Στο φως της δημοσιότητας όλη η πρόταση που πρόκειται να τεθεί επί τάπητος στο σημερινό Eurogroup. Η πρόταση, που θα συζητηθεί σήμερα στο Eurogroup, φθάνει τις οκτώ σελίδες και ορίζει «το φάσμα των πολιτικών που απαιτούνται για την επιτυχή υλοποίηση του προγράμματος στο μέλλον» όπως αναφέρει χαρακτηριστικά.

Πρόκειται για αποσπάσματα κειμένων τα οποία με την έγκριση του Eurogroup θα ενταχθούν στο αναθεωρημένο κείμενο του μνημονίου. 

Το κείμενο περιορίζεται μόνο στα των μεταρρυθμίσεων και δημοσιονομικών παρεμβάσεων που οφείλει να κάνει η ελληνική κυβέρνηση χωρίς να αναφέρει κάτι συγκεκριμένο για το χρέος πέραν της επανάληψης των δεσμεύσεων των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης το Μάιο του 2016. Επαναλαμβάνει τις εκτιμήσεις της ότι η σχέση του χρέους ως προς το ΑΕΠ, με την επιτυχή δημοσιονομική πολιτική και ανάκαμψη της οικονομίας, θα κινηθεί πτωτικά από φέτος στο 178,8% από 179% πέρυσι, έπειτα στο 174,6% το 2018 και στο 165,2% το 2019. Προς τούτο, σημειώνει η Κομισιόν, συνηγορεί και η «ανθεκτικότητα» που έχει επιδείξει η ελληνική οικονομία.

Ως προς τα μέτρα και τις τροποποιήσεις επί του κειμένου του μνημονίου η Κομισιόν προτείνει τα εξής:

1. Η Ελλάδα θα πρέπει να επιδιώξει δημοσιονομική προσαρμογή μέσω υψηλής ποιότητας μόνιμα μέτρα ενώ θα περιορίσει τον αντίκτυπο στους μη προνομιούχους πολίτες. Οι ελληνικές Αρχές δεσμεύεονται για τη διασφάλιση διατηρήσιμων δημόσιων οικονομικών και για την επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων μεσοπρόθεσμα που θα μειώσουν τη σχέση του χρέους με το ΑΕΠ σταθερά. Ως εκ τούτου η Ελλάδα θα επιδιώξει ένα δημοσιονομικό μονοπάτι με στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος 1,75% του ΑΕΠ το 2017 και 3,5% του ΑΕΠ για το 2018 και μεσοπρόθεσμα. Οι Αρχές δεσμεύονται να λάβουν περαιτέρω δομικά μέτρα που θα αποδίδουν 0,3% του ΑΕΠ μέχρι το 2018 προκειμένου να διασφαλίσουν την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων. Τα μέτρα για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, που συμφωνήθηκαν ως μέρος της β' αξιολόγησης, θα περιλαμβάνουν:

- τον εξορθολογισμό των παροχών κοινωνικής πρόνοιας και την κατάργηση των φορολογικών δαπανών βάσει των συστάσεων της έκθεσης της Παγκόσμιας Τράπεζας για την επανεξέταση του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας.

- τον εξορθολογισμό των δαπανών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης μέσω της διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής του πλαισίου κλειστού προϋπολογισμού και της μείωσης των ανώτατων ορίων των αυτόματων επιστροφών (claw-back).

- την επιβολή φόρου στις βραχυπρόθεσμες μισθώσεις τουριστικών καταλυμάτων, και

- τον εξορθολογισμό ορισμένων κινήτρων και επιδομάτων απόδοσης στον δημόσιο τομέα.

2. Προκειμένου να υποστηριχθεί η επανισορρόπηση του προϋπολογισμού σε πιο φιλικές και δίκαια διανεμητικές πολιτικές, διασφαλίζοντας παράλληλα και την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, οι Αρχές θα νομοθετήσουν τις κάτωθι παρεμβάσεις:

i.     μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική για την περίοδο 2018-2021 με βάση τους συμφωνημένους μεσοπρόθεσμους στόχους, οι οποίοι θα πρέπει να επιτευχθούν χωρίς επιζήμια για την ανάπτυξη μέτρα.

ii     μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος που θα αποφέρει καθαρές οικονομίες της τάξης του 1 % του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα και μεταρρύθμιση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων που πρέπει να εφαρμοστεί και θα αποφέρει καθαρή εξοικονόμηση πόρων της τάξης του 1 % του ΑΕΠ το 2020 και σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.

iii     δέσμη φορολογικών μέτρων φιλικών προς την ανάπτυξη που αντιστοιχούν, σε καθαρούς όρους, στα έσοδα από την μεταρρύθμιση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, που θα περιλαμβάνει:

α) μείωση των συντελεστών του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και της εισφοράς αλληλεγγύης με μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό αντίκτυπο 0,8 % του ΑΕΠ. β) τη μείωση των συντελεστών φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων, με μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό αντίκτυπο 0,1 % του ΑΕΠ,
και

γ)  μείωση του φόρου ακίνητης περιουσίας (ΕΝΦΙΑ) με επίπτωση 0,1 % του ΑΕΠ.

iv     Στοχοθετημένη δέσμη δαπανών που αντιστοιχούν, σε καθαρούς όρους, στο προϊόν της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος, και περιλαμβάνει:

α) αύξηση των δαπανών για στοχοθετημένες κοινωνικές παροχές (επίδομα στέγασης• παροχές για τα παιδιά, σχολικά γεύματα, νηπιακή εκπαίδευση και μέριμνα - προσχολική εκπαίδευση, μείωση της συμμετοχής στην ιατροφαρμακευτική δαπάνη εξαρτώμενη από το εισόδημα του ασφαλισμένου) με επίπτωση 0,7 % του ΑΕΠ, β) επενδύσεις σε υψηλής ποιότητας δημόσιες υποδομές ύψους 0,15 % του ΑΕΠ, και γ) ενεργητικές πολιτικές στην αγορά εργασίας της τάξης του 0,15 % του ΑΕΠ.

v     Τα μέτρα για τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων θα εφαρμοστούν το 2019 εάν, με βάση μια προοπτική αξιολόγηση στο πλαίσιο της τελικής αξιολόγησης του προγράμματος, χρειαστεί εμπροσθοβαρής εφαρμογή προκειμένου να επιτευχθεί ο συμφωνηθείς ο δημοσιονομικός στόχος πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5 % του ΑΕΠ το 2019, χωρίς επιζήμια για την ανάπτυξη μέτρα.

vi     Τα επεκτατικά μέτρα θα τεθούν σε εφαρμογή από το 2019, υπό την προϋπόθεση αξιολόγησης και συμφωνίας κατά την τελική επανεξέταση του προγράμματος, βάσει διαφανούς διαδικασίας, μαζί με το ποσό που θα είναι διαθέσιμο σύμφωνα με την προβλεπόμενη από τα θεσμικά όργανα υπέρβαση σε σχέση με τους συμφωνηθέντες μεσοπρόθεσμους στόχους, προκειμένου να διασφαλιστεί η επίτευξη των στόχων αυτών.

Μεταρρυθμίσεις

Για τις μεταρρυθμίσεις του μνημονίου η πρόταση απόφασης του Eurogroup αναφέρουν μεταξύ άλλων ότι: 

3. Οι αρχές συμπληρώνουν το πλαίσιο που είναι αναγκαίο για την πλήρη υλοποίηση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και για την αποτελεσματική της λειτουργία. Λαμβάνουν περαιτέρω μέτρα για τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης, συμπεριλαμβανομένης της νομοθεσίας για την προώθηση και τη διευκόλυνση της χρήσης ηλεκτρονικών πληρωμών. Μέτρα για την ενίσχυση της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής τα οποία, μεταξύ άλλων, αποσκοπούν στη βελτίωση του μοντέλου συνεργασίας μεταξύ των δικαστικών και των φορολογικών διοικήσεων.

4. Οι αρχές λαμβάνουν μέτρα για την περαιτέρω ενίσχυση της διαδικασίας του προϋπολογισμού και της διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών. Διασφαλίζουν ότι η εθνική νομοθεσία είναι πλήρως ευθυγραμμισμένη με τη Συνθήκη για τη Σταθερότητα, τον Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση (Δημοσιονομικό Σύμφωνο).

5. Οι αρχές παρουσιάζουν επίσης ένα μεσοπρόθεσμο σχέδιο δράσης προκειμένου να διασφαλίσουν ότι οι πληρωμές διενεργούνται σύμφωνα με την οδηγία 2011/7/ΕΕ της 16 Φεβρουαρίου 2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την καταπολέμηση των καθυστερήσεων πληρωμών στις εμπορικές συναλλαγές (σ.σ. τόκος 8% ετησίως στις οφειλές προς εταιρείες).

6. Ενισχύουν το πλαίσιο των δημοσίων συμβάσεων, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης του συστήματος των κεντρικών προμηθειών.

7. Οι αρχές εφαρμόζουν πλήρως τις νέες νομοθετικές διατάξεις για τη διεξοδική αναμόρφωση του συνταξιοδοτικού συστήματος το 2016.

8. Για τον εξορθολογισμό των δημόσιων δαπανών για την υγεία, οι αρχές λαμβάνουν διαρθρωτικά μέτρα με στόχο την αύξηση της απόδοσης, συμπεριλαμβανομένου κλειστού προϋπολογισμού (ανώτατα όρια αυτόματων επιστροφών) για την υπαγωγή στοιχείων που δεν περιλαμβάνονταν προηγουμένως στις αυτόματες επιστροφές (clawback). Τα κράτη μέλη δημοσιεύουν επικαιροποιημένο δελτίο τιμών προκειμένου να μειωθούν οι τιμές των φαρμάκων, επικαιροποιούν και δημοσιεύουν σε τακτική βάση θετικούς και αρνητικούς καταλόγους και να λαμβάνουν περαιτέρω μέτρα για τη βελτίωση της διείσδυσης των γενόσημων.

9. Οι αρχές εξασφαλίζουν την ομαλή ανάπτυξη και εφαρμογή του νέου συστήματος Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης. Προβαίνουν σε μείζονα μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας, με βάση τις σχετικές συστάσεις από την ανασκόπηση των συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας εκ μέρους της Παγκόσμιας Τράπεζας. Η εν λόγω μεταρρύθμιση αποσκοπεί στον εξορθολογισμό του συστήματος και την καλύτερη στόχευση στις ανάγκες των πλέον ευάλωτων, συμπεριλαμβανόμενης της ανακατεύθυνσης των πόρων, για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης του νέου συστήματος Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης.

10. Για τη διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, οι αρχές δημοσιεύουν ένα χάρτη πορείας για τη χαλάρωση των κεφαλαιακών ελέγχων, αποφεύγοντας τις αδικαιολόγητες καθυστερήσεις, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η χρηματοπιστωτική σταθερότητα.

11. Αξιολογούν και αντιμετωπίζουν τα εμπόδια για τη δευτερογενή αγορά για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που επισημαίνονται στην έκθεση σχετικά με την επανεξέταση της εφαρμογής του νόμου 4354/2015, προκειμένου να καταστεί αποτελεσματικότερη η διαδικασία αδειοδότησης για διαχειριστές των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Οι αρχές καθιερώνουν ένα σύστημα εξωδικαστικής ρύθμισης για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και διασφαλίζουν την απρόσκοπτη εφαρμογή του, επιτρέποντας τόσο σε μεγάλους όσο και σε μικρότερους οφειλέτες με οφειλή που υπερβαίνει ένα ελάχιστο κατώτατο όριο να ενταχθούν στον εν λόγω μηχανισμό, και υποβάλλοντας όλα τα στοιχεία του χρέους, περιλαμβανομένων του ιδιωτικού και δημοσίου χρέους, με εξαίρεση τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης και τους παρακρατούμενους φόρους, στον μηχανισμό αναδιάρθρωσης του χρέους. Οι αρχές εκσυγχρονίζουν επίσης το πλαίσιο αφερεγγυότητας των επιχειρήσεων και εξασφαλίζουν την αποτελεσματική εφαρμογή του, με ειδική έμφαση στο ρόλο των συνδίκων πτωχεύσεως. Αναθεωρούν τις διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, προκειμένου να τις ευθυγραμμίσουν με τις ενωσιακές βέλτιστες πρακτικές.

12. Για την προώθηση της ανάπτυξης, της ανταγωνιστικότητας και των επενδύσεων, οι αρχές συνεχίζουν να σχεδιάζουν και να υλοποιούν ευρύ φάσμα μεταρρυθμίσεων στις αγορές προϊόντων οι οποίες αποσκοπούν στην επίτευξη ενωσιακών βέλτιστων πρακτικών. Οι μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνουν: περαιτέρω εφαρμογή των συστάσεων της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ για την εξάλειψη των εμποδίων στον ανταγωνισμό σε ένα ευρύ φάσμα τομέων, μεταρρυθμίσεις για την απελευθέρωση της αδειοδότησης των επενδύσεων και τη μείωση του διοικητικού φόρτου που συνεπάγεται η έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας, περαιτέρω μέτρα για την ελευθέρωση των νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων, μεταρρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου για τη χρήση της γης, συμπεριλαμβανομένου του χωροταξικού σχεδιασμού και του κτηματολογίου και μέτρα για τη βελτίωση της λειτουργίας των τομέων της ύδρευσης και των μεταφορών.

13. Όσον αφορά τις αγορές εργασίας, η Ελλάδα θεσπίζει νομοθεσία για να διευκρινιστεί ότι οι μεταρρυθμίσεις στις συλλογικές διαπραγματεύσεις του 2011 θα παραταθούν μέχρι το τέλος του προγράμματος. Οι αρχές αντικαθιστούν τα τρέχοντα διοικητικά πλαίσια για τις ομαδικές απολύσεις με μια διαδικασία ειδοποίησης όχι μεγαλύτερης των τριών μηνών, η οποία δεν συνεπάγεται εκ των προτέρων έγκριση, και τροποποιούν τη νομοθεσία σχετικά με τις εργατικές κινητοποιήσεις. Λαμβάνουν επίσης περαιτέρω μέτρα για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας, ενισχύουν την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, και υλοποιούν τριετές σχέδιο δράσης για την εκπαίδευση.

14. Οι αρχές συνεχίζουν την εφαρμογή ευρείας κλίμακας μεταρρυθμίσεων στις αγορές ενέργειας, προκειμένου να ευθυγραμμιστούν με τη νομοθεσία και τις πολιτικές της Ένωσης, να τις καταστήσουν πιο σύγχρονες και ανταγωνιστικές, να μειωθούν οι μονοπωλιακές πρόσοδοι και οι ανεπάρκειες, να προωθηθεί η καινοτομία, να δημιουργηθούν ευνοϊκές συνθήκες για την ευρύτερη υιοθέτηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και του φυσικού αερίου και να διασφαλιστεί η μετακύλιση στους καταναλωτές των οφελών που θα προκύψουν από όλες αυτές τις αλλαγές. Στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, προκειμένου να ευθυγραμμιστεί το μερίδιο αγοράς του κατεστημένου φορέα με τους συμφωνηθέντες στόχους, οι αρχές συνεχίζουν την εκτέλεση των πλειστηριασμών ηλεκτρικής ενέργειας και να προτείνουν διαρθρωτικά μέτρα άνευ όρων για την εκχώρηση ενός μέρους της δυναμικότητας παραγωγής του κατεστημένου φορέα, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι αρχές συνεχίζουν επίσης τη διαδικασία που θα οδηγήσει στον πλήρη ιδιοκτησιακό διαχωρισμό του διαχειριστή συστήματος μεταφοράς από τον κατεστημένο φορέα, συνεχίζουν την υλοποίηση της μεταρρύθμισης των κινήτρων για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και εξασφαλίζουν την έγκαιρη υλοποίηση άλλων μεταρρυθμίσεων στην αγορά. Στην αγορά αερίου, η συνεχιζόμενη εφαρμογή των υφιστάμενων μεταρρυθμίσεων οδηγεί, μεταξύ άλλων, στην πλήρη δυνατότητα αλλαγής προμηθευτή για όλους τους καταναλωτές έως το 2018, όπως έχει προγραμματιστεί. Οι αρχές λαμβάνουν περαιτέρω μέτρα για την άρση των εναπομεινάντων εμποδίων στον αποτελεσματικό ανταγωνισμό στις αγορές χονδρικής και λιανικής πώλησης φυσικού αερίου, και την προώθηση των διασυνδέσεων, καθώς και τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού.

15. Οι αρχές καταρτίζουν φιλόδοξο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, καθώς και πολιτικές για τη στήριξη των επενδύσεων. Οι αρχές δεσμεύονται να διευκολύνουν τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης και να ολοκληρώσουν όλες τις απαιτούμενες κρατικές δράσεις που θα επιτρέπουν την επιτυχή διενέργεια των διαγωνισμών. Ως προς αυτό, οι αρχές ολοκληρώνουν όλες τις δράσεις που απαιτούνται βάσει των συμφωνηθέντων σε τριμηνιαία βάση μεταξύ του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου ("ΤΑΙΠΕΔ"), των θεσμικών οργάνων και οργανισμών και της κυβέρνησης. Ο κατάλογος κρατικών δράσεων σε εκκρεμότητα έχει εγκριθεί από το διοικητικό συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ. Μετά τη σύσταση της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΠ), η οποία κατέχει σημαντικής αξίας περιουσιακά στοιχεία της Ελλάδας, οι αρχές εξασφαλίζουν ότι η διαχείριση και οι εσωτερικοί κανόνες της ΕΕΣΠ συμμορφώνεται με τα διεθνή πρότυπα και τις βέλτιστες πρακτικές, καθώς και τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ σχετικά με τη διακυβέρνηση των κρατικών επιχειρήσεων. Πρωταρχικός στόχος της ΕΕΣΠ είναι να διαχειρίζεται ελληνικά περιουσιακά στοιχεία σημαντικής αξίας, να προστατεύει, να δημιουργεί και εν τέλει να μεγιστοποιεί την αξία τους την οποία ρευστοποιεί με ιδιωτικοποιήσεις και άλλα μέσα.

16. Ένα σύγχρονο κράτος και μια σύγχρονη δημόσια διοίκηση εξακολουθούν να αποτελούν βασική προτεραιότητα του προγράμματος. Οι αρχές πρέπει να αποδίδουν ιδιαίτερη προσοχή στην εφαρμογή των μέτρων που έχουν ήδη ληφθεί στο πλαίσιο του προγράμματος για την ενίσχυση της αποδοτικότητας του δημόσιου τομέα κατά την παροχή ουσιωδών δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών, με ιδιαίτερη αναφορά στις προσλήψεις και αποπολιτικοποίηση των διευθυντών, την αξιολόγηση των επιδόσεων και την κινητικότητα. Λαμβάνονται μέτρα για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του δικαστικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και για την αναβάθμιση της καταπολέμησης της διαφθοράς. Η θεσμική και λειτουργική ανεξαρτησία βασικών θεσμών, η φορολογική διοίκηση και η στατιστική υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ), πρέπει να ενισχυθεί με την περαιτέρω εφαρμογή των θεσπισμένων μεταρρυθμίσεων."