Η δημοσιογράφος Χάνα Τζέιν Πάρκινσον του Guardian έγραψε ένα αφιέρωμα για τα ελληνικά ξωκλήσια που προκαλούν ανατριχίλα με την ομορφιά τους, ενώ τόνισε ότι παρότι δεν πιστεύει στον Θεό την συνεπαίρνουν.
Στην αρχή του άρθρου της η Πάρκινσον ξεκαθαρίζει: «Δεν είμαι θρήσκα. Δεν μου αρέσει η υποκρισία. Οι περίεργες στολές, το εμπορικό στοιχείο…». Στη συνέχεια ωστόσο αναφέρει πως υπάρχουν δύο πράγματα που ζηλεύει ως προς την πίστη. Το πρώτο είναι η δύναμη της θέλησης που πρέπει να έχει κανείς για να πιστέψει. Το δεύτερο είναι η αρχιτεκτονική. «Μου αρέσουν αυτά τα όμορφα βιτρό παράθυρα, οι χρυσοί και γαλάζιοι τρούλοι και όλα αυτά που συνήθως απουσιάζουν από τον κοσμικό κόσμο. Είναι σαν η θρησκεία να μπερδεύει όλα τα καλά στοιχεία των ωραίων κτιρίων. Θυμάμαι ότι αυτό ήταν το πρώτο που σκέφτηκα όταν περιπλανιόμουν ως έφηβη γύρω από τον καθεδρικό ναό της Σιένα, με το ασπρόμαυρο ταπεινό εσωτερικό της και τις τεράστιες τοξωτές οροφές της.
Από τότε έχω επισκεφθεί πολλά πανέμορφα κτίρια όλων των δογμάτων και πάντα θαυμάζω την εκπληκτική ομορφιά και δημιουργικότητά τους. Ακόμη περισσότερο από τα μεγάλα θρησκευτικά κτίρια, όμως, μου αρέσουν οι μικρές -σχεδόν μινιατούρες- εκκλησίες, τα παρεκκλήσια. Τα λατρεύω, ειδικά όταν ξεφυτρώνουν τυχαία σε κάποια γωνιά εκτός δρόμου, σαν να έχουν βγει μόλις από τη Γη».
Και συνεχίζει στη διήγησή της η Πάρκινσον: «Αυτά τα παρεκκλήσια είναι πάντα ανοιχτά. Χωράνε ίσα ίσα - το πολύ- τέσσερα άτομα. Συχνά είναι άδεια. Το να μπεις μέσα σε αυτά είναι σαν να μπαίνεις σε μια μήτρα καλυμμένη με φύλλα χρυσού.
Σε ένα από τα πιο μικρά ξωκλήσια που έχω μπει ποτέ ήταν αυτό στο νησί της Καλύμνου στο Αιγαίο. Ενα ορθόδοξο εκκλησάκι μέσα στο οποίο αν άπλωνα τα χέρια μου άγγιζα όλους τους τοίχους. Οι μόνοι ήχοι που ακούγονταν ήταν το τρίξιμο από τους παλιούς μεντεσέδες στην πόρτα, τα βήματά μου, η αναπνοή μου και το θρόισμα των βελόνων του πεύκου. Υπήρχε ωστόσο μια συντριπτική αίσθηση ασφάλειας.
Αυτό είναι το είδος της θρησκευτικής εμπειρίας που μπορώ να καταλάβω, αντί για τους λευκούς καπνούς και τις κλήσεις για προσευχή στις 5 το πρωί.
Θα σας συμβούλευα να αναζητήσετε ένα ξωκλήσι για αυτή την ήσυχη και μοναδική απόλαυση. Αλλά δεν θα το κάνω. Αντ' αυτού σας εύχομαι να πέσετε τυχαία πάνω σε ένα τέτοιο ξωκλήσι, όταν και εκεί που θα δεν θα το περιμένετε, και να ανακαλύψετε την απρόσμενη χαρά που μπορεί να προσφέρει κάτι τόσο μικρό».
