Σε μια κρίσιμη φάση για τα ελληνοτουρκικά ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας Γιώργος Γεραπετρίτης και η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, νούμερο 2 του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών, και υπεύθυνη για τον Πολιτικό Διάλογο με την Τουρκία πρόκειατι να βρεθούν τις επόμενες ημέρες στην Κωνσταντινούπολη.
Η επίσκεψη η οποία θα πραγματοποιηθεί αύριο και αναμένεται να διαρκέσει 3-4 ημέρες έρχεται στον απόηχο των εξελίξεων στην Αν. Μεσόγειο, με την αναστολή της εξόδου του ιταλικού ωκεανογραφικού που θα εκτελούσε τις εργασίες πόντισης του καλωδίου της ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Κύπρο να παραμένει σε εκκρεμότητα αλλά και τη δημοσίευση του Θαλάσσιου Χωροταξικού να έχει επαναφέρει στο προσκήνιο τη συζήτηση της προσφυγής για την επίλυση των διαφορών στο Δικαστήριο της Χάγης.
Βέβαια, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές το πρόγραμμα του Γιώργου Γεραπετρίτη περιλαμβάνει επίσκεψη στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και επαφές με την ομογένεια και όχι διμερείς επαφές με την τουρκική πλευρά. Ωστόσο, όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό οι τρέχουσες εξελίξεις στο πεδίο των ελληνοτουρκικών δεν μπορούν να αποσυνδεθούν από την επίσκεψη.
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης θα συναντηθεί ξανά με τον τούρκο ομόλογο του Χακάν Φιντάν μερικές ημέρες αργότερα στο περιθώριο της άτυπης Συνόδου των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ που θα διεξαχθεί στις 14-15 Μαΐου στην Αττάλεια. Στην ατζέντα της συζήτησης παραμένει ψηλά η προετοιμασία της σύγκλησης του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας που βρίσκεται στον «αέρα» εδώ και μήνες και ειδικότερα μετά την σύλληψη του Εκρέμ Ιμάμογλου. Κρίσιμη παράμετρος για την επίτευξη της σύγκλησης παραμένει η διαχείριση των «καυτών» θεμάτων που έχουν προκύψει το τελευταίο διάστημα , χωρίς φυσικά να ταραχθούν τα «ήρεμα νερά» που αποτελούν βασική επίδιωξη και των δύο πλευρών.
Η ατζέντα της συνάντησης με τον Οικουμενικό Πατριάρχη
Σύμφωνα με πληροφορίες ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας θα συναντηθεί μόνος του με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, χωρίς την κ. Παπαδοπούλου. Μάλιστα, διπλωματικές πηγές χαρακτήρισαν στο iefimerida «συμπτωματική» την ταυτόχρονη παρουσία της στην Κωνσταντινούπολη, τις ίδιες μέρες με τον Έλληνα ΥΠΕΞ. Στην ατζέντα θα βρεθούν ζητήματα του Οικουμενικού θρόνου και η συμβολή του ελληνικού υπουργείου εξωτερικών στην περαιτέρω ενίσχυση του πατριαρχείου και της ελληνικής ομογένειας στην Πόλη. Πρόκειται για την πρώτη του επίσκεψη στο Φανάρι, από την ανάληψη των καθηκόντων όπου θα μεταβεί μετά την κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής της Πρωτοβουλίας των Τριών Θαλασσών που διεξάγεται σήμερα στη Βαρσοβία.
Ακόμη θα συζητηθεί το ζήτημα της επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Σύμφωνα με δημοσιεύματα και απο τις δύο πλευρές του Αιγαίου η επαναλειτουργία της Σχολής είναι σε προχωρημένο στάδιο συζητήσεων μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της τουρκικής κυβέρνησης. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος έχει συναντηθεί με τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έχει εκφράσει τη στήριξή του και έχει δώσει εντολή για την προετοιμασία των διαδικασιών επαναλειτουργίας. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η Σχολή αναμένεται να ανοίξει τις πόρτες της ξανά τον Σεπτέμβριο του 2026, πιθανώς ως ιδιωτικό Βακουφικό Πανεπιστήμιο με δύο σχολές, και όχι ως απλή Ιερατική Σχολή όπως στο παρελθόν. Σε αυτό το πλαίσιο ανάμεσα στους στόχους της συνάντησης είναι και η ενημέρωση του κ.κ Βαρθολομαίου για την πορεία του ελληνοτουρκικού διαλόγου, έτσι ώστε να υπάρξει καλύτερος συντονισμός ενόψει των κρίσιμων εξελίξεων, καθώς η ελληνική διπλωματία δεν παραγνωρίζει το γεγονός πως ο πατριάρχης αποτελεί κρίσιμο παράγοντα στη γείτονα και ιδιαίτερα στην διατήρηση του καλού κλίματος και του διαύλου επικοινωνίας με την τουρκική ηγεσία.
Εξάλλου, η διπλωματία ένθεν κακείθεν στο Αιγαίο δεν αρνήθηκε ποτέ πως ο δίαυλος επικοινωνίας πρέπει να παραμένει ενεργός. Σε αυτό το πλαίσιο, σύμφωνα με έγκυρους αναλυτές, η Αθήνα αναζητά τρόπους συντονισμού με τους κυρίαρχους παίχτες στην περιοχή, χωρίς να διαταραχθεί το πλαίσιο του ελληνοτουρκικού διαλόγου, κυρίως με την νέα Διοίκηση στην Ουάσιγκτον όπου τα μηνύματα πολλές φορές είναι αμφίσημα. Σε αυτό το πλαίσιο , αναλυτές υποστηρίζουν πως δεν αποκλείεται η ελληνική πλευρά να επιδιώξει να ενεργοποιήσει και την εκκλησιαστική διπλωματία του Φαναριού, που ιστορικά έχει συμβάλει στην οικοδόμηση των σχέσεων της ελληνικής διπλωματίας με τον εκάστοτε ένοικο του Λευκού Οίκου. Δεν πρέπει να λησμονείται πως το Οικουμενικό Πατριαρχείο παραμένει μια κρίσιμη σταθερά για την αμερικανική εξωτερική πολιτική και αυτό έχει μετρηθεί πλείστες όσες φορές στη διάρκεια του χρόνου. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα ο τόμος της αυτοκεφαλίας της ουκρανικής εκκλησίας που υποστηρίχτηκε σθεναρά από τον αμερικανικό παράγοντα ή ακόμη και η πάγια αναφορά για την επαναλειτουργία της θεολογικής σχολής της Χάλκης στην έκθεση για τις θρησκευτικές ελευθερίες που δημοσιεύει κάθε χρόνο το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Αξίζει ακόμη να σημειωθεί πως το Οικουμενικό Πατριαρχείο διατηρεί στενές σχέσεις με την ελληνική ομογένεια στις ΗΠΑ, καθώς ο εκάστοτε Αρχιεπίσκοπος Αμερικής που λογοδοτεί στον Οικουμενικό Θρόνο, αποτελεί παράλληλα και τον de facto ηγέτη της ελληνικής ομογένειας. Ιδιαίτερα σε αυτή τη συγκυρία που σημαντικοί παράγοντες της ομογένειας βρίσκονται πολύ κοντά στο περιβάλλον του Αμερικανού προέδρου.
Ωστόσο, ανώτατη διπλωματική πηγή με την οποία συνομίλησε το iefimerida απέκλεισε το ενδεχόμενο να συζητηθούν ζητήματα εξωτερικής πολιτικής στη συνάντηση του Γ. Γεραπετρίτη με τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Πάντως , παράλληλα προσέθεσε πως το επόμενο διάστημα η Αθήνα θα επιχειρήσει μπαράζ διπλωματικών επαφών που θα αποσκοπούν ακριβώς στον καλύτερο συντονισμό με τη νέα ανθρωπογεωγραφία στην Ουάσιγκτον, ιδιαίτερα από τη στιγμή της άφιξης της νέας Πρέσβη στην Αθήνα η οποία αναμένεται , σύμφωνα με πληροφορίες, μέσα στο καλοκαίρι ή το αργότερο τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.
