Πολλές αλλαγές που μεταξύ άλλων μειώνουν το διπλωματικό αποτύπωμα των ΗΠΑ περιλαμβάνει το προσχέδιο προεδρικού διατάγματος της κυβέρνησης Τραμπ που προτείνει τη δραστική αναμόρφωση του υπουργείο Εξωτερικών.
Επισήμως πρόκειται για μια «αναδιάρθρωση στη βάση αρχών» που θα εξαλείψει «τη σπατάλη, την απάτη και την κατάχρηση». Είναι όμως σαφές ακόμη και από το προσχέδιο το ιδεολογικό στίγμα της διακυβέρνησης Τραμπ.
Σε σχόλιό του ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο είπε απλώς ότι το άρθρο είναι «fake news».
Στο διάταγμα, όπως αναφέρουν οι New York Times, προβλέπεται η εξάλειψη σχεδόν όλων των δραστηριοτήτων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στην Αφρική με το κλείσιμο πρεσβειών και προξενείων σε όλη την ήπειρο. Μεταβολές προβλέπονται ακόμη και στην εσωτερική διάρθρωση του υπουργείου, με κατάργηση των γραφείων στα κεντρικά που ασχολούνται με την κλιματική αλλαγή, τα προσφυγικά ζητήματα, ζητήματα δημοκρατίας αλλά και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Οι αλλαγές προβλέπεται να γίνουν ως την 1η Οκτωβρίου 2025.
Τι προβλέπει το έγγραφο:
Προσπάθειες για απολύσεις διπλωματών καριέρας και υπαλλήλων στην έδρα της υπηρεσίας, στην Ουάσινγκτον. Το υπουργείο θα αρχίσει να βάζει μεγάλο αριθμό εργαζομένων σε άδεια μετ' αποδοχών και να στέλνει ειδοποιήσεις για την απόλυση.
Τερματισμό των εξετάσεων για τους επίδοξους διπλωμάτες, νέα κριτήρια για τις προσλήψεις, όπως η «ευθυγράμμιση με το όραμα του προέδρου για την εξωτερική πολιτική».
Επέκταση της χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης για τη σύνταξη εγγράφων, την ανάπτυξη της πολιτικής και τον «επιχειρησιακό σχεδιασμό.
Αναδιοργάνωση της διπλωματικής υπηρεσίας σε τέσσερα σώματα: Σώμα Ευρασίας, που αποτελείται από την Ευρώπη, τη Ρωσία και την Κεντρική Ασία, Σώμα Μέσης Ανατολής, που αποτελείται από τα αραβικά έθνη, το Ιράν, το Πακιστάν και το Αφγανιστάν, Σώμα Λατινικής Αμερικής, που αποτελείται από την Κεντρική Αμερική, τη Νότια Αμερική και την Καραϊβική και Σώμα Ινδο-Ειρηνικού, που αποτελείται από την Ανατολική Ασία, τη Νοτιοανατολική Ασία, την Ινδία, το Μπαγκλαντές, τη Σρι Λάνκα, το Νεπάλ, το Μπουτάν και τις Μαλδίβες.
Οι διπλωμάτες θα τοποθετούνται σε μία περιφέρεια στην οποία θα παραμένουν καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας τους, χωρίς μεταθέσεις.
Κατάργηση του Γραφείου Αφρικανικών Υποθέσεων, το οποίο επιβλέπει την πολιτική στην υποσαχάρια Αφρική. Αντικαθίσταται από γραφείο απεσταλμένου που θα αναφέρει απευθείας στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας. Παράλληλα κλείνουν οι «μη απαραίτητες» πρεσβείες και προξενεία στην υποσαχάρια Αφρική μέχρι την 1η Οκτωβρίου. Οι διπλωμάτες θα αποστέλλονται στην Αφρική σε «στοχευμένες αποστολές με γνώμονα την αποστολή».
Οι επιχειρήσεις στον Καναδά θα ανατεθούν σε γραφείο Βορειοαμερικανικών Υποθέσεων υπό την εξουσία του Ρούμπιο και θα διοικείται από μια «σημαντικά μειωμένη ομάδα». Το υπουργείο θα συρρικνώσει επίσης σημαντικά την πρεσβεία των ΗΠΑ στην Οτάβα.
Καταργείται γραφείο που επιβλέπει θέματα δημοκρατίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ένα που χειρίζεται τους πρόσφυγες και τη μετανάστευση και ένα άλλο που συνεργάζεται με διεθνείς οργανισμούς. Η θέση του υφυπουργού που επιβλέπει τα δύο πρώτα γραφεία θα περικοπεί. Το ίδιο και το γραφείο του υφυπουργού Δημόσιας Διπλωματίας και Δημόσιων Υποθέσεων.
Κατάργηση της θέσης του ειδικού απεσταλμένου για το κλίμα.
Περιορισμός των υποτροφιών Fulbright ώστε να δίνονται μόνο σε φοιτητές που κάνουν σπουδές επιπέδου μάστερ σε θέματα εθνικής ασφάλειας. Επιπλέον, καταργούνται προγράμματα υποτροφιών σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο Howard, στο πλαίσιο της ευρύτερης πολιτικής της κυβέρνησης να αναστείλει τις πρωτοβουλίες για ποικιλομορφία και ισότητα (DEI).
Ορισμένες από τις προτεινόμενες αλλαγές θα απαιτούσαν την ενημέρωση του Κογκρέσου και -σχεδόν σίγουρα- θα τις αμφισβητήσουν τα μέλη του, γράφουν οι New York Times που προσθέτουν ότι δεν αποκλείεται να προσβληθεί και δικαστικά.
Σύμφωνα με τον επίσημο ιστότοπο του υπουργείου, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ διαθέτει 13.000 μέλη της διπλωματικής υπηρεσίας, 11.000 υπαλλήλους πολιτικού προσωπικού και περίπου 45.000 τοπικά απασχολούμενους σε περισσότερες από 270 διπλωματικές αποστολές παγκοσμίως.
