχαίων πολιτών, αλλά κυρίως από πρόσωπα του στενού κύκλου των υπόπτων. Πρώην σύζυγοι που ζητούν εκδίκηση, πρώην συνεργάτες που έφυγαν με άσχημο τρόπο από μια επιχείρηση, ανταγωνιστές και «πικραμένοι» πελάτες γίνονται οι βασικοί τροφοδότες της ηλεκτρονικής πλατφόρμας «Καταγγελίες Πολιτών» της ΑΑΔΕ, με αποτέλεσμα να ανοίγουν χιλιάδες φάκελοι μεγάλου πλούτου και να μπαίνουν σε τροχιά ελέγχου βίλες, πολυτελή αυτοκίνητα, τραπεζικοί λογαριασμοί και υπεράκτιες εταιρείες.
Από τον Οκτώβριο του 2023 που ενεργοποιήθηκε η πλατφόρμα μέχρι σήμερα, η ΑΑΔΕ έχει δεχθεί περισσότερες από 60.000 καταγγελίες για φορολογικές και τελωνειακές παραβάσεις. Οι υποθέσεις αυτές δεν εξετάζονται πρόχειρα. Κάθε μία φιλτράρεται, αξιολογείται και βαθμολογείται από ειδικές τριμελείς επιτροπές που έχουν συσταθεί στα μεγάλα ελεγκτικά κέντρα, με αιχμή το Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Φορολογουμένων.
Ανάλογα με το σκορ που παίρνει μια πληροφορία, είτε καταλήγει αμέσως στο αρχείο είτε μετατρέπεται σε εντολή ελέγχου που φτάνει μέχρι και σε αιφνιδιαστικές έρευνες. Το «βαθμολόγιο» ξεκινά από το 0 για αδιάφορες πληροφορίες και φτάνει μέχρι το 4 για τις περιπτώσεις που απαιτούν άμεση επέμβαση.
Οι αριθμοί αποκαλύπτουν το μέγεθος του «κυνηγιού». Μόνο το πρώτο πεντάμηνο του 2024, ήταν σε εξέλιξη έλεγχοι σε περισσότερες από 6.000 υποθέσεις πλουσίων, με τα πρόστιμα να ξεπερνούν τα 26,4 εκατομμύρια ευρώ. Παράλληλα, 21 πρόσωπα βρέθηκαν αντιμέτωπα με μηνυτήριες αναφορές για μεγάλη φοροδιαφυγή.
Αρμόδιοι παράγοντες επισημαίνουν ότι πίσω από τις πιο αποδοτικές καταγγελίες βρίσκονται σχεδόν πάντα άνθρωποι που γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα. Δεν είναι τυχαίο, λένε, ότι πρώην συζύγοι ή συνεργάτες προσκομίζουν στοιχεία που δύσκολα θα έβρισκε ο έλεγχος με άλλον τρόπο. Από ένα ακριβό ακίνητο που δεν δηλώθηκε, μέχρι υπεράκτιες διαδρομές χρημάτων και «μαύρα» έσοδα από επιχειρηματικές δραστηριότητες, η παραμικρή λεπτομέρεια μπορεί να γίνει το νήμα που θα ξετυλίξει την υπόθεση.
Η διαδικασία είναι πλήρως αυτοματοποιημένη. Οι καταγγελίες ταξινομούνται ανάλογα με το περιεχόμενό τους και προωθούνται στις αρμόδιες υπηρεσίες. Στη συνέχεια περνούν από τρία επιπλέον φίλτρα – απλή, επείγουσα ή εξαιρετικώς επείγουσα – ώστε να αποφασιστεί η προτεραιότητα στον έλεγχο.
Όταν μια υπόθεση φτάσει στην κατηγορία του «άμεσου ενδιαφέροντος», τότε ξεκινά το πραγματικό σαφάρι με τους ελεγκτές να προχωρούν σε διασταυρώσεις, ελέγχους τραπεζικών δεδομένων και δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης, ζητώντας ακόμα και συνδρομή από διεθνείς αρχές για την ανίχνευση χρημάτων στο εξωτερικό.
Το μήνυμα που στέλνει η ΑΑΔΕ είναι σαφές: οι πολίτες μετατρέπονται σε «μάτια και αυτιά» της εφορίας και οι καταγγελίες τους αξιοποιούνται πλήρως. Αν και πολλοί κάνουν λόγο για «πόλεμο πρώην συντρόφων και συνεργατών», το αποτέλεσμα είναι ότι κάθε πληροφορία που περνάει το φίλτρο μπορεί να οδηγήσει σε αποκαλύψεις φοροδιαφυγής εκατομμυρίων. Και όσο οι πλούσιοι της χώρας βλέπουν τα ονόματά τους να μπαίνουν σε λίστες υπόπτων, τόσο το σαφάρι των ελεγκτών θα συνεχίζεται, με όπλο τις καταγγελίες εκείνων που τους ήξεραν καλύτερα από όλους.
