Αδιάκοπα είναι τα εκατέρωθεν χτυπήματα στον πόλεμο Ισραήλ και Ιράν, ωστόσο πλέον το θέμα που τίθεται είναι πόσες αντοχές έχει κάθε μια από τις δύο χώρες, κάτι το οποίο εξαρτάται εν πολλοίς και από το οπλοστάσιό της, σύμφωνα με το eurasiantimes.com

Ανώτερος Ιρανός αξιωματούχος μίλησε στο αμερικανικό δίκτυο CNN και διέψευσε τους ισχυρισμούς ότι η μείωση του αριθμού των εκτοξεύσεων πυραύλων προς το Ισραήλ οφείλεται σε μείωση του πυραυλικού οπλοστασίου. «Το Ιράν έχει αλλάξει την πυραυλική του πολιτική, αντικαθιστώντας την ποσότητα με την ποιότητα», είπε. «Αντί να εκτοξεύει πολλούς πυραύλους, το Ιράν χρησιμοποιεί πιο εξελιγμένους, υψηλής ακρίβειας πυραύλους εναντίον σημαντικών στρατιωτικών και κέντρων ασφαλείας».

Ο αξιωματούχος πρόσθεσε: «Είδαμε ότι εκτοξεύτηκε ένας πύραυλος και πέρασε εύκολα μέσα από όλα τα αμυντικά συστήματα. Το Ισραήλ δεν θα πρέπει να είναι ευχαριστημένο με τη μείωση του αριθμού των πυραύλων που εκτοξεύτηκαν».

Στον αντίποδα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η διαπίστωση ότι το ποσοστό αναχαίτισης του Ισραήλ μειώνεται σημαντικά. Σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα αυτό το ποσοστό αναχαίτισης μειώθηκε εσχάτως από 90% σε 65%. Το NBC News, επικαλούμενο ανώτερο αξιωματούχο των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών, ανέφερε ότι μόνο το 65% περίπου των ιρανικών πυραύλων αναχαιτίστηκαν τις τελευταίες 24 ώρες, ποσοστό σημαντικά χαμηλότερο από το 90% της προηγούμενης ημέρας.

Αρκετά άλλα μέσα ενημέρωσης επανέλαβαν την αναφορά του NBC. Νωρίτερα, η εφημερίδα The New York Times ανέφερε ότι το Ιράν είχε εκτοξεύσει περίπου 400 πυραύλους, εκ των οποίων σχεδόν 40 απέφυγαν την αναχαίτιση και χτύπησαν ισραηλινές συνοικίες — υποδηλώνοντας ποσοστό αναχαίτισης 90%.

Η πτώση του ποσοστού αναχαίτισης συμπίπτει με αναφορές των εφημερίδων The Wall Street Journal και Newsweek που επισημαίνουν ανησυχίες για τη μείωση των αποθεμάτων πυραύλων αναχαίτισης Arrow του Ισραήλ.

Μείωση των ποσοστών αναχαίτισης

Η μείωση του ποσοστού αναχαίτισης του Ισραήλ μπορεί να οφείλεται στη μείωση των αποθεμάτων του σε αναχαιτιστικούς πυραύλους, στη χρήση πιο προηγμένων τεχνολογικά πυραύλων από το Ιράν ή σε συνδυασμό των δύο.

Στην πρώτη περίπτωση, το Ισραήλ ενδέχεται να διατηρεί τους αναχαιτιστικούς πυραύλους όταν είναι απίθανο ένας εισερχόμενος πύραυλος να χτυπήσει σημαντικό στόχο, γεγονός που φυσικά θα μειώσει το ποσοστό αναχαίτισης.

Επίδραση των ιρανικών υπερηχητικών πυραύλων

Το Newsweek αναφέρει ότι το Ιράν έχει αναπτύξει υπερηχητικούς πυραύλους, οι οποίοι είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αναχαιτιστούν λόγω της υψηλής ταχύτητας και της ευελιξίας τους. Αυτοί οι πύραυλοι μειώνουν σημαντικά το χρόνο που έχουν στη διάθεσή τους τα συστήματα αεροπορικής άμυνας του Ισραήλ για να αντιδράσουν.

Ένας ανώτερος αξιωματούχος των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών επιβεβαίωσε ότι οι υπερηχητικοί πύραυλοι έχουν πράγματι μειώσει το χρονικό περιθώριο αντίδρασης των ισραηλινών δυνάμεων αεροπορικής άμυνας.

«Αν παλαιότερα λαμβάναμε προειδοποίηση για εκτόξευση 10-11 λεπτά πριν από την πρόσκρουση, οι σημερινές επιθέσεις μας έδωσαν μόνο 6-7 λεπτά για να προετοιμαστούμε», δήλωσε.

Χρήση πυραύλων με πολλαπλές κεφαλές

Το ποσοστό αναχαίτισης του Ισραήλ θα μπορούσε να μειωθεί περαιτέρω με τη χρήση πυραύλων με πολλαπλές κεφαλές από το Ιράν. Το BBC News και το TRT Global ανέφεραν ότι το Ιράν χρησιμοποίησε έναν πύραυλο που μετέφερε πολλαπλές κεφαλές (υποβόμβες) σε μία από τις επιθέσεις του. Ένα βίντεο που δείχνει τις υποβόμβες να χτυπούν στόχους δημοσιεύθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Σε μια ανάρτηση στο X, ο Emanuel Fabian της εφημερίδας The Times of Israel, επικαλούμενος το Στρατηγείο Εσωτερικής Άμυνας των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF), έγραψε ότι η κεφαλή του πυραύλου διασκορπίστηκε σε υψόμετρο περίπου 23.000 ποδιών (7 χιλιόμετρα), απελευθερώνοντας περίπου 20 υποβόμβες. Κάθε μία μετέφερε κεφαλή βάρους 2,5 κιλών και χτύπησε σε μια κυκλική περιοχή διαμέτρου περίπου 16 χιλιομέτρων.

Ο πύραυλος Khorramshahr-4 του Ιράν είναι γνωστός για την ικανότητά του να μεταφέρει πολλαπλές κεφαλές.

Τα υποβλήματα διαφέρουν από τα πολλαπλά ανεξάρτητα στοχεύσιμα οχήματα επανεισόδου (MIRV). Τα υποβλήματα χρησιμοποιούνται για την εξουδετέρωση ενός στόχου σε μια περιοχή, ενώ τα MIRV χρησιμοποιούνται για να χτυπήσουν στόχους που μπορεί να βρίσκονται εκατοντάδες μίλια μακριά.

Σε αντίθεση με τα MIRV, τα οποία εκτοξεύονται κατά τη διάρκεια της υποτροχιακής φάσης της τροχιάς ενός πυραύλου, τα υποβλήματα εκτοξεύονται συνήθως κατά τη διάρκεια της τελικής φάσης.

Για την καταστροφή των υποβλημάτων απαιτούνται μικρά, βραχυπρόθεσμα συστήματα, υψηλής ταχύτητας πυραύλοι αναχαίτισης, ενώ για την καταστροφή των MIRV απαιτούνται μεγάλοι, μακροπρόθεσμα πυραύλοι αναχαίτισης, όπως οι Arrow 2 και Arrow 3, που μπορούν να φτάσουν σε υποτροχιακά ύψη.

Δεν υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία ότι το Ιράν διαθέτει τεχνολογία MIRV.

Η χρήση υποβόλων πιθανότατα αποσκοπεί τόσο στην εξάντληση των αποθεμάτων του Ισραήλ σε αναχαιτιστικούς πυραύλους μικρού βεληνεκούς όσο και στη διασφάλιση ότι ορισμένα υποβόλα θα χτυπήσουν την προβλεπόμενη περιοχή-στόχο.

Ηλεκτρονικός πόλεμος

Ένας άλλος πιθανός λόγος για τη μειωμένη αποτελεσματικότητα της πυραυλικής άμυνας του Ισραήλ θα μπορούσε να είναι η χρήση ηλεκτρονικού πολέμου (EW) από το Ιράν.

Στις 16 Ιουνίου, το Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης του Ιράν (IRGC) ισχυρίστηκε ότι κατά τη διάρκεια της τελευταίας κύμα πυραυλικών επιθέσεων εναντίον του Ισραήλ, χρησιμοποίησε «νέες μεθόδους» που προκάλεσαν τα ισραηλινά συστήματα αεροπορικής άμυνας να επιτεθούν το ένα στο άλλο.

Το πρακτορείο ειδήσεων Tasnim News Agency ανέφερε τα εξής λόγια του IRGC: «Κατά τη διάρκεια αυτής της επιχείρησης, χάρη στη χρήση νέων μεθόδων και δυνατοτήτων στον τομέα των πληροφοριών και του εξοπλισμού, τα πολυεπίπεδα συστήματα διοίκησης και ελέγχου της άμυνας του εχθρού απέτυχαν και άρχισαν να επιτίθενται το ένα στο άλλο». Αν και αυτός ο ισχυρισμός του Ιράν είναι αμφισβητήσιμος, είναι τεχνικά δυνατό να εκτραπεί η πορεία των πυραύλων αεράμυνας παραποιώντας τα σήματα εντολών ενός αναχαιτιστικού. Ωστόσο, δεν υπάρχουν οριστικά, δημόσια διαθέσιμα οπτικά στοιχεία που να αποδεικνύουν κάτι τέτοιο.

Εξάντληση των αποθεμάτων αναχαιτιστικών

Η πολυεπίπεδη αρχιτεκτονική αεράμυνας του Ισραήλ — που περιλαμβάνει το Iron Dome, το David's Sling και το σύστημα πυραύλων Arrow — χρησιμοποιεί προηγμένα αναχαιτιστικά που έχουν σχεδιαστεί για να αντιμετωπίζουν ένα ευρύ φάσμα αεροπορικών απειλών, από πυραύλους μικρού βεληνεκούς έως βαλλιστικούς πυραύλους εξωατμοσφαιρικού βεληνεκούς.

Το Iron Dome είναι βελτιστοποιημένο για απειλές μικρού βεληνεκούς (4-70 χλμ.), όπως πυραύλους και βολές πυροβολικού.

Το David's Sling έχει σχεδιαστεί για να αναχαιτίζει πυραύλους μεσαίου και μεγάλου βεληνεκούς, πυραύλους κρουζ και ορισμένους βαλλιστικούς πυραύλους (40-300 χλμ.).

Το σύστημα πυραύλων Arrow, με τους αναχαιτιστές Arrow 2 και Arrow 3, έχει σχεδιαστεί για την αντιμετώπιση απειλών από βαλλιστικούς πυραύλους μεσαίου και μεγάλου βεληνεκούς.

Ο Arrow 2 αναχαιτίζει βαλλιστικούς πυραύλους μικρού και μεσαίου βεληνεκούς στην ανώτερη ατμόσφαιρα (έως ~500 χλμ.). Χρησιμοποιεί αναχαιτιστές καθοδηγούμενους από ραντάρ με κεφαλές που πυροδοτούνται με πυροκροτητή εγγύτητας κοντά στις εισερχόμενες απειλές.

Το Arrow 3 αποτελεί το εξωτερικό στρώμα, στοχεύοντας βαλλιστικούς πυραύλους εκτός ατμόσφαιρας (έως ~1.500 χλμ.). Χρησιμοποιεί ένα κινητικό όχημα καταστροφής, καθοδηγούμενο από προηγμένο ραντάρ, για αναχαίτιση με άμεση πρόσκρουση (hit-to-kill) στο διάστημα.

Το σύστημα Arrow χρηματοδοτήθηκε και αναπτύχθηκε από κοινού από το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, ξεκινώντας το 1986, και από τότε έχει υποστεί συνεχείς βελτιώσεις.

Εάν το ποσοστό αναχαίτισης των ιρανικών πυραύλων από το Ισραήλ έχει πράγματι μειωθεί από περίπου 90% σε 65% στις 24 ώρες πριν από τις 20 Ιουνίου 2025 —και η μείωση αυτή οφείλεται σε έλλειψη αναχαιτιστικών— τότε είναι πιθανό τα αναχαιτιστικά Arrow 2 και Arrow 3 να είναι σε έλλειψη.

Περιορισμοί στην κατασκευή του συστήματος Arrow

Σύμφωνα με πληροφορίες, στην κατασκευή του αναχαιτιστικού Arrow 2 συμμετέχουν τόσο η Israel Aerospace Industries (IAI) όσο και η Boeing. Απαιτεί εξειδικευμένα εξαρτήματα και αυστηρές δοκιμές, γεγονός που επιβραδύνει την παραγωγή. Η διαδικασία είναι ευαίσθητη σε περιορισμούς της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Κάθε αναχαιτιστικό Arrow 2 κοστίζει περίπου 1,5-3 εκατομμύρια δολάρια, γεγονός που καθιστά τη μαζική παραγωγή δαπανηρή.

Συμπέρασμα

Θα ήταν πρόωρο να συμπεράνουμε ότι το ποσοστό αναχαίτισης βαλλιστικών πυραύλων του Ισραήλ έχει μειωθεί με βάση μόνο τις δηλώσεις μιας μόνο πηγής και ένα υποσύνολο δεδομένων 24 ωρών.

Ωστόσο, εάν το ποσοστό αναχαίτισης έχει πράγματι μειωθεί, αυτό θα μπορούσε να είναι το αποτέλεσμα ενός συνδυασμού παραγόντων: περιορισμένα αποθέματα αναχαιτιστικών πυραύλων, πρόοδοι στην ιρανική τεχνολογία πυραύλων και περιορισμοί στη λειτουργία.

Χωρίς συγκεκριμένα στοιχεία για τα επίπεδα των αποθεμάτων Arrow 2 ή επιβεβαιωμένες αποτυχίες αναχαίτισης, είναι πολύ νωρίς για να αποδοθεί οποιαδήποτε μείωση αποκλειστικά στην έλλειψη αναχαιτιστικών Arrow 2.

Ωστόσο, δεδομένων των πολλαπλών αναφορών που υποδηλώνουν έλλειψη —και λαμβάνοντας υπόψη τις προκλήσεις που συνεπάγεται η κατασκευή των αναχαιτιστικών Arrow 2 και Arrow 3— υπάρχει βάσιμος λόγος ανησυχίας για το Ισραήλ.