Η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο απέστειλαν την Πέμπτη το πρωί επιστολή προς τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με την οποία ανακοινώνουν ότι ενεργοποιούν τον μηχανισμό «snapback» για την επαναφορά των κυρώσεων κατά του Ιράν, που είχαν ανασταλεί στο πλαίσιο της πυρηνικής συμφωνίας του 2015. Την είδηση επιβεβαίωσαν δύο Ευρωπαίοι διπλωμάτες.
Οι τρεις ευρωπαϊκές δυνάμεις τόνισαν ότι κατά τη διάρκεια των επόμενων 30 ημερών –προτού οι κυρώσεις τεθούν σε ισχύ– παραμένουν ανοιχτές σε διαπραγματεύσεις με την Τεχεράνη, με στόχο μια νέα πυρηνική συμφωνία που θα μπορούσε να σταματήσει τη διαδικασία.
Ο μηχανισμός «snapback» προβλέπει την αυτόματη επαναφορά όλων των κυρώσεων που είχαν αρθεί με τη συμφωνία του 2015, αυξάνοντας την οικονομική πίεση στο Ιράν και ενδεχομένως οδηγώντας σε σκληρή αντίδραση από την Τεχεράνη. Στο παρελθόν Ιρανοί αξιωματούχοι έχουν απειλήσει ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να τους οδηγήσει ακόμη και σε αποχώρηση από τη Συνθήκη Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων (NPT).
Οι Ευρωπαίοι είχαν δώσει διορία μέχρι τα τέλη Αυγούστου, ζητώντας από το Ιράν να επανεκκινήσει συνομιλίες με τις ΗΠΑ και να επιτρέψει πλήρη πρόσβαση των επιθεωρητών του ΟΗΕ στις πυρηνικές του εγκαταστάσεις, καθώς και σε αποθέματα ουρανίου εμπλουτισμένου σε ποσοστό 60%. Η συνάντηση στη Γενεύη την Τρίτη ανάμεσα σε ανώτερους διπλωμάτες των δύο πλευρών κατέληξε σε «ναυάγιο», με ιρανικούς κύκλους να απορρίπτουν την ιδέα παράτασης της διορίας.
Σύμφωνα με ευρωπαίους αξιωματούχους, η Τεχεράνη εδώ και χρόνια παραβιάζει ξεκάθαρα τις υποχρεώσεις της βάσει της συμφωνίας του 2015, χωρίς να λαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα διόρθωσης. Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Καζέμ Γκαριμπαμπαντί, προειδοποίησε ότι η χώρα του θα απαντήσει με αναστολή της συνεργασίας με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (IAEA).
Η διαδικασία του «snapback» διαρκεί 30 ημέρες, με τις ευρωπαϊκές χώρες να επιδιώκουν την ολοκλήρωσή της πριν τον Οκτώβριο, οπότε η Ρωσία αναλαμβάνει την προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας. «Η ενεργοποίηση του μηχανισμού δεν σημαίνει το τέλος της διπλωματίας. Οι τρεις ευρωπαϊκές χώρες παραμένουν ανοιχτές σε διάλογο με την Τεχεράνη τις επόμενες εβδομάδες», δήλωσε ευρωπαίος διπλωμάτης.
