Σήμερα η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του αγίου Νεκταρίου επισκόπου Πενταπόλεως του θαυματουργού, των μαρτύρων Ονησιφόρου και Πορφυρίου, των οσίων Ματρώνης και Θεοκτίστης και Συμεών του μεταφραστού.
Ο Άγιος Νεκτάριος γεννήθηκε την 1η Οκτωβρίου 1846 στη Σηλυβρία της Ανατολικής Θράκης από θεοφιλείς γονείς. Αρχικά ονομαζόταν Αναστάσιος. Διακρινόταν για το ήθος και το εκκλησιαστικό του φρόνημα. Σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών μετέβη στην Κωνσταντινούπολη, όπου εργάστηκε σκληρά για έξι χρόνια, ενώ παράλληλα μελετούσε νύχτα και μέρα τα ιερά γράμματα.
Αργότερα πήγε στη Χίο και εργάστηκε ως δάσκαλος. Έγινε μοναχός το 1876 και κατόπιν χειροτονήθηκε διάκονος και ονομάσθηκε Νεκτάριος. Παρακολούθησε ανώτερες σπουδές στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και έλαβε το πτυχίο Θεολογίας. Ακολούθως μετέβη στην Αλεξάνδρεια, για να ενταχθεί στον κλήρο του Δευτερόθρονου Πατριαρχείου. Εκεί χειροτονήθηκε ιερέας και το 1889 Επίσκοπος. Ως Επίσκοπος Πενταπόλεως (της Λιβύης), υπηρέτησε ως βοηθός Επίσκοπος πλησίον του Πατριάρχου Αλεξανδρείας Σωφρονίου.
Κατά τη διάρκεια της προσφοράς του ως Επισκόπου, απέκτησε μεγάλη φήμη για το ήθος και τα κηρύγματά του, ένεκα του ένθεου ζήλου και της αγάπης του για την Αγία Ορθόδοξο Εκκλησία, ιδιαίτερα στην Αφρικανική ήπειρο. Όμως, συκοφαντήθηκε πρώτα από το διάβολο και κατόπιν από τους ανθρώπους και μάλιστα τους κληρικούς και συνεπισκόπους του.
Έτσι, ταπείνωσαν τον Άγιο Νεκτάριο με ποικίλους τρόπους μέχρι και απειλές για καθαίρεση. Τελικά, τον ανάγκασαν να επιστρέψει στην Αθήνα, όπου εργάστηκε ως ιεροκήρυκας, καθηγητής και τέλος ως διευθυντής της Ριζαρείου Σχολής.
Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Άγιος Νεκτάριος τα έζησε στην Αίγινα, όπου ίδρυσε τη Μονή της Αγίας Τριάδος και αφιερώθηκε στο κήρυγμα του Ευαγγελίου. Παρέδωσε το πνεύμα του εν ειρήνη (στις 8 Νοεμβρίου) το 1920.
Στο κελλί του στην Αίγινα, μεταξύ άλλων προσωπικών αντικείμενων, υπάρχει και το πτυχίο του υπογραμμένο από τον τότε Γραμματέα του Πανεπιστημίου Αθηνών, ποιητή Κωστή Παλαμά. Βαθμός του Πτυχίου «Καλώς».
Μέτριος στα μέτρα των ανθρώπων, άριστος στη δόξα του Πανάγιου Θεού, ο Άγιος Νεκτάριος, ένεκα της ταπεινοφροσύνης και της απόλυτης αφοσίωσης του στην πρόνοια του Θεού. Επιτέλεσε πολλά θαύματα εν ζωή και επιτελεί μέχρι σήμερα για την παρηγορία των ανθρώπων. Είναι πολύ προσφιλής στους πιστούς, οι οποίοι έχουν ολοζώντανη την εμπειρία και το βίωμα της παρουσίας και της παρρησίας του στη δόξα της Παναγίας Τριάδας.
Άγιος Νεκτάριος: Ο χαρακτήρ του μη κατ᾿ επίγνωσιν ζηλωτού
Ποιος μπορεί με κοσμικό φρόνημα και διάφορες δολοπλοκίες και μηχανισμούς να κάμψει το ιερό βίωμα και την αγάπη του ανθρώπου από την παρουσία του Θεού μέσω των Αγίων ανθρώπων, όπως είναι ο Άγιος Νεκτάριος;
Διακηρύχθηκε η αγιότητα του βίου του σαράντα έτη μετά, το 1960, επί Οικουμενικού Πατριάρχου Αθηναγόρα. Αργότερα, στις 15 Ιανουαρίου το 1998 το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής, με Συνοδική Πράξη επί Πατριάρχου Αλεξανδρείας Πέτρου του Ζ΄, Κύπριου από το Συγχαρί της Κερύνειας, ο οποίος είχε και την έμπνευση αυτή, πραγματοποιήθηκε η «κανονική» αποκατάσταση του Αγίου Νεκταρίου Μητροπολίτου Πενταπόλεως του Θαυματουργού, ως Ιεράρχου του Αλεξανδρινού Θρόνου διά της απαλείψεως της βαρυτάτης, όσον και άδικης ποινής της εκπτώσεώς του και της άνευ δίκης και απολογίας απελάσεώς του εκ του κλίματος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, καθώς και η εν Συνόδω εκζήτηση συγγνώμης παρ΄ αυτού «ημίν τοις αναξίοις και τοις προαπελθούσι πατράσι και αδελφοίς του καθ΄ ημάς Πατριαρχικού Θρόνου».
Σήμερα πανηγυρίζουν ναοί επ’ ονόματί του Αγίου Νεκταρίου σε όλο το ελεύθερο νησί μας. Ιδιαίτερα να αναφέρουμε το Ναό του Αγίου Νεκταρίου στη Λεμεσό και στο ομώνυμο Ίδρυμα στο Πλατύ Αγλαντζιάς. Μεγάλος περικαλλής ναός ανοικοδομήθηκε στη νήσο Αίγινα πλησίον της Μονής της Αγίας Τριάδας, πόλος έλξης πολλών προσκυνητών από όλο τον κόσμο.
Επίσης εορτάζεται η μνήμη του Αγίου στον ιερό ναό Αγίου Σάββα στη Λευκωσία, ο οποίος παραχωρήθηκε επί Αρχιεπισκόπου Κύπρου Χρυσοστόμου Β΄ ως έδρα της Εξαρχίας του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, το οποίο υπηρέτησε ο Άγιος Νεκτάριος Επίσκοπος Πενταπόλεως.
