Πρόκειται για μία από εκείνες τις μάχες που η Ρωσία έδειξε τα δόντια της στους μουσουλμάνους.
Οι Τάταροι του Καζάν, μαζί με τους ομοφύλους τους του Αστραχάν και της Κριμαίας, υπήρξαν, επί αιώνες, οι βασικοί αντίπαλοι της Ρωσίας. Οι Τάταροι, απόγονοι των Μογγόλων της Χρυσής Ορδής, που κατέκτησε την Ρωσία, για δύο περίπου αιώνες, επέδραμαν, σε τακτά χρονικά διαστήματα κατά των ρωσικών εδαφών, σκορπώντας τον τρόμο και τον πανικό.
Ο ίδιος ο Ιβάν ο Τρομερός είχε επιχειρήσει αρκετές εκστρατείες, εναντίον του Καζάν, χωρίς αποτέλεσμα. Το 1552 αποφάσισε να επιχειρήσει ξανά. Αυτή τη φορά συγκέντρωσε μια στρατιά δυνάμεως 150.000 ανδρών, από τους οποίους όμως, λιγότεροι από τους μισούς ήταν μάχιμοι. Οι υπόλοιποι ήταν επιστρατευμένοι δουλοπάροικοι, προορισμένοι να εκτελούν τις χειρονακτικές εργασίες που απαιτούντο κατά τη διάρκεια μιας πολιορκίας.
Οι Τάταροι από την πλευρά τους παρέτασσαν 30.000 επίλεκτους ιππείς, μαζί με το σύνολο των ικανών να φέρουν όπλα ανδρών (και γυναικών και παιδιών, εντέλει) που βρίσκονταν εντός της πολιορκημένης πόλης. Μαζί τους συμπολέμησαν και λίγες χιλιάδες (2.700-3.200) Τάταροι του Νογκάι.
Η πολιορκία του Καζάν κράτησε αρκετά και τα προβλήματα για τον Ιβάν ήταν πολλά. Ραγδαίες βροχοπτώσεις είχαν μεταβάλει το γύρω από την πόλη, έδαφος σε βάλτο. Αλλά και οι πολιορκημένοι, μαζί με τους έξωθεν της πόλης εγκατεστημένους Τατάρους Νογκάι, παρενοχλούσαν συνεχώς τους Ρώσους. Ο Ιβάν έλυσε τελικά και τα δύο προβλήματα.
