Την ώρα που εκατοντάδες σύγχρονα κτίρια στην Κωνσταντινούπολη υπέστησαν ζημιές και σχεδόν ενάμιση εκατομμύριο κρίθηκαν επικίνδυνα μετά τον δυνατό σεισμό των 6,2 Ρίχτερ στις 23 Απριλίου, ένα μνημείο 1.486 ετών, οικουμενικό σύμβολο, βγήκε αλώβητο: Η Αγία Σοφία.
Οπως αναφέρει το Τurkiyetoday, οι πρώτες εκτιμήσεις αποκάλυψαν ότι η Αγία Σοφία δεν έπαθε το παραμικρό, προκαλώντας θαυμασμό για την αξιοσημείωτη ανθεκτικότητά της μέσα στους αιώνες.
Το μυστικό βρίσκεται στο ειδικό κονίαμα που χρησιμοποιήθηκε κατά την κατασκευή του μνημείου το οποίο λειτουργεί σαν αμορτισέρ και απορροφά την σεισμική ενέργεια.
Ο Ερντογάν έκανε σύσκεψη για το σεισμό της Κωνσταντινούπολης χωρίς εκπροσώπους του Δήμου - Πάνω από 280 μετασεισμοί
Επίσης, τα τούβλα που χρησιμοποιήθηκαν στον κύριο τρούλο δεν είναι μόνο εξαιρετικά ανθεκτικά στις καταπονήσεις, αλλά και δώδεκα φορές ελαφρύτερα από τα συνηθισμένα τούβλα, μειώνοντας το φορτίο στη δομή.
«Πριν από τον σεισμό του 1999, ήμασταν ήδη βέβαιοι ότι αυτό το μνημείο, με τα δομικά χαρακτηριστικά και τη σύνθεσή του, θα μπορούσε να αντέξει έναν σεισμό μεγέθους 7 Ρίχτερ» δήλωσε η καθηγήτρια Αντωνία Μοροπούλου, επικεφαλής της ελληνικής ερευνητικής ομάδας που από το 2010, μαζί με επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Πρίνστον και το Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου, μελετά τα υλικά και τη δομική ακεραιότητα της Αγίας Σοφίας.
Επιπλεόν, η δομική ακεραιότητα της Αγίας Σοφίας βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στους τέσσερις κύριους πεσσούς, τους δευτερεύοντες πεσσούς και τις κύριες καμάρες που στηρίζουν τον κεντρικό και τους ημιθόλους.
Σύμφωνα με τον ομότιμο καθηγητή Μουσταφά Ερντίκ, ειδικό στη σεισμική μηχανική, σε έναν υποθετικό σεισμό μεγέθους 7 Ρίχτερ που θα συμβεί 20 χιλιόμετρα νότια της Αγίας Σοφίας, οι ανατολικοί και δυτικοί ημιθόλοι θα μπορούσαν να αποκολληθούν από τις κύριες καμάρες, προκαλώντας μόνο τοπικές ζημιές στον κεντρικό τρούλο.
Το μνημείο έχει υποστεί τρεις σημαντικές ανακατασκευές στην ιστορία του.Το τελευταίο διάστημα γίνονται στον τρούλο της Αγίας Σοφίας εργασίες αναστήλωσης για την περαιτέρω ενίσχυση του κτιρίου - οι μεγαλύτερες και πιο ολοκληρωμένες διαδικασίες αποκατάστασης στην ιστορία της.
Ο Μεχμέτ Σελίμ Οκτέν, μηχανικός κατασκευών και ακαδημαϊκός στο Πανεπιστήμιο Mimar Sinan, είπε ότι αυτή είναι η πιο εκτεταμένη δομική παρέμβαση στην Αγία Σοφία εδώ και περισσότερα από 150 χρόνια.
«Εστιάζουμε τώρα στη σεισμική ασφάλεια της Αγίας Σοφίας, ειδικά υπό το φως του αναμενόμενου σεισμού στην Κωνσταντινούπολη», δήλωσε ο Οκτέν.
Οι επιστήμονες μάλιστα έχουν καταγράψει ψηφιακά κάθε σημείο του ναού για να υπάρχει αντίγραφο, ώστε να ξαναχτιστεί σε περίπτωση κατάρρευσης.
Σύμφωνα το Πανεπιστημίου του Βοσπόρου, η δομική κατάσταση της Αγίας Σοφίας παρακολουθείται με ειδικό σύστημα από το 1991. Το σύστημα αναβαθμίστηκε το 2008 και έκτοτε έχει καταγράψει πάνω από 100 σεισμικά γεγονότα.
Τα ευρήματα αποκάλυψαν μικρές γωνιακές μετατοπίσεις στον κύριο τρούλο, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι καμάρες και ο τρούλος μετατοπίζονται ελάχιστα σε σχέση με τους κύριους πεσσούς κατά τη διάρκεια των σεισμών.
