Η υστέρηση στα έσοδα έχει δημιουργήσει έντονη ανησυχία στην ελληνική κυβέρνηση αλλά αυτό που σώζει την κατάσταση είναι η συνολική σημαντική ύφεση στην Ευρώπη καθώς δεν θα τηρηθούν οι δημοσιονομικοί κανόνες που έχει επιβάλλει το Βερολίνο, ούτε το 2021.

Η προοπτική αυτή διευκολύνει τους χειρισμούς του οικονομικού επιτελείου, που υπολογίζει ότι τα φετινά έκτακτα μέτρα- δαπάνες και αναστολές φόρων/εισφορών- θα απορροφηθούν πλήρως μέσα στο 2021, χωρίς όμως να οδηγούν και σε πλεόνασμα 3,5%. 

Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σταθερότητας, το βασικό σενάριο οδηγεί φέτος σε δημοσιονομικό έλλειμμα 4,7% και 0,2% το 2021, ενώ το πρωτογενές αποτέλεσμα εκτιμάται ότι φέτος θα είναι ελλειμματικό κατά 1,9% αλλά του χρόνου θα γυρίσει σε πλεόνασμα 2,5%. Με δεδομένο, όμως, ότι η Κομισιόν υπολογίζει το φετινό έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης σε 6,4% και του χρόνου σε 2,1%, είναι προφανές ότι με το «πάγωμα» του Συμφώνου Σταθερότητας, η Αθήνα θα αποφύγει τις τριβές με τους Ευρωπαίους, στην περίπτωση που οι αριθμοί τείνουν τελικά προς τις εκτιμήσεις των Βρυξελλών.

Η αναστολή των δημοσιονομικών κανόνων θα επιτρέψει να υπάρξουν φοροελαφρύνσεις σε φυσικά και νομικά πρόσωπα το 2021, καθώς διατηρείται η πεποίθηση ότι έτσι θα υπάρξει ανάκαμψη. 

Σύμφωνα με το σχέδιο επιπτώσεων των έως τώρα μέτρων για την πανδημία, το φετινό δημοσιονομικό κόστος υπολογίζεται σε 5,35% του ΑΕΠ, ωστόσο για το 2021 η πληρωμή των φόρων και των εισφορών που έχουν «παγώσει» αλλά και μη επανάληψη αυτών των έκτακτων δαπανών, εκτιμάται ότι θα έχει θετικό πρόσημο 5,46% άρα σωρευτικά το αποτέλεσμα θα είναι σχεδόν ουδέτερο.

Τα μέτρα, τα οποία θα νομοθετηθούν στο δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, προβλέπουν σημαντικές μειώσεις στην προκαταβολή φόρου εισοδήματος έναντι του φορολογικού έτους 2020, πλήρη απαλλαγή από το τέλος επιτηδεύματος ή μείωση του τέλους επιτηδεύματος για τη χρήση του 2020, μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης για τα εισοδήματα του 2020 και παροχή της δυνατότητας και στις ατομικές επιχειρήσεις να συμψηφίζουν ζημιές με καθαρά κέρδη επόμενων χρήσεων.

Πέραν των παραπάνω μέτρων, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης προτίθεται να προωθήσει και μέτρα φορολογικών διευκολύνσεων για όλα τα φυσικά και νομικά πρόσωπα, ώστε να καταφέρουν να αποπληρώσουν το σύνολο των υποχρεώσεων που συσσωρεύονται στο δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους. 

Με αυτό το δεδομένο και την πρόθεση να κρατήσει «καθαρό» τον Προϋπολογισμό του 2021 για στοχευμένες ελαφρύνσεις, το οικονομικό επιτελείο θα επιλέξει να «φορτώσει» το φετινό Προϋπολογισμό με όσες μειώσεις φόρου προσωρινού χαρακτήρα απαιτηθούν, όπως για παράδειγμα η μείωση του ΦΠΑ σε όλη την εστίαση στο 13%, πιθανώς και των μεταφορών, η μείωση της προκαταβολής φόρου στο 70% ή 50%, η έκπτωση φόρου για όσους πληρώσουν εφάπαξ το φόρο εισοδήματος.

Αυτόν το σχεδιασμό εξυπηρετούν και έκτακτα έσοδα, που μάλλον μοιάζουν με... «δώρα», δεδομένων των ειδικών συνθηκών. Πρόκειται για έσοδα που υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσουν κατά πολύ το 1 δισ ευρώ κι επί του παρόντος δεν έχουν αποτυπωθεί στον Προϋπολογισμό. Πέρα από τα 640 εκατ. Ευρώ των ANFA- SMP που, φέρνει η θετική Έκθεση Αξιολόγησης από τους Θεσμούς- έστω με κάποιους αστερίσκους στο πεδίο των τραπεζών- αναμένονται επιστροφές από παλιά πρόστιμα που είχε πληρώσει η Ελλάδα στις Βρυξέλλες, αλλά επιστρέφονται μετά από αποφάσεις του Ευρωδικαστηρίου, καθώς και η αναγνώριση δαπανών ως «μεταναστευτικών».