Ο Όσιος Ιλαρίων γεννήθηκε το 775 μ.Χ. και καταγόταν από την Καππαδοκία. Οι γονείς του ήσαν ευσεβείς και ενάρετοι άνθρωποι και γαλούχησαν το μικρό γιο τους με τα νάματα της ορθόδοξης πίστης. Όταν ενηλικιώθηκε, ποθώντας το δρόμο της αρετής και της άσκησης, πήγε στο μοναστήρι της Ξηρονησίας, στην Κωνσταντινούπολη, όπου αφοσιώθηκε ψυχή τε και σώματι στην άσκηση, την αυστηρή νηστεία, τη σιωπή και τη μελέτη των Θείων Γραφών. Αργότερα πήγε στη Μονή Δαλμάτων, όπου και έγινε μεγαλόσχημος μοναχός. Εκεί, παρέμεινε μία δεκαετία ως κηπουρός, και γρήγορα έγινε παράδειγμα ασκητή με αυθεντική ταπεινοφροσύνη και μακροθυμία για όλους τους αδελφούς, οι οποίοι παμψηφεί τον ανέδειξαν ηγούμενο της Μονής.
Όταν ξέσπασε η θύελλα της Εικονομαχίας, προσπάθησαν, ανεπιτυχώς να κάμψουν το αγέρωχο φρόνημά του. Εκείνος όρθωσε το πνευματικό του ανάστημα και στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων με τη στήριξη του Παναγίου Πνεύματος. Τότε άρχισε ο απηνής διωγμός του Οσίου Ιλαρίωνα με ποικίλα βασανιστήρια. Επί οκτώ ολόκληρα χρόνια, υπέστη αγόγγυστα και με θαυμαστή καρτερία περιορισμούς σε απομακρυσμένες Μονές, φυλακίσεις, ξυλοδαρμούς και εξορίες. Άντεξε όμως όλες τις ταλαιπωρίες «ως καλός στρατιώτης Χριστού», ευχαριστώντας και δοξάζοντας το δωρεοδότη Κύριο, πού τον αξίωσε να μείνει αλύγιστος στις επάλξεις του αγώνα. Μετά το θρίαμβο της Ορθοδοξίας, ο Όσιος Ιλαρίων επέστρεψε στη Μονή ασκήσεώς του, όπου έζησε τρία ακόμη χρόνια και εκοιμήθη ειρηνικά σε ηλικία 70 ετών, το έτος 845 μ.Χ.
Ἅγιος Παναγής Μπασιάς: Ἕνας σύγχρονος διά Χριστόν Σαλός
Η πορεία του Οσίου στο μάταιο κόσμο που ζούμε μάς θυμίζει και σήμερα, στον 21ο αιώνα, ότι όσο κι αν το σκοτάδι και η σύγχυση τείνουν να κυριαρχήσουν ανάμεσα στους ανθρώπους, εντούτοις καμιά θλίψη και κανένας διωγμός δεν μπορούν να μάς χωρίσουν από την αγάπη του Χριστού. Διότι όσοι απέκτησαν με ταπείνωση την εμπειρία της αγάπης του Χριστού, εν Αγίω Πνεύματι, γνωρίζουν ότι ο Ιησούς είναι ο αληθινός Θεός.
Του Επισκόπου Μεσαορίας Γρηγορίου
