Η Γουιάνα είναι μία μικροσκοπική χώρα της Νότιας Αμερικής που είχε κάνει πρωτοσέλιδα πριν από περίπου τέσσερις δεκαετίες όταν συντελέστηκε εκεί η χειρότερη ομαδική αυτοκτονία της νεώτερης ιστορίας. Όμως το τελευταίο διάστημα, η πάμφτωχη Γουιάνα βρίσκεται και πάλι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος για ένα άλλο λόγο: τα πλούσια πετρελαϊκά της κοιτάσματα.

Η χώρα, η οποία συνορεύει με τη Βενεζουέλα, έχει εδώ και δύο χρόνια βρεθεί στο επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος μετά από σειρά ανακαλύψεων ορυκτού πλούτου που έκανε η Exxon, αλλά και η Hess Corp. Ήδη από το 2015, η Exxon ανακοινώνει ανά διαστήματα την ύπαρξη νέων κοιτασμάτων πετρελαίου. Μέχρι στιγμής έχουν γίνει 12 ανακαλύψεις και τα κοιτάσματα υπολογίζονται σε τουλάχιστον 5 δισεκατομμύρια βαρέλια.

Φυσικά, πρόκειται για τεράστιες ποσότητες πετρελαίου, το οποίο θα μπορούσε να λύσει όλα τα οικονομικά προβλήματα της μικροσκοπικής χώρας, των λιγότερων του ενός εκατομμυρίου κατοίκων. Όμως, η ύπαρξη των τεράστιων κοιτασμάτων πετρελαίου θα μπορούσε να εξελιχθεί σε «κατάρα» όπως έχει γίνει με πολλές άλλες χώρες. Όλα θα εξαρτηθούν από τους χειρισμούς της κυβέρνησης…

Σύμφωνα με ανάλυση του δημοσιογράφου του BBC, Simon Maybin, η Γουιάνα, που ήταν κάποτε βρετανική αποικία, υποφέρει από την υψηλή ανεργία και τα τεράστια ποσοστά φτώχειας. Επίσης, πρόκειται για μία χώρα με πολύ ψηλά ποσοστά διαφθοράς – κάτι που σε γενικές γραμμές δεν αναμένεται να μετριαστεί από την ανακάλυψη κοιτασμάτων πετρελαίου, το αντίθετο μάλιστα. Άλλωστε, η ιστορία μας έχει δείξει ότι τα δισεκατομμύρια δολάρια από τις πωλήσεις πετρελαίου έχουν αυξήσει δραματικά τη διαφθορά σε άλλες χώρες.

Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ του BBC, ήδη υπάρχουν σημάδια πολιτικής αστάθειας στην Γουιάνα. Ο κυβερνητικός συνασπισμός έχασε τον περασμένο Δεκέμβριο την ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή, αλλά αντί να προκηρύξει νέες εκλογές, αμφισβήτησε το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας στις δικαστικές αίθουσες. Αυτό οδήγησε σε έντονες διαμαρτυρίες και διαδηλώσεις, καθώς και μία παρατεταμένη δικαστική διαμάχη που συνεχίζεται.

Η μόνη ελπίδα για την Γουιάνα είναι να καταφέρουν οι κυβερνώντες να διαχειριστούν την πολιτική ρευστότητα και, κυρίως, τις φιλοδοξίες τους και να επωφεληθούν από τις ανακαλύψεις της Exxon και της Hess όταν ξεκινήσουν την εμπορική εκμετάλλευση των κοιτασμάτων ώστε να βελτιώσουν την οικονομική κατάσταση των κατοίκων της χώρας, να μειώσουν την ανεργία και να δοθεί ώθηση στην ανάπτυξη.

Για καλή της τύχη, η Γουιάνα έχει και καλά και κακά παραδείγματα για να διδαχθεί: το καλό παράδειγμα είναι φυσικά η Νορβηγία, μία χώρα πρότυπο για τον τρόπο που χειρίστηκε τον φυσικό της πλούτο.

Όσο για το κακό παράδειγμα: η γειτονική Βενεζουέλα. Η χώρα με τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στον πλανήτη που βιώνει εδώ και χρόνια μία τεράστια οικονομική κρίση, ενώ η συντριπτική πλειονότητα του πληθυσμού – πλην των εκλεκτών του καθεστώτος – ζει σε συνθήκες απίστευτης φτώχειας, με ελλείψεις σημαντικών αγαθών και πληθωρισμό που πλέον δεν είναι καν μετρήσιμος…