Στην ξεκάθαρη συσχέτιση μεταξύ αμυντικών δαπανών και δασμών προχώρησε χθες Τετάρτη κατά την τελευταία μέρα της διήμερης συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.
Συγκεκριμένα, αντιδρώντας έντονα στην άρνηση του πρωθυπουργού της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, να συμφωνήσει στην αύξηση των αμυντικών δαπανών της χώρας του στο 5% του ΑΕΠ (αν και δεν έβαλε βέτο), ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε χθες, δηλαδή μία μέρα πριν τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ (25 – 26.6.2025, Βρυξέλλες) πως «η Ισπανία είναι η μόνη από όλες τις χώρες που αρνείται… επομένως θέλουν την δωρεάν συμμετοχή τους στο ΝΑΤΟ, αλλά θα το πληρώσουν στο εμπόριο».
Μ΄ άλλα λόγια, ο Τραμπ απείλησε την Ισπανία ότι θα υποστεί υψηλότερους δασμούς σε σχέση με τις άλλες χώρες – μέλη της ΕΕ, σε περίπτωση που δεν αποδεχθεί στην πράξη το στόχο του 5% (έναντι 2% που ήταν μέχρι χθες) για τις αμυντικές δαπάνες έως το 2035.
Έτσι, ό,τι δεν πληρώσουν υπερδιπλάσιο ποσοστό για αμυντικές δαπάνες οι Ισπανοί για την «συλλογική» άμυνα του ΝΑΤΟ (προκειμένου να αποφύγουν τις ασφυκτικές δημοσιονομικές πιέσεις στην υπερχρεωμένη οικονομία τους), θα τον πληρώσουν στις ΗΠΑ (όχι στο ΝΑΤΟ) με τη μορφή υψηλότερων δασμών, σύμφωνα με την απειλή του ίδιου του Τραμπ!
Υπενθυμίζεται πως στις 2 Απριλίου 2025, ο Τραμπ ανακοίνωσε δασμούς 20% σε βάρος όλων των χωρών – μελών της ΕΕ (οι περισσότερες εκ των οποίων είναι και μέλη και του ΝΑΤΟ και ψάχνονται για το πώς θα αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες τους…). Λίγες μέρες μετά, πάγωσε το συντελεστή 20% μέχρι τις 9 Ιουλίου 2026 και αντ’ αυτού επέβαλε δασμούς 10%, ενώ λίγο αργότερα απείλησε με δασμούς… 50%!
Για την ώρα, κυκλοφορούν διαρροές, σύμφωνα με τις οποίες θα υπάρξει συμφωνία ΗΠΑ – ΕΕ για διατήρηση των αμερικανικών δασμών στο 10% και εκμηδενισμό των ευρωπαϊκών δασμών στις ΗΠΑ, ενώ παράλληλα είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο παράτασης των διαπραγματεύσεων των δύο πλευρών και μετά τις 9 Ιουλίου 2025.
Σε κάθε περίπτωση, παραμένει η απειλή Τραμπ για υψηλότερους δασμούς (σε σχέση με τις άλλες χώρες της ΕΕ) στις εισαγωγές από την Ισπανία, η οποία έχει δηλώσει «ανυπακοή» στην επίτευξη του στόχου του 5% του ΑΕΠ σε σχέση με τις αμυντικές δαπάνες.
Και σύμφωνα με όσα εξηγούν αναλυτές στο newsit.gr, η απειλή αυτή δεν αφορά μόνο την «ανυπάκουη» Ισπανία, αλλά και όσες άλλες χώρες – μέλη του ΝΑΤΟ συμφώνησαν μεν στο 5%, αλλά ενδεχομένως δεν δείξουν – στην πράξη- ανάλογη διάθεση να προβούν στις ενέργειες, οι οποίες απαιτούνται προς αυτήν την κατεύθυνση.
Η προσήλωση στο στόχο του 5%, όπως προβλέπει η συμφωνία της τελευταίας συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ, θα ελέγχεται κάθε χρόνο, ενώ το 2029 θα υπάρξει μία μεγάλη, ενδιάμεση αξιολόγηση στην πορεία προς το 2035.
Μάλιστα, ο ίδιος ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, έχει δηλώσει πως «θα υπάρξουν τεράστιες επιπλέον αμυντικές δαπάνες τα επόμενα τρία έως πέντε χρόνια».
Αυτό μεταφράζεται από τις ίδιες πηγές ως πρόθεση (από πλευράς ΝΑΤΟ) εμπροσθοβαρούς επίτευξης του στόχου του 5% έως το 2028 – 2030 ή αλλιώς πως θα πρέπει οι χώρες – μέλη του ΝΑΤΟ να ρίξουν το μεγαλύτερο βάρος της αύξησης των αμυντικών δαπανών τους την επόμενη 3ετία – 5ετία και όχι την πενταετία 2030 – 2035.
Κάτι τέτοιο θα σήμαινε πως οι εμπορικές απειλές του Τραμπ για υψηλότερους δασμούς στους «ανυπάκοους» εταίρους στο ΝΑΤΟ θα μπορούσαν να παραμείνουν στο τραπέζι ανεξάρτητα από την επίτευξη μιας τελικής συμφωνίας μεταξύ ΗΠΑ – ΕΕ σε σχέση με το νέο δασμολογικό καθεστώς το επόμενο διάστημα.
