Από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου το δολάριο ΗΠΑ αποτελεί το επίκεντρο της διεθνούς χρηματοδότησης και του εμπορίου. Όλα αυτά τα χρόνια το δολάριο διατήρησε τον ρόλο του ως το πλέον προτιμώμενο αποθεματικό νόμισμα του κόσμου.
Όταν υπάρχει αβεβαιότητα, οι επενδυτές στρέφονται σε περιουσιακά στοιχεία που αποτιμώνται σε δολάρια, ιδιαίτερα σε δημόσιο χρέος των ΗΠΑ – ακόμα και όταν υπάρχει οικονομική κρίση στις ΗΠΑ. Το αποτέλεσμα είναι ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ – η οποία καθορίζει τα επιτόκια σε δολάρια ΗΠΑ – έχει τεράστια επιρροή στις οικονομικές συνθήκες σε όλον τον κόσμο.
Η άφιξη των σύγχρονων κρυπτονομισμάτων είχε ουσιαστικά μηδενικό αντίκτυπο στην παγκόσμια ζήτηση για δολάρια. Οι δημιουργοί αυτών των νέων μορφών χρημάτων εξακολουθούν βεβαίως να έχουν την ελπίδα ότι μπορούν να αμφισβητήσουν το υφιστάμενο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Οι ισχυρότερες κεντρικές τράπεζες (η Fed, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και άλλες) εξακολουθούν να ελέγχουν το παγκόσμιο χρήμα.
Ωστόσο υπάρχει ένας νέος, δυνητικά σοβαρός παίκτης: το Libra του Facebook. Το Libra θα μπορούσε να γίνει ένας ευρέως χρησιμοποιούμενος τρόπος πληρωμής – εν μέρει επειδή το Facebook έχει πάνω από 2 δισεκατομμύρια μηνιαίους ενεργούς χρήστες, αλλά και επειδή το υφιστάμενο χρηματοπιστωτικό σύστημα έχει τα προβλήματά του. Η αλήθεια είναι ότι το τρέχον σύστημα πληρωμών είναι δαπανηρό στη λειτουργία του, συμπεριλαμβανομένης της αποστολής χρημάτων στο εξωτερικό με τη μορφή εμβασμάτων.
Η Fed έχει δίκιο που ανησυχεί
Η αυξανόμενη δυνητική ανταγωνιστική πίεση – το φαινόμενο Libra – δημιουργεί ένα κίνητρο για την καλύτερη λειτουργία του υφιστάμενου συστήματος – για παράδειγμα, μέσω του νέου συστήματος FedNow, το οποίο υπόσχεται ότι θα επιταχύνει τις πληρωμές. Για πρώτη φορά εδώ και πολύ καιρό οι κεντρικές τράπεζες μπορεί να βρεθούν αντιμέτωπες με ανταγωνισμό. Με λίγη τύχη, οι καταναλωτές μπορεί τελικά να ωφεληθούν.
Ο Σάιμον Τζόνσον είναι πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ. Είναι καθηγητής στο MIT Sloan, συνεργάτης του Peterson Institute for International Economics και συνιδρυτής του οικονομικού μπλογκ The Baseline Scenario.
